Паладијусов систем транскрипције

С Википедије, слободне енциклопедије

Ћирилизација кинеског језика се врши помоћу Паладијусовог система за транскрипцију кинеских знакова у ћирилично писмо. То је руски званични стандард за преписивање са кинеског на руски. Овај систем је створио Петар Иванович Кафаров (рус. Пётр Ива́нович Кафа́ров), руски синолог и монах, који је провео 30 година у Кини. Био је познат и по својим монашким именом Паладијус (рус. Палладий).

Први кинеско-руски систем транскрипције развио је познати синолог архимандрит Јакинф (Бичурин) 1839 године, што га чини ранијим од пињина и система Вејд-Џајлса.

Систем[уреди | уреди извор]

Consonants
Ћирилица б п м ф д т н л г к х цз ц с чж ч ш ж цз ц с
IPA p m f t n l k x ʨ ʨʰ ɕ ʈʂ ʈʂʰ ʂ ʐ/ɻ ʦ ʦʰ s
Пинјин b p m f d t n l g k h j q x zh ch sh r z c s
Вејд-Џајлс p p' m f t t' n l k k' h ch ch' hs ch ch' sh j ts ts' s
Bopomofo
Rhymes
Ћирилица -и/-ы а о э ай эй ао оу ань энь ан эн эр
IPA ʅ/ɿ a ǫ/ɔ ɤ ɑʊ an ən ɑŋ ɤŋ əɻ
Пинјин -i a o e ai ei ao ou an en ang eng er
Вејд-Џајлс ih/ŭ a o o/ê ai ei ao ou an ên ang êng erh
Bopomofo
Ћирилица и я е яо ю янь инь ян ин
IPA i iɑʊ iǫʊ iɛn in iɑŋ
Пинјин i ia iao iu ien in iang ing
Вејд-Џајлс i ia ieh iao iu ian in iang ing
Bopomofo ㄧㄚ ㄧㄝ ㄧㄠ ㄧㄡ ㄧㄢ ㄧㄣ ㄧㄤ ㄧㄥ
Ћирилица у уа
ва
о
во
уай
вай
уй
вэй
уань
вань
унь
вэнь
уан
ван
ун
вэн
IPA u uǫ/uɔ uäɪ ueɪ uan uən uɑŋ ɔŋ/uɤŋ
Пинјин u ua uo uai ui uan un uang ong
Вејд-Џајлс u ua uo uai ui uan un uang ung
Bopomofo ㄨㄚ ㄨㄛ ㄨㄞ ㄨㄟ ㄨㄢ ㄨㄣ ㄨㄤ ㄨㄥ
Ћирилица юй юэ юань юнь юн
IPA y yœ̜ yœ̜n yn iɔŋ
Пинјин ü üê üan ün iong
Вејд-Џајлс ü üeh üan ün iung
Bopomofo ㄩㄝ ㄩㄢ ㄩㄣ ㄩㄥ

Упоредни приказ[уреди | уреди извор]

Ова табела приказује разлику између Паладијусовог система и романизације кинеског језика која се и најчешће користи у енглеском језику (пинјин и Вејд-Џајлс систем).

