Baba Višnja
Višnja Urošević | |
|---|---|
| Datum rođenja | 1737. |
| Mesto rođenja | Donja Trepča, Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 18. jun 1817. (79/80 god.) |
| Mesto smrti | Kneževina Srbija |
| Deca | 6 |
Višnja Urošević, poznatija pod imenom Baba Višnja (1737 — 1817) bila je majka kneza Miloša i rodonačelnica dinastije Obrenović. Višnja je imala dva braka i šestoro dece.
Poreklo[uredi | uredi izvor]
.jpg)
Tačno prezime, mesto i datum rođenja Baba Višnje nisu poznati. Međutim, kako je Radomir M. Ilić naznačio u publikaciji „O ljubićskim selima – Antropogeografska proučavanja” (Srpski etnografski zbornik, Srpska kraljevska akademija, 1903), Baba Višnja je rođena u zaseoku Orlovak u Donjoj Trepči, u porodici Urošević. Tome u prilog govori i spomenik njenom bratu Dimitriju Uroševiću na starom groblju u Brusnici: „Zdje počivajet rab Boži Dimitrije Uroševič, ujak gospodara Miloša. Prestavi se N 1821 m dekemvri 26”. Nije poznato da je u Brusnici bilo Uroševića, ali je poznato da se nakon smrti svog drugog muža Teodora Mihailovića Višnja sa decom iz drugog braka vratila u Brusnicu kod svog sina iz prvog braka Jakova Obrenovića. Prema čibučkim tevterima Rudničke nahije iz 1823. godine, Donja Trepča bila je jedino selo u nahiji gde je zabeleženo prezime Urošević.[1]
Prvi brak[uredi | uredi izvor]
Višnja se 1765. godine udala za Obrena Martinovića. Sa njim je imala troje dece:
- Jakov (?—1811)
- Milan Obrenović (?—1810)
- Stana
Obren je umro oko 1777. godine.[2]
Drugi brak[uredi | uredi izvor]
Posle Obrenove smrti Višnja se preudala za Teodora Mihailovića iz Srednje Dobrinje.[2]
Teodorov deda zvao se Miloš.
On je imao je dva sina, Mijaila i Gavrila. Mijailov sin je Teodor (Toša) Mihailović, drugi suprug baba Višnje.[3]
Višnja je sa njim imala tri sina:
Sva trojica su rođeni u selu Gornja Dobrinja kraj Požege.
Teodor je umro 1802. godine. Posle nekog vremena, Jakov i Milan su pozvali sebi u Brusnicu majku Višnju sa decom iz drugog braka. Iako od drugog oca, Miloš, Jovan i Jevrem usvajaju prezime svoje polubraće po majci Obrenović, s tim da se njima na prezime Obrenović dodaje i Teodorović, po njihovom ocu.
Do Prvog srpskog ustanka Jakov i Milan Obrenović su se bavili trgovinom stokom, a u taj posao su uveli i svog polubrata Miloša.
Smrt[uredi | uredi izvor]
Baba Višnja je umrla 18. juna 1817. godine pred sam kraj Drugog srpskog ustanka. Prvobitno je bila sahranjena na mesnom groblju u Brusnici. Dve godine kasnije knez Miloš je njene zemne ostatke odneo u portu manastira Vraćevšnica gde ih je zakopao uz severni zid crkve. U porti su takođe sahranjeni Ana, Marija i Gavrilo – troje Miloševe dece. U istom manastiru joj je podignut spomenik 1901. godine.[2]
Zanimljivosti[uredi | uredi izvor]
Naselje Višnjica u Beogradu nosi naziv po Baba Višnji.
U Beogradu postoji i Ulica baba Višnjina koja se prostire od Makenzijeve do Krunske ulice, presecajući u jednom delu Njegoševu. Baba Višnjina ulica dobila je ovaj naziv 1. januara 1900. godine.[4] Godine 1946. deo Baba Višnjine ulice od Krunske do Bulevara kralja Aleksandra se izdvojio i dobio naziv Golsvordijeva ulica. Godine 2016. podignut joj je spomenik i u Gornjoj Trepči.
Porodica[uredi | uredi izvor]
Roditelji[uredi | uredi izvor]
| ime | slika | datum rođenja | datum smrti |
|---|---|---|---|
Prvi brak[uredi | uredi izvor]
Supružnik[uredi | uredi izvor]
| ime | slika | datum rođenja | datum smrti |
|---|---|---|---|
| Obren Martinović | oko 1780. |
Deca[uredi | uredi izvor]
| ime | slika | datum rođenja | datum smrti | supružnik |
|---|---|---|---|---|
| Jakov Obrenović | 1767. | 1811.[5][6] | Đurđija | |
| Milan Obrenović |  |
između 1767. i 1780. | 16. decembar 1810. | Stoja |
| Stana Obrenović | Sava Nikolić |
Drugi brak[uredi | uredi izvor]
Supružnik[uredi | uredi izvor]
| ime | slika | datum rođenja | datum smrti |
|---|---|---|---|
| Teodor Mihailović |
Deca[uredi | uredi izvor]
| ime | slika | datum rođenja | datum smrti | supružnik |
|---|---|---|---|---|
| Knez Miloš | |
18. mart 1780. | 26. septembar 1860. | Kneginja Ljubica |
| Jovan Obrenović |  |
1787. | 22. januar 1850. | Kruna Mihailović; Ana Joksić |
| Jevrem Obrenović |  |
18. mart 1790. | 20. septembar 1856. | Tomanija Bogićević |
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ ”Tevter čibučki za Nahiju rudničku od 10. marta 1823. godine”, Izvornik - građa Međuopštinskog istorijskog arhiva u Čačku, broj 4, 1987, priredio Radoš Ž. Madžarević
- ^ a b v Petrović, Zorica; Marušić, Aleksandar (2018). Obrenovići i njihovo doba. Aranđelovac / Gornji Milanovac: Narodni muzej „Aranđelovac” / Muzej rudničko-takovskog kraja. str. 4. ISBN 978-86-88927-13-0.
- ^ Dinastija Obrenović, Pristupljeno 8. 4. 2013.
- ^ Mondo: Tajna Baba Višnjine ulice[mrtva veza], Pristupljeno 8. 4. 2013.
- ^ Ivić, Aleksa (1928). Rodoslovne tablice srpskih dinastija i vlastele (3. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. Tablica br. 16. Pristupljeno 14. 3. 2021.
- ^ Marek, Miroslav. „Obrenovic family”. genealogy.euweb.cz (na jeziku: engleski). Pristupljeno 14. 3. 2021.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Potomci baba Višnje, rodoslovne tablice na Viki izvorniku i objašnjenje
- Večni beleg majci srpskih kneževa („Politika“, 16. februar 2016)
- VRAČARSKE TAJNE Ko je bila baba Višnja, a ko Mutap („Blic“, 27. februar 2016)
- Sve o baba Višnji, ženi po kojoj prelepa ušuškana ulica u srcu Vračara nosi ime („Telegraf“, 19. jun 2017)
#/media/Датотека:Tablice16.jpg){kind=link}
