Avan s tučkom
 Porcelanski avan s tučkom. | |
| Upotreba | Gnječenje Mešanje |
|---|---|
| Srodni delovi | mlin |
Avan s tučkom je deo laboratorijskog pribora koji se koristi za sitnjenje i mešanje supstanci. Avan je posuda u kojoj se vrši sitnjenje i mešanje, a tučak je teži štap koji se koristi za sitnjenje i mešanje. Laboratorijski avan s tučkom se proizvodi od materijala koji su dovoljno jaki da se ne slome prilikom sitnjenja, kao što su porcelan ili ahat. Supstanca se sitni između avana i tučka.[1][2][3]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Avan s tučkom se koristio od rimskih vremena. Rimski pesnik Juvenal je pominjao avan s tučkom prilikom pripreme lekova kao apotekarski simbol.[4] Poreklo avana s tučkom je dobro dokumentovano u staroj literaturi, kao što je egipatski Ebersov Papirus iz 1550. p. n. e. (najstariji sačuvan medicinski dokument) i Stari Zavet.[5]
Upotreba u medicini[uredi | uredi izvor]
Avan s tučkom se tradicionalno koristi u apotekama za sitnjenje i mešanje sastojaka prilikom pripremanja lekova prema receptu. Avan s tučkom je jedan od simbola farmacije i medicine, zajedno sa drugim simbolima, kao što su štap sa zmijom ili zeleni krst.[6] Za upotrebu u farmaciji, avan i vrh tučka se obično izrađuju od porcelana, a drška tučka od drveta. U medicini, avan s tučkom se koristi i za usitnjavanje lekova pre upotrebe.
Upotreba u domaćinstvu[uredi | uredi izvor]
Avan sa tučkom se koristi u domaćinstvu, pre svega za sitnjenje žita za kuvanje ili začina kao što je biber ili beli luk. Avan za domaćinstvo se pravio od mesinga ili drveta. Avan se danas gotovo više ne koristi u domaćinstvu jer postoje daleko efikasniji mlinovi i seckalice.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Nešić, S. & Vučetić, J. 1988. Neorganska preparativna hemija. Građevinska knjiga: Beograd.
- ^ Rajković, M. B.; et al. (1993). Analitička hemija. Beograd: Savremena administracija.
- ^ R. Mihajlović, Kvantitativna hemijska analiza (praktikum), Kragujevac, 1998.
- ^ Juvenalove satire red 170: et quae iam ueteres sanant mortaria caecos.(jezik: latinski)
- ^ www.usip.edu Arhivirano na sajtu Wayback Machine (19. mart 2016) - Avan s tučkom od renesanse do danas (jezik: engleski)
- ^ Farmaceutski simboli Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. februar 2004), Muzej Kraljevskog farmaceutskog društva Ujedinjenog Kraljevstva. Str. 2., Pristupljeno 21. 10. 2009. (jezik: engleski)
