Ljubiša Samardžić

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Ljubiša Samardžić
Ljubiša Samardžić na premijeri filma Bitka na Neretvi u Sarajevu, novembar 1969.
Lični podaci
Puno imeLjubiša Samardžić
NadimakSmoki
Datum rođenja(1936-11-19)19. novembar 1936.
Mesto rođenjaSkoplje, Kraljevina Jugoslavija
Datum smrti8. septembar 2017.(2017-09-08) (80 god.)
Mesto smrtiBeograd, Srbija
ReligijaPravoslavlje
Zanimanje
  • glumac
  • reditelj
  • producent
Porodica
SupružnikMirjana Samardžić (1960—2017)
DecaDragan Samardžić (1966-2001)
Rad
Aktivni period1960—2017.
Veza do IMDb-a

Ljubiša Samardžić (Skoplje, 19. novembar 1936 — Beograd, 8. septembar 2017) bio je srpski i jugoslovenski glumac, reditelj i producent. Karijeru je započeo šezdesetih godina prošlog veka glumeći uglavnom u partizanskim filmovima, ali mu je nesumnjivu popularnost donela i saradnja sa glumicom Milenom Dravić, kao i režiserom Purišom Đorđevićem. Samardžić je jedini srpski glumac nagrađen Zlatnim lavom na Filmskom festivalu u Veneciji (1967). Nadimak mu je bio Smoki, po ulozi koju je tumačio u filmu Peščani grad.[1]

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je u Skoplju, u porodici rudara koji su radili u rudniku uglja Jelašnica kod Niške Banje. Vodi poreklo sa Krivošija odakle se njegov otac dvadesetih godina dvadesetog veka odselio trbuhom za kruhom.[2] Još u gimnaziji je povremeno radio da bi izdržavao porodicu. Studirao je pravo, a potom je prešao na Akademiju za pozorište, film, radio i televiziju u Beogradu. Njegov talenat je otkriven veoma rano i dobio je stipendiju za studije kod režisera Bojana Stupice. Samardžić je završio Akademiju u Beogradu.

Na premijeri filma Bitka na Neretvi sa Silvom Košćinom, Milenom Dravić i Batom Živojinovićem

Bojan Stupica mu je pribavio stipendiju Ateljea 212, ali je — privučen filmom (debi u Igrama na skelama, 1961, Srećka Veiganda) — na sceni igrao tek na samom početku karijere. Pažnju kritike privukao je već sledećom ulogom šarmantnog nespretnjakovića u Prekobrojnoj (1962) Branka Bauera, a ugled je učvrstio 1963. filmovima Peščani zamak Boštjana Hladnika, Dani Aleksandra Petrovića i Desant na Drvar Fadila Hadžića. Za film Jutro, gde je tumačio lik mladog partizana suočenog s tragedijama rata, nagrađen je na Festivalu u Veneciji. Gran pri u Nišu dobio je za ulogu u filmu Veljka Bulajića Bitka na Neretvi 1969. godine.

Kroz gotovo trideset godina glumio je glavne i veće sporedne uloge u više od sedamdeset filmova različitih žanrova, najčešće u ratnim i komedijama, a kasnije i u delima društvene problematike: Ljubavni život Budimira Trajkovića, Smrt gospodina Goluže, Život je lep, Kuća pored pruge i dr.

Spomenik u Niškoj Banji, rađen po liku Šurde iz serije Vruć vetar

Naklonost publike stekao je gotovo isključivo na filmu; kako sam kaže, igrao je kod skoro svih jugoslovenskih reditelja. Na televiziji je nastupao relativno malo (glavne uloge u četiri televizijske serije: Kuda idu divlje svinje, Dimitrije Tucović, Vruć vetar i Policajac sa Petlovog brda).

Dobitnik je i Sedmojulske nagrade SR Srbije 1984. godine za glumačko ostvarenje u proteklih dvadesetpet godina, te tadašnjeg najvišeg priznanja Nagrade AVNOJ-a 1988. godine (inače, ova nagrada je prvi put dodeljena jednom filmskom glumcu). Od svih jugoslovenskih glumaca najčešće je nagrađivan na Pulskom festivalu.

Ljubiša Samardžić u razgovoru sa slovenačkom ministarkom kulture Majdom Šircom u Ljubljani (2009)

Krajem januara 2009, povodom 50. godišnjice bogate karijere, Ljubiša Samardžić je bio gost u ljubljanskoj Kavarani Kinodvor.[3] Kulturni događaj je obeležila i zagrebačka pank grupa Ljubiša Samardžić.[1]

Ljubiša Samardžić je bio angažovan u društveno-političkom radu u Republici Srbiji. Bio je član Partije ujedinjenih penzionera Srbije (PUPS) i bivši član Upravnog odbora Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje (PIO); u vreme SFR Jugoslavije, kao glumac, glumio je partizanske uloge u ratnim filmovima zbog čega je uživao simpatije i naklonost vladajuće političke partije Saveza komunista Jugoslavije.[4]

Svoje nagrade, diplome i priznanja poklonio je Jugoslovenskoj kinoteci februara 2014. godine.[5] Legat je predstavljen javnosti 27. februara 2016. godine.[6] Godine 2017. snimio je film o sebi koji se zove Panta rei.

