Greda (građevinarstvo)
Greda je deo konstrukcije koji je u geometrijskom smislu linijski (najčešće prava, ali može biti i kriva ili poligonalna linija), a koji stoji horizontalno ili koso (pod uglom manjim od 45°; ako je ugao strmiji, smatra se da je u pitanju kosi stub).
Vrste greda[uredi | uredi izvor]
Greda može biti: konzolna (oslonjena samo na jednom kraju, kada mora biti uklještena da bi bila stabilna), prosta (oslonjena na dva kraja) ili kontinualna (oslonjena na više oslonaca). Poprečni presek grede je obično pravougaoni, mada može biti i bilo koji drugi, što zavisi od primenjenog materijala (drvo, kamen, metal, armirani beton...) i od potreba oblikovanja ili konstrukcije.
Narodno neimarstvo[uredi | uredi izvor]
U narodnom neimarstvu, grede su imale posebna imena, već prema mestu na kome su se nalazile. Tako, na krovu imamo slemenjaču (na slemenu), uvalnicu (na uvali krova), grebenjaču (na grbini krova), rožnjaču (koja prima rogove u rasponu, a ne na krajevima) i venčanicu (koja vezuje rogove za zid); kod krova sa vešaljkom i okagaču (o koju se okače tavanjače); onda tavanjaču (koja nosi plafon), podnjaču (nosi pod) i temeljnjaču (koja kod drvenih kuća, nosi čitav zid).
Statički sistem[uredi | uredi izvor]
Osnovna jednačina za proračun statičkih uticaja grede je Ojler-Bernulijeva jednačina, kojom se proračunavaju savijanje i ugib. Greda je obično opterećena na savijanje, ali može biti opterećena i na izvijanje, zatezanje ili pritisak, u zavisnosti od ostatka konstruktivnog sklopa.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Popov, Egor P. (1968). Introduction to mechanics of solids. Prentice-Hall. ISBN 978-0-13-726159-8.
