Bosansko-podrinjski kanton Goražde

Босанско-подрињски кантон
Bosansko-podrinjski kanton
Босанско-подрињски кантон; Bosansko-podrinjski kanton;
	; Zastava ; Grb
Država	Bosna i Hercegovina
Entitet	Federacija Bosne i Hercegovine
Admin. centar	Goražde
Predsednik vlade	Emir Oković
Površina	504,6 km2
— broj st.	23.734
— gustina st.	47,04 st./km2
Opštine	Goražde, Pale-Prača, Foča-Ustikolina
	Zvanični veb-sajt

Bosansko-podrinjski kanton Goražde (do 2001. godine Goraždansko-podrinjski kanton) je peti od deset kantona Federacije Bosne i Hercegovine. Kanton se nalazi u istočnoj Bosni pored kantona Sarajevo. Centar Kantona je Goražde. Površina kantona je 504,6 km², a broj ukupnog stanovništva 23.734. Kanton se sastoji od opština Goražde, Pale, i Foča-Ustikolina. Premijer Kantona trenutno je Aida Obuća.^[1]

Istorija[uredi | uredi izvor]

Arheološka iskopavanja potvrđuju da je područje Bosansko-podrinjskog kantona Goražde bilo naseljeno tokom kamenog doba i rimskog perioda. U srednjem veku grad Goražde se prvi put spominje 1397. godine.

Osmanlije su osvojili područje 1465. godine i držali ga do 1878. godine i Austrougarske okupacije. Tokom Prvog i Drugog svetskog rata stanovništvo je dosta stradalo. Nakon završetka Drugog svetskog rata područje Bosansko-podrinjskog kantona postaje deo jugoistočne regije Bosne i Hercegovine i njen administrativni, privredni i kulturni centar.

Vlada[uredi | uredi izvor]

Bosansko-podrinjski kanton je jedan od deset kantona Federacije Bosne i Hercegovine. Graniči sa sarajevskim kantonom i sa opštinama istočne Republike Srpske. Na čelu Vlade Bosansko-podrinjskog kantona, koja se sastoji od osam ministara, trenutno se nalazi premijer Salko Obhođaš.

Zakonodavno telo Kantona je Kantonalna skupština koja broji 25 poslanika. Poslanici se biraju sistemom otvorenih lista na opštim izborima u Bosni i Hercegovini. Stranka demokratske akcije je, po broju osvojenih glasova, trenutno vodeća politička stranka u Bosansko-podrinjskom kantonu Goražde.

Bosansko-podrinjski kanton Goražde se sastoji od tri opštine: Goražde sa sedištem u Goraždu, Pale sa sedištem u Prači, i Foča-Ustikolina sa sedištem u Ustikolini. Glavni grad kantona je grad Goražde.

Geografija[uredi | uredi izvor]

Bosansko-podrinjski kanton se nalazi u istočnoj Bosni, u Podrinju. Ukupna površina kantona je 573,1 km². Nadmorska visina u celom kantonu je preko 300 metara. Reka Drina protiče kroz opštine Foča-Ustikolina i Goražde. Teritorija Bosansko-podrinjskog kantona je uglavnom prekrivena šumom. Glavna naseljena mjesta u Bosansko-podrinjskom kantonu su Goražde, Prača, Ustikolina, Vitkovići, Ilovača, Jabuka, Zupčići, Cvilin i dr.

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

U kantonu, kao i svim njegovim opštinama, većinsko stanovništvo su Bošnjaci.

Sastav stanovništva
	2013.	1991.
Ukupno	23 734 (100,0%)	41 779 (100,0%)
Bošnjaci	22 313 (94,01%)	29 137 (69,74%)¹
Srbi	885 (3,729%)	11 145 (26,68%)
Bosanci	180 (0,758%)	–
Muslimani	100 (0,421%)	–
Neizjašnjeni	77 (0,324%)	–
Ostali	42 (0,177%)	617 (1,477%)
Bosanci i Hercegovci	40 (0,169%)	–
Romi	30 (0,126%)	–
Hrvati	24 (0,101%)	80 (0,191%)
Albanci	15 (0,063%)	–
Nepoznato	9 (0,038%)	–
Jugosloveni	8 (0,034%)	800 (1,915%)
Crnogorci	6 (0,025%)	–
Slovenci	3 (0,013%)	–
Makedonci	2 (0,008%)	–

¹ Na popisima od 1971. do 1991. Bošnjaci su popisivani uglavnom kao Muslimani.

Privreda[uredi | uredi izvor]

Opština Goražde je u predratnom periodu bila jedna od najrazvijenijih opština Bosne i Hercegovine. UNISove fabrike su zapošljavale preko 10.000 ljudi. Zbog posledica rata nijedna UNIS-ova fabrika nije bila u mogućnosti zaposliti više od 100 radnika. Veze sa strateškim partnerima su izgubljene, a sa oštećenim i dotrajalim mašinama nije bilo moguće pokrenuti proizvodnju. U istoj ili mnogo težoj situaciji su se našle opštine Pale-Prača i Foča-Ustikolina. Danas je situacija umnogome izmenjena a kantonalna privreda je napredovala. Ipak, ima još mnogo da se uradi.

Obrazovanje[uredi | uredi izvor]

Na području Bosansko-podrinjskog kantona Goražde postoji šest osnovnih i tri srednje škole. Na teritoriji opštine Goražde postoje četiri osnovne škole, dve od njih su u Goraždu, jedna u Vitkovićima, i jedna u Ilovači. Opštine Foča-Ustikolina i Pale-Prača imaju po jednu osnovnu školu. Srednja mešovita škola, srednja tehnička škola, i srednja stručna škola su smeštene u Goraždu. Obrazovanje u Bosansko-podrinjskom kantonu Goražde još uvek se suočava sa mnogobrojnim teškoćama.