Vuelta a Espanja

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Vuelta a Espanja
Detalji o trci
Datum održavanjaavgust—septembar
Region održavanjaŠpanija i države u okruženju
Naziv trkeVuelta a Espanja
Lokalni naziv(i)
  • Vuelta Ciclista a España (jezik: španski)
  • Tour d'Espagne (jezik: francuski)
  • Vuelta a España (jezik: engleski)
Drugi naziv(i)Trka oko Španije
Disciplinadrumski
TakmičenjeUCI vorld tur
Tipgrand tur
OrganizatorUnipublik
ASO
Direktor trkeHavijer Giljen
Istorija
Prvo održavanje29. april 1935. god.; pre 88 godina (1935-04-29)
Broj održavanja79 (do 2024)
Prvi pobjednikBelgija Gistav Delor
Najviše pobjeda
  •  Roberto Eras (Španija)

    4 puta

Trenutni pobjednikSjedinjene Američke Države Sep Kus (2023)

Vuelta a Espanja (šp. Vuelta a España) etapna je biciklistička trka koja se održava svake godine u Španiji i zemljama u okruženju, u avgustu i septembru i traje tri sedmice.[1] Jedna je od tri grand tur trke, pored Điro d’Italije i Tur de Fransa,[2] a organizuje se u sklopu svjetske biciklističke unije UCI, kao dio UCI vorld tura i učestvuju samo UCI vorld tur timovi i nekoliko timova koji dobiju specijalnu pozivnicu organizatora.[3]

Vuelta je prvi put održana 1935, kao kreacija španskog časopisa Diario Informaciones, u cilju povećavanja tiraža i pravljenja španske verzije Tur de Fransa.[4][5] Početnih godina je više puta prekidana: u periodu od 1937. do 1940. zbog Španskog građanskog rata, 1943. i 1944. zbog Drugog svjetskog rata, 1949. i u periodu od 1951. do 1955. zbog španske izolacije tokom režima Fransiska Franka,[6] a od 1955. se održava svake godine.[5]

Trka se obično održava krajem avgusta i početkom septembra, a ruta je drugačija svake godine. Ide se u Kantabrijski masif, Galicijski masif, Kanarska Ostrva i Pirineje, a cilj poslednje etape se mijenja; od 1993. do 2014. završetak je bio u Madridu.[7] Za razliku od Tur de Fransa, gdje je tradicionalni završetak na Jelisejskim poljima u Parizu, gdje se slavi kraj trke, pije se šampanjac i proslavlja pobjeda, poslednja etapa na Vuelti je nekada takmičarska, a ponekad se vozi hronometar.[8][9] Moderna Vuelta ima 21 etapu i dva dana odmora. Broj timova je između 20 i 22, sa po osam vozača u svakom timu od 2018, do tada ih je bilo po devet.[10] Sve etape su određene vremenom, tako da se vremena vozača sabiraju i vozač sa najmanjim ukupnim vremenom je lider generalnog plasmana i trke i nosi crvenu majicu.[11] Pored generalnog plasmana, koji privlači najviše pažnje jer označava i pobjednika trke, na Vuelti se nalaze i druge klasifikacije: klasifikacija po poenima, za koju se dodjeljuje zelena majica, a poeni se sakupljaju na kraju svake etape i na prolaznim ciljevima tokom etapa;[12] brdska klasifikacija, za koju se dodjeljuje tačkasta majica, a poeni se sakupljaju na označenim brdskim ciljevima, koji su podijeljeni u pet kategorija;[12] klasifikacija za najboljeg mladog vozača, za koju se dodjeljuje bijela majica, a učestvuju samo vozači do 25 godina;[13] klasifikacija za najagresivnijeg vozača, za koju se najagresivnijem vozaču na kraju svake etape, kao i najagresivnijem ukupno na kraju trke, dodjeljuje crveni broj, a pobjednika biraju sudije;[12] timska klasifikacija, u kojoj se na svakoj etapi računaju vremena prve trojice iz svakog tima, a vozači najboljeg tima nose žute brojeve.[12] Pored njih, dodjeljuju se i druge, manje nagrade. Etapne pobjede takođe donose veliki prestiž i novčane nagrade i svaki tim dolazi sa svojim sprinterom u cilju ostvarivanja što više pobjeda.