Ljubiši Samardžiću je krajem 2016. godine operisan tumor na mozgu. Preminuo je posle teške bolesti 8. septembra 2017. godine, u 81. godini života.[7][8] Sahranjen je na Novom groblju u Beogradu.[9]

Na centralnom šetalištu u Niškoj Banji mu je tokom 2022. podignut spomenik.[10]

Njegov sin je bio Dragan Samardžić.

Nagrade i priznanja[uredi | uredi izvor]

Filmografija[uredi | uredi izvor]

1960-e ▼ 1970-e ▼ 1980-e ▼ 1990-e ▼ 2000-e ▼ 2010-e ▼ Ukupno
Dugometražni film 23 24 34 11 5 1 98
TV film 3 1 1 0 2 0 7
TV serija 1 8 3 3 4 2 21
TV mini-serija 0 3 2 0 0 0 5
Ukupno 27 36 40 14 11 4 132

Uloge i režija[uredi | uredi izvor]

God. Naziv Uloga
1960-e ▲
1960. Spletka i ljubav
1961. Igre na skelama Gvardijan
1962. Prekobrojna Mikajlo Nastić
1962. Peščani sat
1962. Kozara Mitar
1962. Peščani grad Smoki
1963. Desant na Drvar Milan
1963. Dani Dragan
1964. Lito vilovito Vića
1965. Inspektor Borivoje Jovanović
1965. Devojka Partizan
1965. Bolnička soba
1965. Istim putem se ne vraćaj Abdul
1966. Orlovi rano lete Nikoletina Bursać
1966. Štićenik Ivan Stojanović
1966. San Mali
1967. Nož Markov pomoćnik
1967. Jutro Mali
1967. Diverzanti Šarac
1967. Smoki Smoki
1967. Bokseri idu u raj Reum
1968. Operacija Beograd Jaša
1968. Podne Ljubiša
1968. Sirota Marija Vojislav
1968. U raskoraku
1968. Goli čovjek Spiro
1969. Tanja
1969. Bitka na Neretvi Novak
1970-e ▲
1970. X + YY: Formel des Bösen
1970. Siroma’ sam al’ sam besan Sava Kekić
1970. Biciklisti Partizan
1970. Žarki
1971. Od svakog koga sam volela (serija)
1971. La Betìa ovvero in amore per ogni gaudenza ci vuole cofferenza Zilio
1971. Ceo život za godinu dana Cakan Janković
1971. Kuda idu divlje svinje Crni Rok
1972. Deveto čudo na istoku
1972. Građani sela Luga Vidoje
1972. Valter brani Sarajevo Zis
1972. Obraz uz obraz Smoki
1973. Bombaši Kovač
1973. Sutjeska Stanojlo
1974. Valter brani Sarajevo (TV serija) Zis
1974. Predstava „Hamleta“ u Mrduši Donjoj Mačak
1974. Dimitrije Tucović (TV serija) Dimitrije Tucović
1975. Naivko Buzga Miročki
1975. Doktor Mladen Staniša
1975. Crvena zemlja Kosta
1975. Hajduk
1975. Divota prašine
1976. Bele trave
1976. Morava 76 Vesko
1976. Čast mi je pozvati vas Smoki
1977. Ljubavni život Budimira Trajkovića Vojislav Voja Trajković
1977. Specijalno vaspitanje Milicioner Cane
1978. Stići pre svitanja Kosta
1978. Tamo i natrag Sava Bogdanović
1978. Boško Buha (TV serija) Milun
1978. Boško Buha Milun
1978. Lude godine Dr Lazović
1978. Tigar Šorga Tigar
1978. Povratak otpisanih (TV serija) Španac
1979. Partizanska eskadrila Žare
1980-e ▲
1980. Avanture Borivoja Šurdilovića Borivoje Šurdilović Šurda
1980. Vruć vetar Borivoje Šurdilović Šurda
1980. Rad na određeno vreme Siniša Pantić
1981. Kraljevski voz Tole
1981. Neka druga žena Gvozden
1981. Visoki napon Ivo Goreta
1981. Široko je lišće Marko
1981. Gosti iz galaksije Toni
1982. Savamala Lampaš
1982. Moj tata na određeno vreme Siniša Pantić
1982. Dvije polovine srca Otac
1982. Smrt gospodina Goluže Goluža
1983. Medeni mjesec Rajko
1983. Timočka buna Lazar „Uča”
1983. Šećerna vodica Fotograf
1984. Pazi šta radiš Plavšić, profesor muzike
1984. Jaguarov skok Bogdan Bogić „Bogi“
1985. Kvo vadis? (mini-serija) Femijus Rufus
1985. Orkestar jedne mladosti Dragiša Kojić
1985. Nije lako sa muškarcima Ivan Sekulović
1985. Život je lep Kelner Valentino „Trovač“
1985. Antikazanova Stipe
1986. Bal na vodi Glenov otac
1986. Dobrovoljci Kelner
1986. Razvod na određeno vreme Siniša Pantić
1986. Protestni album
1987. Lager Niš Kockar Kole
1987. Na putu za Katangu Toša Palidrvce
1987. Anđeo čuvar Dragan
1987. I to se zove sreća Baća
1987. Živela sloboda Komandant
1987/91. Bolji život Ljubomir Zavišić
1988. Vanbračna putovanja Kapetan Tadić
1988. Kuća pored pruge Staniša
1989. Rođaci iz Lazina Uroš
1989. Iskušavanje đavola Poštar Đoka
1989. Poltron Miodrag Krtalić
1989. Uroš blesavi Uroš „Blesavi“
1990-e ▲
1991. Noć u kući moje majke Sreten
1991. Mala Žika Ajkula
1992. Policajac sa Petlovog brda Boško Simić
1993. Kaži zašto me ostavi Rade
1993. Metla bez drške
1993. Tri karte za Holivud Limijer
1993/94. Policajac sa Petlovog brda (TV serija) Boško Simić
1994. Magareće godine Jovo „Škandal“
1995. Ubistvo s predumišljajem Vidosav
1996. Jugofilm Bora
1998. Bluz za Saro Milivoj
1998. Stršljen Profesor Lane Šekularac
1999. Točkovi Vlasnik hotela
2000-e ▲
2001. Nataša Toša, Natašin otac
2002. Obećana zemlja
2003. Ju
2004. Crna hronika (TV serija) Komesar Boris Filipović
2004. Jesen stiže, dunjo moja Marijin otac
2006. Od danas do sutra
2007. Konji vrani Dunjin deda
2008. Bledi mesec Dunjin deda
2002—2008. Viza za budućnost (TV serija) Milan Golijanin
2010-e ▲
2009—2010. Jesen stiže, Dunjo moja (TV serija) Dunjin deda
2011. Miris kiše na Balkanu (TV serija) Čuvar groblja
2011. Miris kiše na Balkanu
Filmovi koje je režirao Ljubiša Samardžić
God. Naziv Žanr Nagrada
1999. Nebeska udica drama, ratni Prva nagrada na Filmskom festivalu u Milanu
2001. Nataša drama
2003. Ledina drama
2004. Jesen stiže, dunjo moja drama Zlatna mimoza
2007. Konji vrani drama
2008. Bledi mesec drama
2009—2010. Jesen stiže, Dunjo moja (TV serija) drama
2010—2011. Miris kiše na Balkanu (TV serija) drama
2011. Miris kiše na Balkanu drama
2017. Panta rei