Б / B П / P М / M Ф / F
Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS
ба ba pa ㄅㄚ па pa p'a ㄆㄚ ма ma ma ㄇㄚ фа fa fa ㄈㄚ
бай bai pai ㄅㄞ пай pai p'ai ㄆㄞ май mai mai ㄇㄞ
бан bang pang ㄅㄤ пан pang p'ang ㄆㄤ ман mang mang ㄇㄤ фан fang fang ㄈㄤ
бань ban pan ㄅㄢ пань pan p'an ㄆㄢ мань man man ㄇㄢ фань fan fan ㄈㄢ
бао bao pao ㄅㄠ пао pao p'ao ㄆㄠ мао mao mao ㄇㄠ
бе bie pieh ㄅㄧㄝ пе pie p'ieh ㄆㄧㄝ ме mie mieh ㄇㄧㄝ
би bi pi ㄅㄧ пи pi p'i ㄆㄧ ми mi mi ㄇㄧ
бин bing ping ㄅㄧㄥ пин ping p'ing ㄆㄧㄥ мин ming ming ㄇㄧㄥ
бинь bin pin ㄅㄧㄣ пинь pin p'in ㄆㄧㄣ минь min min ㄇㄧㄣ
бо bo po ㄅㄛ по po p'o ㄆㄛ мо mo mo ㄇㄛ фо fo fo ㄈㄛ
поу pou p'ou ㄆㄡ моу mou mou ㄇㄡ фоу fou fou ㄈㄡ
бу bu pu ㄅㄨ пу pu p'u ㄆㄨ му mu mu ㄇㄨ фу fu fu ㄈㄨ
мэ me me ㄇㄜ
бэй bei pei ㄅㄟ пэй pei p'ei ㄆㄟ мэй mei mei ㄇㄟ фэй fei fei ㄈㄟ
бэн beng peng ㄅㄥ пэн peng p'eng ㄆㄥ мэн meng meng ㄇㄥ фэн feng feng ㄈㄥ
бэнь ben pen ㄅㄣ пэнь pen p'en ㄆㄣ мэнь men men ㄇㄣ фэнь fen fen ㄈㄣ
мю miu miu ㄇㄧㄡ
бянь bian pien ㄅㄧㄢ пянь pian p'ien ㄆㄧㄢ мянь mian mien ㄇㄧㄢ
бяо biao piao ㄅㄧㄠ пяо piao p'iao ㄆㄧㄠ мяо miao miao ㄇㄧㄠ
Д / D Т / T Н / N Л / L
Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS
да da ta ㄉㄚ та ta t'a ㄊㄚ на na na ㄋㄚ ла la la ㄌㄚ
дай dai tai ㄉㄞ тай tai t'ai ㄊㄞ най nai nai ㄋㄞ лай lai lai ㄌㄞ
дан dang tang ㄉㄤ тан tang t'ang ㄊㄤ нан nang nang ㄋㄤ лан lang lang ㄌㄤ
дань dan tan ㄉㄢ тань tan t'an ㄊㄢ нань nan nan ㄋㄢ лань lan lan ㄌㄢ
дао dao tao ㄉㄠ тао tao t'ao ㄊㄠ нао nao nao ㄋㄠ лао lao lao ㄌㄠ
де die tieh ㄉㄧㄝ те tie t'ieh ㄊㄧㄝ не nie nieh ㄋㄧㄝ ле lie lieh ㄌㄧㄝ
ди di ti ㄉㄧ ти ti t'i ㄊㄧ ни ni ni ㄋㄧ ли li li ㄌㄧ
дин ding ting ㄉㄧㄥ тин ting t'ing ㄊㄧㄥ нин ning ning ㄋㄧㄥ лин ling ling ㄌㄧㄥ
нинь nin nin ㄋㄧㄣ линь lin lin ㄌㄧㄣ
до duo to ㄉㄨㄛ то tuo t'o ㄊㄨㄛ но nuo no ㄋㄨㄛ ло luo lo ㄌㄨㄛ
доу dou tou ㄉㄡ тоу tou t'ou ㄊㄡ ноу nou nou ㄋㄡ лоу lou lou ㄌㄡ
ду du tu ㄉㄨ ту tu t'u ㄊㄨ ну nu nu ㄋㄨ лу lu lu ㄌㄨ
