Vazduh
Vazduh je mehanička smeša gasova koja obavija planetu Zemlju i stvara njenu atmosferu.
Hemijski sastav[uredi | uredi izvor]
- azota ima 78%,
- kiseonika 21%,
- argona 0,93%,
- ugljen-dioksida 0.034% i u vrlo malim količinama kriptona, ksenona, helijuma, neona i drugih.
U promenljivim količinama u vazduhu može biti vodene pare, ozona, ugljen-dioksida, radona i drugih. Sastav vazduha varira na različitim visinama. Pri većoj visini smanjuje se sadržaj kiseonika, a povećava se sadržaj vodonika. takođe, vazduh je značajan za živi svet i bića u njemu. organizam živog sveta udiše kiseonik koji se nalazi u vazduhu, a u vazduh vraćaju ugljen dioksid.
Fizičke karakteristike[uredi | uredi izvor]
Fizičke karakteristike vazduha su:
Vazduh u zemljištu[uredi | uredi izvor]
Vazduh se nalazi i u šupljinama, kanalima i porama u zemljištu, u kojima se nalazi i voda. Optimalni uslovi za razvoj biljaka se uspostavljaju kada je odnos vode i vazduha 50:50% u zoni rizosfere.
Zemljište koje je stalno natopljeno vodom sadrži manju količinu vazduha pri čemu se stvaraju anaerobni uslovi (močvare, plave površine, zabarene livade, tresave).
Zagađenje vazduha[uredi | uredi izvor]
Do zagađenja vazduha dolazi prilikom sagorijevanja fosilnih goriva. Ugalj, nafta i plin sadrže sumpor, od koga sagorijevanjem nastaju oksidi sumpora. Zbog visoke temperature u motorima automobila, od azota i kiseonika nastaju oksidi azota. Oksidi sumpora i azota su zagađivači vazduha jer nadražuju sluzokožu. Ugljenik (IV)-oksid i čestice prašine takođe zagađuju vazduh.
U supstance koje zagađuju vazduh svrstavaju se najpre one koje se u nezagađenom vazduhu ne nalaze. U zagađujuće supstance svrstavaju se i sva ona hemijska jedinjenja koja prirodno postoje u vazduhu ako je njihova koncentracija veća od one koja odgovara nezagađenom vazduhu. Veoma je malo hemijskih jedinjenja koji nisu zagađivači.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Sitarica, Rada; Tadić, Milutin (Beograd, 2008). Geografija 5 za 5. razred osnovne škole, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva
- Ranđelović, Vladimir. „Vazduh” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 19. 03. 2013. g.
