Živac pokretač oka
Živac pokretač oka ili okulomotorni živac (lat. nervus oculomotorius) je motorni kranijalni nerv, koji inerviše poprečno-prugastu muskulaturu očne duplje (sa izuzetkom gornjeg kosog i spoljašnjeg pravog mišića), a sadrži i parasimpatička nervna vlakna koja inervišu dva glatka mišića unutar očne jabučice.[1][2]
Živac polazi od dva jedra smeštena u srednjem mozgu: jedra okulomotornog živca (lat. nucleus nervi oculomotorii) i pomoćnog okulomotornog jedra (lat. nucleus oculomotorius accessorius). On izlazi na prednjoj strani srednjeg mozga i prostire se koso unapred i upolje kroz zadnju i srednju lobanjsku jamu i nakon toga ulazi u očnu duplju kroz gornju orbitalnu pukotinu.[3]
Posle ulaska u očnu duplju, živac se deli u dve grane: gornju (lat. ramus superior) i donju (lat. ramus inferior). Gornja grana oživčava gornji pravi mišić i mišić podizač gornjeg očnog kapka. Donja grana inerviše unutrašnji, donji pravi i donji kosi mišić, a sadrži i parasimpatička vlakna koja prelaze u tzv. okulomotorni koren. Iz njega vlakna dolaze do cilijarnog gangliona, koji je pridodat oftalmičkom živcu, a odatle polaze postganglijska vlakna koja ulaze u sastav kratkih cilijarnih živaca (lat. nn. ciliares breves) i oživčavaju cilijarni mišić i mišić sfinkter zenice.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Slavoljub V. Jovanović, Nadežda A. Jeličić (2000). Anatomija čoveka – glava i vrat. Beograd: Savremena administracija. ISBN 978-86-387-0604-4.
- ^ Slavoljub V. Jovanović, Neva L. Lotrić (1987). Deskriptivna i topografska anatomija čoveka. Beograd, Zagreb: Naučna knjiga.
- ^ Susan Standring, ur. (2009) [1858]. Gray's anatomy: The Anatomical Basis of Clinical Practice, Expert Consult. illustrated by Richard E. M. Moore (40 izd.). Churchill Livingstone. ISBN 978-0-443-06684-9.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Slavoljub V. Jovanović, Neva L. Lotrić (1987). Deskriptivna i topografska anatomija čoveka. Beograd, Zagreb: Naučna knjiga.
- Slavoljub V. Jovanović, Nadežda A. Jeličić (2000). Anatomija čoveka – glava i vrat. Beograd: Savremena administracija. ISBN 978-86-387-0604-4.
| Moždani živci |
|---|
| 0 krajnji živac | I mirisni živci | II vidni živac | III živac pokretač oka | IV trohlearni živac | V trograni živac (oftalmični, gornjovilični, donjovilični živac) | VI živac odvodilac | VII živac lica | VIII tremno-pužni živac | IX jezično-ždrelni živac | X živac lutalac | XI pomoćni živac | XII podjezični živac |
