Japanski nosač aviona Akagi
 |
| Akagi 赤城 | |
|---|---|
 Nosač aviona Akagi | |
| Opšti podaci | |
| Karijera |  Japan |
| Kobilica postavljena | 7. decembra 1920. |
| Porinut | 22. april 1925. |
| U službi od | 27. marta 1927. |
| Sudbina | Oštećen u bici kod Midveja, potopljen 4. juna 1942. |
| Glavne karakteristike | |
| Deplasman | 20.250 tona |
| Dužina | 229,2m |
| Širina | 22,3m |
| Gaz | 7,9m |
| Pogon | pogonske turbine |
| Snaga | 153.000 shp |
| Brzina | 34 kn (63 km/h) |
| Posada | 1.100 |
| Naoružanje | 12 x 5"/40
31 x 25mm/60 73 aviona |
Akagi (jap.: 赤城, u prevodu „crveni dvorac“, vulkan u japanskoj regiji Kanto) bio je nosač aviona koji je služio u japanskoj carskoj mornarici. Porinut je 1925. kao bojni krstaš, a kasnije je redizajniran.
Plan i izgradnja[uredi | uredi izvor]
Japanski nosač aviona Akagi bio je druga jedinica planirane klase Amagi, koja je trebalo da uključuje četiri bojna krstaša (Amagi, Akagi, Atago i Takao) standardnog deplasmana 40.000 tona i punog 47.000 tona, naoružanih sa deset topova kalibra 410/45 mm i 16 topova kalibra 140/50 mm. Bili su projektovani u sklopu japanskog plana "8-8", koji je uključivao gradnju osam novih bojnih brodova i osam bojnih krstaša, čije je dovršenje bilo planirano za početak 30-ih godina.
U skladu s odlukama Vašingtonske konferencije iz 1922. gradnja je prekinuta, ali su dva broda klase Akagi mogla biti dovršena kao nosači aviona standardne istisnine 29.600 tona (i pune 34.364 tone), kao odgovor na američke nosače USS Leksington i USS Saratoga (takođe preinačene od planiranih bojnih krstaša). Debljina bočnog oklopa smanjena je s 254 mm na 152 mm, a debljina oklopne palube sa 96,5 na 78,7 mm. Kako bi se bolje rasporedila težina, oklopna paluba je postavljena jedan stepen niže, a smanjena je i visina oklopnog pojasa. U potresu 1923. Amagi je teško oštećen na navozu brodogradilišta u Jokosuki i stoga je isečen, a umesto njega je kao nosač aviona preinačen bojni brod Kaga istoimene klase.
Akagi je porinut 22. aprila 1925.
Opis[uredi | uredi izvor]
Akagi je bio nalik britanskim nosačima klase Kurejdžus. Imao je dva hangara, postavljena jedan iznad drugog, i liftove za avione. Glavna letna paluba protezala se na krmene četiri petine dužine trupa, a avioni su mogli polijetati i s dvije kraće pramčane palube, dostupne direktno iz hangara. Brod su brzinom do 31 kn (57 km/h) pokretale četiri parne turbine ukupne snage 96.478,68 kW (131.200 KS). Dim je odvođen iz ložišta dimovodima koji su završavali na desnom boku u dva dimnjaka: širokom pramčanom nagnutom prema morskoj površini i u užem vertikalnom krmenom. Na desnom boku u nivou glavne letne palube nalazio se niski zapovedni most. Taj nosač je bio naoružan sa deset topova kalibra 200/50 mm, četiri u dvije dvocevne kule na gornjoj pramčanoj uzletnoj palubi, a šest u nisko postavljenoj krmenoj bitnici na bokovima. Protivvazdušna bitnica uključivala je 12 topova kalibra 127/45 mm u dvocijevnim postoljima i 22 PZ mitraljeza.
Tokom preinačenja i osavremenjenja od 1935. do 1938. u Pomorskom arsenalu u Sasebu skinute su dvije kratke uzletne palube i povećani hangari, glavna letna paluba je produžena do pramca, a u sredini trupa dodat je treći lift za avione. Visoki zapovedni most postavljen je na levi bok (čime se Akagi razlikovao od nosača aviona drugih mornarica, čiji su zapovedni mostovi bili pretežito na desnom boku), a nakon 1938. zadržan je samo široki pramčani dimnjak, usmeren dolje. Snaga turbina povećana je na 97.974,11 kW (133.000 KS), a brzina je narasla na 31,25 čv. Dvocevne pramčane kule s topovima kalibra 200 mm su skinute, ali su krmeni topovi istog kalibra ipak zadržani, verovatno kako bi se poboljšala stabilnost broda, čiji je standardni deplasman porastao na 36.500 tona, a najveći na 42.750 tona.
.jpg)
Protivvazdušna bitnica uključivala je i 28 topova kalibra 25 mm, koji su zamijenili PZ mitraljeze. Akagi je prvobitno ukrcavao do 60 aviona, a nakon osuvremenja oko 72 aviona (18 bombardera Aiči D1A, 36 bombardera Jokosuka D4Y i 18 lovačkih aviona Micubiši A5M), i 19 pričuvnih aviona u delovima. Vazdušna skupina je kasnije osavremenjena i ukrcavani su bombarderi Aiči D3A, Nakađima B5N i lovački avioni Micubiši A6M.
Borbena istorija[uredi | uredi izvor]
Nakon preinačenja, Akagi je sudelovao u ratu protiv Kine, a tokom napada na Perl Harbor bio je zastavni brod viceadmirala Naguma. Sledio je niz poduvata na Tihom i Indijskom okeanu gde su njegovi avioni sudelovali u potapanju britanskih teških krstarica Devonšajr i Kornval, nosača aviona Hermes i u napadima na kopnene mete.
U bici kod Midveja, avioni s američkog nosača Enterprajz, su mu 5. juna 1942. naneli teška oštećenja, te su ga sutradan potopili japanski razarači Arači, Hagikaze, Maikaze i Novake po naredbi admirala Jamamota. Poginulo je 263 ljudi na brodu.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
Napomena: Ovaj tekst ili jedan njegov deo je preuzet sa veb sajta hrvatskog časopisa Hrvatski vojnik. Vidi dozvolu.