дуань duan tuan ㄉㄨㄢ туань tuan t'uan ㄊㄨㄢ нуань nuan nuan ㄋㄨㄢ луань luan luan ㄌㄨㄢ
дуй dui tui ㄉㄨㄟ туй tui t'ui ㄊㄨㄟ
дун dong tung ㄉㄨㄥ тун tong t'ung ㄊㄨㄥ нун nong nung ㄋㄨㄥ лун long lung ㄌㄨㄥ
дунь dun tun ㄉㄨㄣ тунь tun t'un ㄊㄨㄣ лунь lun lun ㄌㄨㄣ
дэ de ㄉㄜ тэ te t'ê ㄊㄜ нэ ne ㄋㄜ лэ le ㄌㄜ
дэй dei tei ㄉㄟ тэй tei t'ei ㄊㄟ нэй nei nei ㄋㄟ лэй lei lei ㄌㄟ
дэн deng teng ㄉㄥ тэн teng t'eng ㄊㄥ нэн neng neng ㄋㄥ лэн leng leng ㄌㄥ
дэнь den ten ㄉㄣ нэнь nen nen ㄋㄣ
дю diu tiu ㄉㄧㄡ ню niu niu ㄋㄧㄡ лю liu liu ㄌㄧㄡ
нюй ㄋㄩ люй ㄌㄩ
нюэ nue nüeh ㄋㄩㄝ люэ lue lüeh ㄌㄩㄝ
дя dia tia ㄉㄧㄚ ля lia lia ㄌㄧㄚ
нян niang niang ㄋㄧㄤ лян liang liang ㄌㄧㄤ
дянь dian tien ㄉㄧㄢ тянь tian t'ien ㄊㄧㄢ нянь nian nien ㄋㄧㄢ лянь lian lien ㄌㄧㄢ
дяо diao tiao ㄉㄧㄠ тяо tiao t'iao ㄊㄧㄠ няо niao niao ㄋㄧㄠ ляо liao liao ㄌㄧㄠ
Г / G К / K Х / H
Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS
га ga ka ㄍㄚ ка ka k'a ㄎㄚ ха ha ha ㄏㄚ
гай gai kai ㄍㄞ кай kai k'ai ㄎㄞ хай hai hai ㄏㄞ
ган gang kang ㄍㄤ кан kang k'ang ㄎㄤ хан hang hang ㄏㄤ
гань gan kan ㄍㄢ кань kan k'an ㄎㄢ хань han han ㄏㄢ
гао gao kao ㄍㄠ као kao k'ao ㄎㄠ хао hao hao ㄏㄠ
го guo kuo ㄍㄨㄛ ко kuo k'uo ㄎㄨㄛ хо huo huo ㄏㄨㄛ
гоу gou kou ㄍㄡ коу kuo k'ou ㄎㄡ хоу hou hou ㄏㄡ
гу gu ku ㄍㄨ ку ku k'u ㄎㄨ ху hu hu ㄏㄨ
гуа gua kua ㄍㄨㄚ куа kua k'ua ㄎㄨㄚ хуа hua hua ㄏㄨㄚ
гуай guai kuai ㄍㄨㄞ куай kuai k'uai ㄎㄨㄞ хуай huai huai ㄏㄨㄞ
гуан guang kuang ㄍㄨㄤ куан kuang k'uang ㄎㄨㄤ хуан huang huang ㄏㄨㄤ
гуань guan kuan ㄍㄨㄢ куань kuan k'uan ㄎㄨㄢ хуань huan huan ㄏㄨㄢ
гуй gui kui ㄍㄨㄟ куй kui k'ui ㄎㄨㄟ хуэй hui hui ㄏㄨㄟ
гун gong kung ㄍㄨㄥ кун kong k'ung ㄎㄨㄥ хун hong hung ㄏㄨㄥ
гунь gun kun ㄍㄨㄣ кунь kun k'un ㄎㄨㄣ хунь hun hun ㄏㄨㄣ
гэ ge ko ㄍㄜ кэ ke k'o ㄎㄜ хэ he ho ㄏㄜ
гэй gei kei ㄍㄟ хэй hei hei ㄏㄟ
гэн geng keng ㄍㄥ кэн keng k'eng ㄎㄥ хэн heng heng ㄏㄥ
гэнь gen ken ㄍㄣ кэнь ken k'en ㄎㄣ хэнь hen hen ㄏㄣ
ЦЗ / J Ц / Q С / X
Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS
