Italski jezici
| Italski jezici | |
|---|---|
| Geografska rasprostranjenost | Prvobitno Italija, danas Južna Evropa, Zapadna Evropa, Istočna Evropa, Južna Amerika i Srednja Amerika |
| Jezička klasifikacija | Indoevropski jezici
|
| Prajezik | Praitalski jezik |
| Podpodela | |
| ISO 639-2 / 5 | itc |
| Glotolog | ital1284[1] |
 Italski jezici u 6. veku pre nove ere:
latinski (od koga potiču romanski jezici) fališćanski picenski (južni) umbrijski osački | |
Italski jezici su grupa indoevropskih jezika koja je deo kentum grane. Ova grupa uključuje i romanske jezike (italijanski, španski, portugalski, katalonski, provansalski, francuski i rumunski), a takođe i mnoge izumrle jezike.
Klasifikacija[uredi | uredi izvor]
Italska grupa jezika ima dve poznate grane:
- Sabelsku, koja uključuje:
- Osački, koji se govorio u južnom centralnom i gotovo čitavom južnom delu Apeninskog poluostrva
- Umbrijsku, koja uključuje:
- Umbrijski, koji se govorio u severnom centralnom i severoistočnom delu Apeninskog poluostrva
- Volšćanski
- Ekvijski
- Marski, jezik plemena Marsa
- Picenski, u istočnoj centralnoj Italiji
- Latinsko-fališćansku, koji uključuje:
- Fališćanski, koji se govorio severno od Rima prema Etruriji i možda na ostrvu Sardinija
- Latinski, koji se govorio oko Rima, a kasnije se proširio na ceo zapadni deo Mediterana i ostale delove južne i zapadne Evrope
- Romanske jezike, koji su proistekli iz narečja latinskog jezika
Moguće italski jezici[uredi | uredi izvor]
Na severu Italije postojalo je pleme koje je govorilo venetskim jezikom sličnim latinskom, pa se i ovaj jezik nekad ubraja u italske jezike. Međutim, on ima neke karakteristike germanskih jezika tako da se danas smatra da je poseban jezik u okviru indoevropskih jezika.
Još jedan jezik koji možda pripada italskim jezicima je sikulski jezik, kojim je govorilo pleme Sikuli sa Sicilije.
Najstariji natpisi[uredi | uredi izvor]
Prvi natpisi koji su nađeni iz ove grupe jezika su napisani na umbrijskom i fališćanskom i datiraju iz VII veka p. n. e. Pismo koje se tada koristilo naziva se Staro italsko pismo i nastalo je od starogrčkog. Sami italski jezici pokazuju uticaj etrurskog i nešto više starogrčkog.
Poreklo Italika[uredi | uredi izvor]
Italici nisu prvi stanovnici Italije, već su tu migrirali tokom drugog milenijuma p. n. e. i bili su najverovatnije u srodstvu sa Keltima koji su zauzimali velike prostore zapadne Evrope. Pre dolaska italskih plemena Italija je bila naseljena grupama koje nisu pripadale Indoevropljanima, a među njima su bili možda i Etrurci.
Širenje latinskog[uredi | uredi izvor]
Kako se Rim širio celim Apeninskim poluostrvom, tako je i latinski jezik postajao dominantniji na tom prostoru i konačno su ostali jezici Italije izumrli do kraja I veka naše ere.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin; Bank, Sebastian, ur. (2016). „Italic”. Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History.
