Jovo Kapičić

jovo kapičić
Lični podaci
Datum rođenja	(1919-09-02)2. septembar 1919.
Mesto rođenja	Gaeta, Kraljevina Italija
Datum smrti	9. decembar 2013.(2013-12-09) (94 god.)
Mesto smrti	Beograd, Srbija
Profesija	društveno-politički radnik
Porodica
Supružnik	Milena Kapičić
Deca	Dragan i Zoran
Delovanje
Član KPJ od	1936.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska armija 1941 — 1945.
Čin	general-major u rezervi
Ambasador FNRJ u NR Mađarskoj
Period	1956 — 1960.
Prethodnik	Dalibor Soldatić
Naslednik	Mirko Tepavac
Ambasador SFRJ u Švedskoj
Period	1961 — 1964.
Prethodnik	Milijan Neoričić
Naslednik	Dušan Popović
Heroj
Narodni heroj od	10. jula 1950.
Odlikovanja	jugoslovenska odlikovanja: inostrana odlikovanja:

Jovan Jovo Kapičić (Gaeta, 2. septembar 1919 — Beograd, 9. decembar 2013) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SR Crne Gore, diplomata i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 2. septembra 1919. godine u gradu Gaeti, u Italiji, gde je tada bila velika baza izbegle Crnogorske kraljevske vojske nakon Božićne pobune 1919. godine, protiv dinastije Karađorđević. Jovanov otac Milo Kapa diplomirao je teologiju i bio je profesor u Bogosloviji Svetog Petra Cetinjskog, a 1918. crnogorski komita i član Crnogorske federalističke stranke. Pored Jova, imao je još dvojicu sinova — Pavla i Vlada i kćerku Anku.

Kapičić je odrastao na Cetinju, gde je završio osnovnu školu i pet razreda gimnazije. U šestom razredu gimnazije bio je isključen iz škole zbog učešća u štrajku gimnazijalaca. Pošto je isključen bez prava na redovno školovanje u srednjim školama, morao je privatno da se priprema. Šesti, sedmi i osmi razred gimnazije i maturu položio je u Kotorskoj gimnaziji.

Studije

Veoma mlad se uključio u omladinski revolucionarni pokret. Kao petnaestogodišnjak, 1934. godine, je primljen u članstvo Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ), a dve godine kasnije i u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Zajedno sa Vladimirom Rolovićem je pokušao 1937. godine da ode u Španiju, da se bori u Internacionalnim brigadama u Španskom građanskom ratu. Ipak, njihov je pokušaj osujetila Jugoslovenska kraljevska vojska, čijom je akcijom zaplenjen brod kojim je trebalo da se prebace u Španiju, a uz to je pohapšena i nekolicina španskih dobrovoljaca.

Posle maturiranja, upisao je Medicinski fakultet u Beogradu, gde je do 1941. godine završio četiri semestra. U vreme dvogodišnjeg studiranja bio je vrlo aktivan u redovima komunističke omladine i studentskog revolucionarnog pokreta. Na drugoj godini studija postao je sekretar partijske organizacije Medicinskog fakulteta, a nešto kasnije sekretar Partijskog komiteta Beogradskog univerziteta. Učestvovao je u mnogim akcijama i demonstracijama koje je organizovala KPJ. Posebno je bio zapažen u demonstracijama 14. decembra 1940. godine i 27. marta 1941. godine. Zbog svog revolucionarnog rada nekoliko puta je hapšen i zatvaran.

Tokom studija Kapičić se zabavljao sa Davorjankom Paunović Zdenkom, koja je tokom rata bila lična sekretarica Vrhovnog komandanta NOV i POJ Josipa Broza Tita i njegova nevenčana supruga.

Narodnooslobodilačka borba

Jovo Kapičić i Radovan Vukanović

Jovo Kapičić (u sredini) kao politkomesar Dvanaestog vojvođanskog korpusa

Aprila 1941. godine, posle kapitulacije Kraljevine Jugoslavije, po zadatku Partije, upućen je u Crnu Goru gde je, jula 1941. godine, postao član Okružnog komiteta KPJ za Cetinje. Kao član Okružnog komiteta, aktivno je radio na organizovanju prikupljanja oružja, formiranju gerilskih grupa, jačanju organizacije KPJ i opštim pripremama za ustanak.

Kao jedan od organizatora Trinaestojulskog ustanka u cetinjskom kraju, i član Okružnog komiteta KPJ, imao je vidnog uspeha u dizanju i razvoju ustanka, kao i u njegovom ponovnom oživljavanju krajem leta i u jesen 1941. godine. Kao član Okružnog komiteta, novembra 1941. godine, izabran je za političkog komesara Lovćenskog bataljona, koji je poslat u Sandžak. S ovom jedinicom učestvovao je u Pljevaljskoj bici, decembra 1941. godine.

