Grb Vojvodine
| Vojvodina | |
|---|---|
 Zvanični grb AP Vojvodine | |
| Verzije | |
 | |
| Detalji | |
| Nosilac |  AP Vojvodina |
| Usvojen | Zvanični grb Vojvodine usvojen 28. juna 2002. godine |
| Deo serije o Vojvodini |
| Vojvodina |
|---|
| |
| Simboli pokrajine |
| Kultura |
| Istorija |
| Geografija |
| Demografija |
| Politički sistem |
Grb Vojvodine je jedan od simbola Autonomne Pokrajine Vojvodine. Prema Statutu Vojvodine usvojenom u maju 2014. godine, Vojvodina ima dva grba, zvanični i tradicionalni.[1][2][3] Zvanični grb Vojvodine je usvojen na sednici Skupštine APV, 2002. godine, dok je tradicionalni grb, baziran na istorijskom grbu iz 1848. godine, usvojen Statutom Vojvodine iz 2014.
Opis zvaničnog grba[uredi | uredi izvor]
Zvanični grb Vojvodine je podeljen na tri dela, koji simbolizuju tri oblasti Vojvodine (Srem, Banat i Bačku), a raspoređeni su tako da prikazuju geografski odnos i položaj tih oblasti. Sva tri grba potiču iz habzburškog perioda i nastali su u XVIII veku. Sadašnji grb Vojvodine za svoju osnovu ima grb Srpske Vojvodine iz 1848. godine, koji se nalazio na zastavi Zemunske Narodne Garde. Današnji grb je malo drugačiji od onog iz 1848. godine, u smislu da se na sadašnjem grbu ne nalaze srpska četiri ocila, grb Baranje i ugarska kruna, koji su stajali na tom istorijskom grbu.
Tri polja na sadašnjem grbu predstavljaju tri istorijska regiona Vojvodine:
- Bačka — na plavom polju sa zelenom travom stoji Sveti Pavle u plavoj košulji i crvenoj togi i sa zlatnim oreolom. U desnoj ruci drži srebrni mač sa zlatnom drškom uperen naniže, a u levoj Bibliju. Ovaj grb je Bačkoj dodelio car Leopold I (1657—1705) godine 1699. Bačka je podeljena između Kraljevine SHS i Mađarske 1918. godine i mađarski deo ove regije je kasnije uključen u veću županiju Bač-Kiškun, a ovaj grb je činio osnovu za grb te županije.
- Banat — zlatan lav u hodu na crvenom polju sa zlatnom sabljom u ruci. Ovaj grb je Tamiškoj županiji dodelila carica Marija Terezija godine 1799. na osnovu grba glavnog grada županije, Temišvara.
- Srem — tri bele talasaste linije na plavoj pozadini, simbolizuju tri sremske reke: Dunav, Bosut i Savu. Između druge i treće linije je zeleno polje na kojem se nalazi drvo, čempres (prema najstarijem obliku grba, ali je kasnije menjano ili u hrast ili u topolu). Pored drveta leži smeđi jelen sa zlatnom ogrlicom. Ovaj grb je carica Marija Terezija godine 1747. dodelila Sremu. Danas Vukovarsko-Sremska županija u Hrvatskoj koristi sličan grb.
Opis tradicionalnog grba[uredi | uredi izvor]
Opis izgleda tradicionalnog grba AP Vojvodine glasi: „Grb AP Vojvodine jeste tradicionalni grb iz 1848. godine sa crvenim štitom na kome je srebrni krst između četiri zlatna ocila, bridovima (ivicama) okrenutim ka stubu krsta. Štit je opasan otvorenim vencem sastavljenim od, s leve strane žirove, a s desne strane maslinove grančice prirodnih boja koje su dole vezane plavom pantljikom. Štit leži na vojvodskoj porfiri (plaštu) sa tri nabora, visećoj ispod zatvorene vojvodske krune, na dva dela razdeljene, koja pokriva srednji nabor porfire”.[4][1]
Istorijski grbovi Srpske Vojvodine iz 1848. godine[uredi | uredi izvor]
Tokom revolucije iz 1848-1849. godine, pojavilo se nekoliko verzija grba Srpske Vojvodine.
Sa zastave Zemunske Narodne Garde[uredi | uredi izvor]
Na centralnom polju ovog grba nalazio se tradicionalni srpski grb; beli krst na crvenom polju sa četiri ocila. Manji grbovi istorijskih oblasti, raspoređeni oko centralnog grba, su bili: gore levo grb Srema (jelen i jablan), gore desno grb Banata (propinjući lav sa sabljom), dole levo grb Bačke (sveti Pavle) i dole desno grb Baranje (jaganjac Božji). Na vrhu grba se nalazila kruna svetog Stefana, simbol habzburške Kraljevine Ugarske.
.jpg)
Iz Službenog biltena Srpskog Vojvodstva[uredi | uredi izvor]
U Službenom biltenu Srpskog Vojvodstva od 06. 07. 1848 (po starom kalendaru) se vidi istorijski grb Srpske Vojvodine. U centralnom delu grba se nalazi štit sa krstom i četiri ocila, uokviren lovorom, kao i tadašnji grb Kneževine Srbije. Štit se nalazi na vojvodskom plaštu, dok se na vrhu grba nalazi vojvodska kruna.
Sa zastave srpskog vojvode[uredi | uredi izvor]
Na zastavi srpskog vojvode, koja se čuva u muzeju grada Pančeva, nalazi se još jedna verzija grba Srpske Vojvodine. U središtu ovog grba se nalazi štit sa krstom i ocilima, postavljen na plaštu sa krunom, dok se sam plašt nalazi na grudima crnog dvoglavog orla.
Sa srpskih asignata[uredi | uredi izvor]
Na srpskim asignatima iz 1848-1849. godine nalazi se još jedna varijanta grba Srpske Vojvodine. U središtu ovog grba se nalazi štit sa krstom i ocilima, postavljen na grudima crnog dvoglavog orla.
-
Grb Srpske Vojvodine iz 1848. godine, sa četiri ocila, koji se nalazio na zastavi Zemunske Narodne Garde -
Grb velikog vojvode iz 1848. godine -
Grb Srpskog Vojvodstva na Službenom biltenu iz 1848. -
Četiri ocila na grbu Srpske Vojvodine iz 1848. godine
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b „Arhivirana kopija” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 22. 05. 2014. g. Pristupljeno 22. 05. 2014.
- ^ „Usvojen Statut Vojvodine — velikom većinom, ali bez ikakve rasprave | Fakti[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 04. 10. 2016. g. Pristupljeno 22. 05. 2014. Sukob URL—vikiveza (pomoć)
- ^ „Pokrajina sa zvanični i tradicionalnim simbolima”. Arhivirano iz originala 23. 05. 2014. g. Pristupljeno 22. 05. 2014. Tekst „ Dnevnik ” ignorisan (pomoć)
- ^ „EKSKLUZIVNO: Vojvodina nema Vladu, Novi Sad nije glavni grad”. Arhivirano iz originala 03. 04. 2014. g. Pristupljeno 31. 03. 2014. Tekst „ Dnevnik ” ignorisan (pomoć)
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Miroljub Mijušković: (Ne)sporni simboli Vojvodine
- EKSKLUZIVNO: Vojvodina nema Vladu, Novi Sad nije glavni grad (o predlogu novog grba Vojvodine)
- Dušan Kovačev: Heraldička sramota - "Istorijski simboli Vojvodine" kao smokvin list (21. avgust 2016)
- SRPSKE PLEMIĆKE PORODICE I HERALDIČKA TRADICIJA SRPSKE VOJVODINE