Rekorder po broju pobjeda je Roberto Eras sa četiri pobjede, dok su Toni Rominger, Alberto Kontador i Primož Roglič ostvarili po tri pobjede. Rekorderi u klasifikaciji po poenima su Šon Keli, Loran Žalaber i Alehandro Valverde, koji su klasifikaciju osvojili po četiri puta, dok je Hose Luis Laguija osvojio brdsku klasifikaciju pet puta. Rekorder u klasifikaciji za najboljeg mladog vozača je Enrik Mas, koji je dva puta osvojio klasifikaciju, dok je rekorder po broju etapnih pobjeda Delio Rodrigez, sa 39.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Sep KusRemko EvenepulPrimož RogličSajmon JejtsKris FrumNairo KintanaFabio AruKris HornerKris FrumVinčenco NibaliAlehandro ValverdeAlberto KontadorAleksandar VinokurovAitor GonzalezAnhel KaseroRoberto ErasJan UlrihAbraham OlanoAleks CileLoran ŽalaberToni RomingerMelčor MauriMarko ĐovanetiŠon KeliLuis EreraAlvaro PinjoPedro DelgadoErik KarituMarino LeharetaĐovani BataljinFaustino RuperezJop ZutemelkBernar InoFredi MartensHose PesarodonaAugustin TamamesEdi MerksHose Manuel FuenteFerdinand BrakeLuis OkanjaRože PenžonFeliče ĐimondiJan JensenFransisko GabikaRolf VolfsholRemon PulidorŽak AnketilRudi AltigAnhelino SolerFrans De MulderAntonio SuarezŽan StablenskiHesus LoronjoAnđelo KonternoŽan DotoEmilio RodrigezBernardo RuizEdvard van DikDalmasio LangarikaDelio RodrigezDrugi svetski ratHulijan BerenderoŠpanski građanski ratGustaf Delor

Aktuelni pobednik trke je kolumbijski biciklista Nairo Kintana. Španski biciklista Alberto Kontador je na cilj posle tri nedelje vožnje stigao ispred Levija Lajphajmera iz SAD, klupskog kolege iz tima Astane. Kontadorov uspeh je utoliko veći, jer je uspeo da objedini titule na tri najveća biciklistička takmičenja — Vuelti, Tur de Fransu i Điro d’Italiji. To je pre njega za rukom pošlo samo četvorici vozača — Francuzima Žaku Anktilu i Bernaru Inou, Italijanu Feličeu Đimondiju i Belgijancu Ediju Merksu.

Vuelta 2009.[uredi | uredi izvor]

Vuelta 2009. godine je vožena u 21 etapi; počela je 29. avgusta u holandskom gradu Asenu i prvi put od 1997. godine, nakon Lisabona, startovala iz strane zemlje. Nakon starta u Asenu, biciklisti su još dve etape vozili u Holandiji, nakon čega je karavan prešao u Belgiju. Trka se, zatim, nastavila u Španiji i vozila duž Mediteranske obale, pre nego što je počela serija planinskih etapa. Planinska vožnja (174 km) sa usponom na 1.870 metara završila se 19. etapom, a zatim je odvezen hronometar u Toledu da bi se poslednjom etapom 20. septembra trka završila u Madridu.

Na Vuelti, poslednjoj od tri najveće biciklističke trke u sezoni 2009. godine je trijumfovao španski biciklista Alehandro Valverde. Pobednik poslednje, 21. etape, vožene od Rivas Masijamadrida do Madrida i duge 110 km, bio je Nemac Andre Grajpel iz tima Kolumbija, najbolji sprinter na Vuelti i 107. u generalnom plasmanu. Valverde je stazu prešao za 84 sata, 10 minuta i 32 sekunda; drugi je bio Španac Samuel Sančez, olimpijski šampion u drumskoj vožnji, sa 55 sekundi zaostatka; treće mesto je zauzeo Kadel Evans iz Australije, sa minutom i 32 sekunda zaostatka.

Najuspešniji vozač je Španac Roberto Eras sa četiri pobede, dok Švajcarac Toni Rominger i Španac Alberto Kontador imaju po tri pobede.

Spisak pobednika[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Spisak pobednika na Vuelti a Espanja

Pobednici Vuelta a Espanje

Statistika[uredi | uredi izvor]

Vuelta 2003. godine

Najviše pobeda imaju Španci (28), Francuzi (9) i Belgijanci (7). Ostali rezultati su navedeni u sledećim tabelama.