цзе jie chieh ㄐㄧㄝ це qie ch'ieh ㄑㄧㄝ се xie hsieh ㄒㄧㄝ
цзи ji chi ㄐㄧ ци qi ch'i ㄑㄧ си xi hsi ㄒㄧ
цзин jing ching ㄐㄧㄥ цин qing ch'ing ㄑㄧㄥ син xing hsing ㄒㄧㄥ
цзинь jin chin ㄐㄧㄣ цинь qin ch'in ㄑㄧㄣ синь xin hsin ㄒㄧㄣ
цзю jiu chiu ㄐㄧㄡ цю qiu ch'iu ㄑㄧㄡ сю xiu hsiu ㄒㄧㄡ
цзюань juan chüan ㄐㄩㄢ цюань quan ch'üan ㄑㄩㄢ сюань xuan hsüan ㄒㄩㄢ
цзюй ju chü ㄐㄩ цюй qu ch'ü ㄑㄩ сюй xu hsü ㄒㄩ
цзюн jiong chiung ㄐㄩㄥ цюн qiong ch'iung ㄑㄩㄥ сюн xiong hsiung ㄒㄩㄥ
цзюнь jun chün ㄐㄩㄣ цюнь qun ch'ün ㄑㄩㄣ сюнь xun hsün ㄒㄩㄣ
цзюэ jue chüeh ㄐㄩㄝ цюэ que ch'üeh ㄑㄩㄝ сюэ xue hsüeh ㄒㄩㄝ
цзя jia chia ㄐㄧㄚ ця qia ch'ia ㄑㄧㄚ ся xia hsia ㄒㄧㄚ
цзян jiang chiang ㄐㄧㄤ цян qiang ch'iang ㄑㄧㄤ сян xiang hsiang ㄒㄧㄤ
цзянь jian chien ㄐㄧㄢ цянь qian ch'ien ㄑㄧㄢ сянь xian hsien ㄒㄧㄢ
цзяо jiao chiao ㄐㄧㄠ цяо qiao ch'iao ㄑㄧㄠ сяо xiao hsiao ㄒㄧㄠ
ЧЖ / ZH Ч / CH Ш / SH Ж / R
Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS
чжа zha cha ㄓㄚ ча cha ch'a ㄔㄚ ша sha sha ㄕㄚ
чжай zhai chai ㄓㄞ чай chai ch'ai ㄔㄞ шай shai shai ㄕㄞ
чжан zhang chang ㄓㄤ чан chang ch'ang ㄔㄤ шан shang shang ㄕㄤ жан rang jang ㄖㄤ
чжань zhan chan ㄓㄢ чань chan ch'an ㄔㄢ шань shan shan ㄕㄢ жань ran jan ㄖㄢ
чжао zhao chao ㄓㄠ чао chao ch'ao ㄔㄠ шао shao shao ㄕㄠ жао rao jao ㄖㄠ
чжи zhi chih чи chi ch'ih ши shi shih жи ri jih
чжо zhuo cho ㄓㄨㄛ чо chuo ch'o ㄔㄨㄛ шо shuo shuo ㄕㄨㄛ жо ruo jo ㄖㄨㄛ
чжоу zhou chou ㄓㄡ чоу chou ch'ou ㄔㄡ шоу shou shou ㄕㄡ жоу rou jou ㄖㄡ
чжу zhu chu ㄓㄨ чу chu ch'u ㄔㄨ шу shu shu ㄕㄨ жу ru ju ㄖㄨ
чжуа zhua chua ㄓㄨㄚ чуа chua ch'ua ㄔㄨㄚ шуа shua shua ㄕㄨㄚ жуа rua jua ㄖㄨㄚ
чжуай zhuai chuai ㄓㄨㄞ чуай chuai ch'uai ㄔㄨㄞ шуай shuai shuai ㄕㄨㄞ
чжуан zhuang chuang ㄓㄨㄤ чуан chuang ch'uang ㄔㄨㄤ шуан shuang shuang ㄕㄨㄤ
чжуань zhuan chuan ㄓㄨㄢ чуань chuan ch'uan ㄔㄨㄢ шуань shuan shuan ㄕㄨㄢ жуань ruan juan ㄖㄨㄢ
чжуй zhui chui ㄓㄨㄟ чуй chui ch'ui ㄔㄨㄟ шуй shui shui ㄕㄨㄟ жуй rui jui ㄖㄨㄟ