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b „"Ljubiša Samardžić" svira u Beogradu i Novom Sadu”. Blic.rs. Arhivirano iz originala 24. 7. 2012. g. Pristupljeno 9. 9. 2017. 
  2. ^ Obrad Mićov Samardžić, „Porijeklo Samardžića i ostalih bratstava roda Orlovića“, Mostar, 1991
  3. ^ „Peščeni grad; Ljubiša Samardžić, igralec, producent in režiser”. kinodvor.org. Arhivirano iz originala 09. 09. 2017. g. Pristupljeno 9. 9. 2017. 
  4. ^ „Ljubiša Samardžić vodi penzioni fond - Kurir[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 3. 9. 2014. g. Pristupljeno 31. 8. 2014.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  5. ^ Legat Ljubiše Samardžića u Jugoslovenskoj kinoteci („Politika“, 13. februar 2014)
  6. ^ Predstavljen Legat Ljubiše Samardžića u Kinoteci (RTS, 27. februar 2016)
  7. ^ „Preminuo glumac Ljubiša Samardžić”. Novosti. Pristupljeno 8. 9. 2017. 
  8. ^ RTS :: Preminuo Ljubiša Samardžić
  9. ^ Smoki – merna jedinica za prijateljstvo („Politika”, 14. septembar 2017)
  10. ^ RTS (2022-05-10). „Šurda u Niškoj Banji: Ljubiša Samardžić dobio spomenik u mestu gde je odrastao”. Euronews.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-05-17. 
  11. ^ Samardžić, Ljubiša (7. 9. 2015). „Dani slave na Kroazeti”. Politika. Pristupljeno 9. 9. 2017. 
  12. ^ a b „ONI ŠTO POBEĐUJU I U ŽIVOTU”. tv.novosti.rs. Pristupljeno 5. 5. 2013. 
  13. ^ „Bitka na Neretvi”. filmski-programi.hr. Pristupljeno 28. 9. 2013. 
  14. ^ „"Miris kiše na Balkanu" u najužem krugu za "Emi"”. novosti.rs. Pristupljeno 5. 5. 2013. 
  15. ^ „www.glas-javnosti.co.yu”. arhiva.glas-javnosti.rs. Pristupljeno 2022-09-01. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Љубиша_Самарџић&oldid=27701969”