Statistika po zemljama
Pozicija Država Broj pobjeda
1.  Španija 32
2.  Francuska 9
3.  Belgija 8
4.  Italija 6
5.   Švajcarska 5
6.  Nemačka 3
 Ujedinjeno Kraljevstvo
 Slovenija
9.  Holandija 2
 Kolumbija
 Sjedinjene Američke Države
12.  Irska 1
 Kazahstan
 Rusija
Višestruki pobjednici
Pozicija Biciklista Broj pobjeda
1. Španija Roberto Eras 4
2. Švajcarska Toni Rominger 3
Španija Alberto Kontador
Slovenija Primož Roglič
5. Belgija Gustaf Delor 2
Španija Hulijan Berendero
Španija Hose Manuel Fuente
Francuska Bernar Ino
Španija Pedro Delgado
Švajcarska Aleks Cile
Ujedinjeno Kraljevstvo Kris Frum
Statistika po broju osvojenih etapa
Pozicija Biciklista Broj pobjeda
1. Španija Delio Rodrigez 39
2. Italija Alesandro Petaki 20
3. Francuska Loran Žalaber 18
Belgija Rik van Loj
5. Republika Irska Šon Keli 16
6. Holandija Gerben Karstens 14
7. Belgija Fredi Martens 13
Španija Alehandro Valverde
9. Švajcarska Toni Rominger 12
Njemačka Marsel Vist
Slovenija Primož Roglič
12. Španija Domingo Perurena 11
Španija Hulijan Berendero
Španija Augustin Tamames
15. Belgija Edi Plankart 10
Španija Roberto Eras
Njemačka Džon Degenkolb
Pobjede u
klasifikaciji po poenima
Pozicija Biciklista Broj pobjeda
1. Republika Irska Šon Keli 4
Francuska Loran Žalaber
Španija Alehandro Valverde
4. Njemačka Erik Cabel 3
5. Holandija Jan Jensen 2
Španija Rik van Loj
Njemačka Uve Rab
Slovenija Primož Roglič
Pobjede u
brdskoj klasifikaciji
Pozicija Biciklista Broj pobjeda
1. Španija Hose Luis Lagija 5
2. Španija Hose Marija Himenez 4
3. Španija Delio Rodrigez 3
Španija Antonio Karmani
Španija Hulio Himenez
Španija Andres Oliva
Pobjede u klasifikaciji
za najboljeg mladog vozača
Pozicija Biciklista Broj pobjeda
1. Španija Enrik Mas 2

Napomene[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Godine 2011. Huan Hose Kobo je osvojio Vueltu, ali mu je pobjeda oduzeta u julu 2019. kada je utvrđeno da se dopingovao tokom Vuelte 2011. i dodijeljena je Krisu Frumu, koji je prvobitno završio na drugom mjestu.[14]
  2. ^ Godine 2005. Roberto Eras je osvojio Vueltu, ali mu je pobjeda oduzeta u martu 2005. jer je bio pozitivan na EPO tokom etape 20 na Vuelti 2005.[15] Eras je ulagao žalbe, a u junu 2011. Španski sud je presudio da nije kriv i pobjeda mu je vraćena.[16]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „The route of La Vuelta 21”. lavuelta.es. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  2. ^ „UCI Cycling regulations—Part 2: Road Races” (PDF). 1. 1. 2017. str. 64. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  3. ^ „2011/2012 UCI Road Calendar”. Uci.ch. Arhivirano iz originala 29. 06. 2012. g. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  4. ^ „History Of Vuelta A Espana – A True Grand Tour”. vuelta.club. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  5. ^ a b „La Vuelta: A Colorful & Caliente History”. cyclingrevealed.com. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  6. ^ De Neef, Meet (21. 8. 2019). „Preview: 22 Things You should Know About The 2019 Vuelta A España”. cyclingtips.com. Arhivirano iz originala 09. 09. 2021. g. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  7. ^ „The Spanish Vuelta”. angloinfo.com. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  8. ^ „Comment: Grand Tours Must Ditch The Ceremonial Final Stage”. rouleur.cc. 20. 9. 2020. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  9. ^ „La Vuelta A España 2021 Stage 21 Preview - Battle Against The Clock”. rouleur.cc. 5. 9. 2021. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  10. ^ „UCI reduces Grand Tour teams to 8 riders for 2018”. Cyclingnews.com. 22. 6. 2017. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  11. ^ Tyler, Richard (16. 9. 2009). „Vuelta start in Seville for 2010”. cyclingnews.com. Future Publishing Limited. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  12. ^ a b v g „The Jerseys of the Vuelta a España”. inrng.com. 24. 8. 2013. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  13. ^ „La Vuelta tendrá maillot distintivo para el mejor joven”. biciciclismo.com (na jeziku: španski). 18. 12. 2018. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  14. ^ „Chris Froome named winner of 2011 Vuelta a Espana”. cyclingnews.com. 18. 7. 2019. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  15. ^ „Menchov's Vuelta victory celebration delayed”. cyclingnews.com. 22. 3. 2006. Pristupljeno 9. 9. 2021. 
  16. ^ „Spanish court overturns Heras' suspension”. cyclingnews.com. 24. 6. 2011. Pristupljeno 9. 9. 2021. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Vuelta a Espanja na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Вуелта_а_Еспања&oldid=26189994”