Kada je, 21. decembra 1941. godine u Rudom, formirana Prva proleterska NOU brigada, u njen sastav je ušao i Lovćenski bataljon. Kapičić je sve do oktobra 1942. ostao je u Prvoj proleterskoj, u kojoj se kao politički komesar Prvog crnogorskog bataljona više puta istakao u Igmanskom maršu. Najpre je pomagao u nošenju oružja, a onda je na leđima nosio svoje iznemogle i promrzle drugove; a februara 1942, zajedno sa komandantom bataljona Perom Ćetkovićem, prešao je hladnu i brzu reku Neretvu. Naročito se istakao u borbama s četnicima na sektoru Mojkovca i Kolašina.

U borbi na Durmitoru, 3. juna 1942. godine, među prvima je upao među nekoliko stotina četnika, što je izazvalo paniku u njihovim redovima i bataljonu omogućilo da bez gubitaka izvrši zadatak. Za ovaj podvig pohvaljen je od Vrhovnog komandanta NOP i DVJ Josipa Broza Tita. Bio je među bombašima u borbama za Konjic i Livno, a oktobra 1942. godine postavljen je za zamenika političkog komesara Druge dalmatinske udarne brigade, s kojom se istakao u borbama tokom Četvrte i Pete neprijateljske ofanzive. Godinu kasnije postao je politički komesar Treće udarne divizije, a krajem 1944. godine i politkomesar Dvanaestog vojvođanskog korpusa NOVJ.

Posleratni period

Kapičić, šesti zdesna, i rukovodstvo Udbe SR Srbije sa Titom, u Beogradu 1951. godine

Posle oslobođenja Jugoslavije, 1945. godine, obavljao je visoke dužnosti u resoru ministarstava unutrašnjih i inostranih poslova. Bio je ministar unutrašnjih poslova u prvoj Vladi Narodne Republike Crne Gore, pomoćnik ministra unutrašnjih poslova FNRJ Aleksandra Rankovića, a potom ambasador FNR Jugoslavije u NR Mađarskoj (1956—1960) i Švedskoj (1961—1964), i na kraju pomoćnik Saveznog sekretara za informisanje SFRJ u Saveznom izvršnom veću (SIV).

Kao pukovnik Odeljenja za zaštitu naroda (OZN), početkom 1946. godine je iz Višegrada koordinirao operacijom hapšenja Draže Mihailovića, a potom je bio upućen u Crnu Goru, gde je kao ministar unutrašnjih poslova, rešio pitanje oko 650 tadašnjih odmetnika.

Bio je član Centralnog komiteta Saveza komunista Crne Gore i član Centralne revizione komisije Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije. Biran je za delegata za Peti, Šesti, Sedmi i Osmi kongres SKJ. Bio je član Predsedništva Savezne konferencije Socijalističkog saveza radnog naroda Jugoslavije (SSRNJ) i član Saveta federacije. Imao je čin rezervnog general-majora JNA.

U vreme raspada Jugoslavije, bio je protivnik politike Slobodana Miloševića, a kasnije se angažovao u političkoj borbi za nezavisnost Crne Gore. Godine 2010. Tamara Nikčević je izdala knjigu „Goli otoci Jova Kapičića“, koja predstavlja obiman intervju s Jovom Kapičićem, u kojem on priča o svom životu.

Bio je u braku sa Milenom Kapičić, rođenom Ćetković (1920—2000), borcem-bolničarkom brigadnog saniteta Druge dalmatinske udarne brigade, s kojom se venčao 1944. godine. Njihov sin Dragan je bivši košarkaš i predsednik Košarkaškog saveza Srbije (KSS), a unuk Stefan glumac.

Preminuo je u 94. godini života u Beogradu, 9. decembra 2013. godine, posle kraće i teške bolesti. Sahranjen je na Novom gradskom groblju na Cetinju.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i više drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden jugoslovenske zastave sa lentom, Orden Republike sa zlatnim vencem, Orden partizanske zvezde sa zlatnim vencem, Orden zasluga za narod sa zlatnom zvezdom, Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem, Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem i Orden za hrabrost. Od inostranih odlikovanja, ističe se Orden Polarne zvezde Kraljevine Švedske. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 10. jula 1950. godine.

Literatura

• Vojna enciklopedija tom IV. Beograd. 1972. 
• Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982. 
• Tamara Nikčević Goli otoci Jova Kapičića. Beograd: V.B.Z. 2010.

Spoljašnje veze

• Crnogorci u Beogradu — Jovo Kapičić Arhivirano na sajtu Wayback Machine (20. jun 2008)
• „I da znam, ne bih rekao gde je Draža“ („Politika“, 4. septembar 2009)
• O knjizi „Goli otoci Jove Kapičića“ („Politika“, 18. mart 2010)
• „Ja sam najveća žrtva Golog otoka“ („e-novine“, 4. februar 2010) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (13. april 2011)
• „Uvijek za Srbiju, uvijek protiv Miloševića“ („e-novine“, 6. februar 2010) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (22. maj 2014)
• Jovo Kapičić: Zameraju mi Dražu („Večernje novosti“, 13. decembar 2011)
• Umro Jovo Kapičić („Blic“, 9. decembar 2013)