чжун zhong chung ㄓㄨㄥ чун chong ch'ung ㄔㄨㄥ жун rong jung ㄖㄨㄥ
чжунь zhun chun ㄓㄨㄣ чунь chun ch'un ㄔㄨㄣ шунь shun shun ㄕㄨㄣ жунь run jun ㄖㄨㄣ
чжэ zhe chê ㄓㄜ чэ che ch'ê ㄔㄜ шэ she shê ㄕㄜ жэ re ㄖㄜ
чжэй zhei chei ㄓㄟ шэй shei shei ㄕㄟ
чжэн zheng cheng ㄓㄥ чэн cheng ch'eng ㄔㄥ шэн sheng sheng ㄕㄥ жэн reng jeng ㄖㄥ
чжэнь zhen chen ㄓㄣ чэнь chen ch'en ㄔㄣ шэнь shen shen ㄕㄣ жэнь ren jen ㄖㄣ
ЦЗ / Z Ц / C С / S
Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS
цза za tsa ㄗㄚ ца ca ts'a ㄘㄚ са sa sa ㄙㄚ
цзай zai tsai ㄗㄞ цай cai ts'ai ㄘㄞ сай sai sai ㄙㄞ
цзан zang tsang ㄗㄤ цан cang ts'ang ㄘㄤ сан sang sang ㄙㄤ
цзань zan tsan ㄗㄢ цань can ts'an ㄘㄢ сань san san ㄙㄢ
цзао zao tsao ㄗㄠ цао cao ts'ao ㄘㄠ сао sao sao ㄙㄠ
цзо zuo tso ㄗㄨㄛ цо cuo ts'o ㄘㄨㄛ со suo so ㄙㄨㄛ
цзоу zou tsou ㄗㄡ цоу cou ts'ou ㄘㄡ соу sou sou ㄙㄡ
цзу zu tsu ㄗㄨ цу cu ts'u ㄘㄨ су su su ㄙㄨ
цзуань zuan tsuan ㄗㄨㄢ цуань cuan ts'uan ㄘㄨㄢ суань suan suan ㄙㄨㄢ
цзуй zui tsui ㄗㄨㄟ цуй cui ts'ui ㄘㄨㄟ суй sui sui ㄙㄨㄟ
цзун zong tsung ㄗㄨㄥ цун cong ts'ung ㄘㄨㄥ сун song sung ㄙㄨㄥ
цзунь zun tsun ㄗㄨㄣ цунь cun ts'un ㄘㄨㄣ сунь sun sun ㄙㄨㄣ
цзы zi tzu цы ci tz'u сы si ssu
цзэ ze tsê ㄗㄜ цэ ce ts'ê ㄘㄜ сэ se ㄙㄜ
цзэй zei tsei ㄗㄟ
цзэн zeng tseng ㄗㄥ цэн ceng ts'eng ㄘㄥ сэн seng seng ㄙㄥ
цзэнь zen tsen ㄗㄣ цэнь cen ts'en ㄘㄣ сэнь sen sen ㄙㄣ
Others
Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS Ћирилица Пинјин Вејд-Џајлс MPS
а a a во wo wo ㄨㄛ о o o юй yu
ай ai ai вэй wei wei ㄨㄟ оу ou ou юн yong yung ㄩㄥ
ан ang ang вэн weng weng ㄨㄥ у wu wu юнь yun yün ㄩㄣ
ань an an вэнь wen wen ㄨㄣ э e ê юэ yue yüeh ㄩㄝ
ао ao ao е ye yeh ㄧㄝ эй ei ei я ya ya ㄧㄚ
ва wa wa ㄨㄚ ё yo yo ㄧㄛ энь en en яй yai yai ㄧㄞ
вай wai wai ㄨㄞ и yi i эр er êrh ян yang yang ㄧㄤ
ван wang wang ㄨㄤ ин ying ing ㄧㄥ ю you yu ㄧㄡ янь yan yen ㄧㄢ
вань wan wan ㄨㄢ инь yin in ㄧㄣ юань yuan yüan ㄩㄢ яо yao yao ㄧㄠ

Спољашње везе[уреди | уреди извор]