Afrička ploča

Zemljine litosferne ploče

Afrička ploča je litosferna ploča koja obuhvata afrički kontinent, delove Atlantskog, Indijskog i Južnog okeana a proteže se zapadno do Srednjoatlantskog grebena.

Zapadna strana ploče je divergentna granica sa Severnoameričkom pločom u severnom odnosno sa Južnoameričkom pločom u južnom delu. Ova granica poznata je kao Srednjoatlantski greben. Na severoistoku Afrička ploča graniči se sa Arabijskom pločom. Arabijska ploča se najkasnije odvojila od Afričke ploče otvaranjem Crvenog mora koje se neprekidno širi. Na jugoistoku Afrička ploča graniči se sa Indo-australijskom pločom, na severu s Evroazijskom pločom, a na jugu s Antarktičkom pločom. Sve ove granice su divergentne ili šireće, osim severne granice sa Evroazijskom pločom.

Osnovu Afričke ploče čine jako ubrane i poremećene prekambrijske stene preko kojih leže horizontalni slojevi paleozojske, mezozojske i kenozojske starosti. Intenzivni tektonski poremećaji i pokreti menjaju površinu afričke ploče. Ovim pokretima odvojeno je ostrvo Madagaskar, nekada deo Afričkog kontinenta. Radijalnim tektonskim pokretima ploča je razlomljena u svom istočnom delu čime je stvoren veliki afrički rov (Magna fossa).

Reljef ploče

Afrička ploča obuhvata prostrane delove afričkog kontinenta, počevši od Atlasa na severu, pa do Kapskih planina na jugu. Atlaske planine, na severozapadu kontinenta, predstavljaju venac nabranih planina. Ovaj venac planina nije veliki poput venaca nabranih planina na ostalim glavnim Zemljinim pločama.

Najviša tačka ploče je na Kilimandžaru u Tanzaniji dok je najniža tačka registrovana u Somalijskom basenu i iznosi 5826 m ispod nivoa mora.

Najveći deo Afričkog kontinenta ima basene u obliku tanjira i visije. Jug i jugoistok su pretežno jedna ogromna visoka visoravan presečena sa nekoliko planinskih oblasti i tektonskih dolina od kojih je najveća Velika tektonska dolina. Reljef severa i zapada je znatno niži i ravniji.

Vidi još

• Litosferna ploča