Atlantski bedem
Atlantski bedem (nem. Atlantikwall, engl. Atlantic Wall) je bio opsežan sistem obalskih utvrđenja izgrađenih tokom Drugog svetskog rata duž zapadne obale Evrope (1942-44). Bedem su isplanirale vojne snage nemačkog Trećeg rajha u cilju odbrane od očekivane invazije Anglo-američkih snaga stacioniranih u Ujedinjenom Kraljevstvu.
Fric Tot, čovek koji je rukovodio izgradnjom Zigfridove linije (zapadni bedem) duž francusko-nemačke granice bio je glavni inženjer zadužen za izgradnju glavnih obalskih utvrđenja u sklopu Atlantskog bedema. Na izgradnji bedema duž Belgijske i Francuske obale u delu koji izlazi na Engleski kanal (Lamanš) angažovano je na hiljade prinudnih radnika.
Na početku 1944. godine Feldmaršal Ervin Romel je dobio zaduženje da unapredi odbrambenu moć Atlantskog bedema. Romel je verovao da su postojeća obalska utvrđenja u potpunosti neadekvatna i odmah je započeo radove na njihovom ojačavanju. Prema njegovim uputstvima duž obale, a na pojedinim mestima i u unutrašnjosti kopna izgrađen je lanac ojačanih betonskih bunkera u kojima su bili smešteni mitraljezi, protivtenkovski topovi i laka artiljerija. Veliki broj tenkovskih prepreka i mina postavljen je ne samo na obali već i u vodi na prilazima plažama za koje se verovalo da su pogodne za iskrcavanje saveznika. Njihova svrha je bila da unište savezničke desantne brodove pre nego što iskrcaju pešadiju i tenkove.
Do početka invazije Nemci su položili skoro 6.000.000 mina u severnoj Francuskoj. Duž puteva koji od obale vode ka unutrašnjosti izgrađeni su novi bunkeri i artiljerijski položaji i postavljena minska polja. Na mestima koja su bila pogodna za spuštanje padobranaca i sletanje jedrilica postavljene su posebne prepreke napravljene od gvozdenih šipki poznate pod nazivom Rommelspargel (Romelova špargla), dok su rečni estuari bili stalno poplavljeni.
Jedan od najdalekovidijih nemačkih Feldmaršala Romel je čvrsto verovao da savezničku invaziju treba zaustaviti na obali ili će u protivnom poraz Nemačke biti neizbežan.
Obrambeni bedem nikada nije završen; sastojao se prvenstveno od artiljerijskih baterija, bunkera i minskih polja i prostirao se od Francusko-Španske granice pa sve do Norveške. Delovi obalskih utvrđenja postoje i danas npr. u blizini Sheveningena, Haga i u Normandiji. Posle Drugog svetskog rata vlade zemalja kroz koje prolazi bedem bezuspešno su pokušale da eksplozivom uklone neke od bunkera koji su potonuli u pesak.
Ostrva u Engleskom kanalu su bila dobro utvrđena, a naročito ostrvo Alderni koje je najbliže francuskoj obali. Saveznici su zaobišli ova ostrva i nisu pokušavali da ih oslobode tokom bitke za Normandiju. Nemački garnizoni na ovim ostrvima predali su se tek 9. maja 1945. godine t. j. jedan dan posle zvanične kapitulacije nemačkih oružanih snaga. Nemački garnizon na ostrvu Alderni predao se saveznicima tek 16. maja 1945. godine.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Odbrambena postrojenja na Atlantskom bedemu na plaži Omaha
- Internet stranica Atlantskog bedema
- Enciklopedija Britanika
- Muzej u Hanstholmu
- Utvrđenje Alderni
- Bunker Pictures: Slike, lokacije i informacije o bunkerima i Atlanstkom bedemu
- Informacije o Atlanstkom zidu u Holandiji
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Geografske | |
