Kačanik

Kačanik
Kačanik;
	Kačanik
	; (Republika Kosovo) Grb
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Kosovo i Metohija
Upravni okrug	Kosovski
Opština	Kačanik
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2011.	10.393
Geografske karakteristike
Koordinate	42° 14′ 48″ S; 21° 15′ 19″ I / 42.246667° S; 21.255278° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	671 m
	Kačanik Kačanik na karti Srbije
Registarska oznaka	UR

Kačanik (alb. Kaçaniku, Kaçanik) je gradsko naselje i sedište istoimene opštine u Srbiji, koji se nalazi u jugoistočnom delu Kosova i Metohije i pripada Kosovskom upravnom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 10.393 stanovnika.^[b]

Smešten je na ušću Nerodimke u Lepenac na glavnom pravcu koji povezuje Prištinu sa Skopljem u blizini graničnog prelaza Đeneral Janković.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Pod Kačanikom se u vreme Osmanskog carstva podrazumevao tesnac, varošica i Kačanička ili Orhanijska nahija, a zvanični naziv Kačanika je bio Orhanije. U srpskim narodnim pesmama pominje se Stari Kačanik i Klisura Kačanik. Sam grad se razvio oko srpske tvrđave podignute u 14. veku, koju su Osmanlije u 16. veku prezidale i obnovile. Tokom osmanlijskog perioda bio je važno administrativno središte. Smatra se da je naziv dobio od turske reči kačak što znači razbojnik. Kačanik je još od 16. veka bio leglo razbojnika — sa klisurom se povezuje mitski lik Musa Kesedžija. Mesto se 1930-tih opisuje kao mirno i bezbedno, „omiljeno letovalište Skopljanaca”.^[1]

Danas se od bitnih kulturno-istorijskih spomenika u samom gradu uz ostatke tvrđave izdvajaju džamija iz 16. veka i crkva Svetog proroka Ilije iz 1929. godine.

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Prema popisu iz 1981. godine grad je bio uglavnom naseljen Albancima. Nakon rata 1999. godine svi Srbi su napustili Kačanik.

Etnički sastav prema popisu iz 1961.^[2]‍

Albanci	2.743	93,8%
Srbi	114	3,9%
Jugosloveni	18	0,6%
Ukupno: 2.923

Etnički sastav prema popisu iz 1981.^[3]‍

Albanci	6.450	97,3%
Romi	113	1,7%
Srbi	25	0,4%
Ukupno: 6.629

Etnički sastav prema popisu iz 2011.^[4]‍

Albanci	10.369	99,8%
Bošnjaci	10	0,1%
Ukupno: 10.393

Broj stanovnika na popisima:

Demografija^[5]
Godina	Stanovnika
1948.	2.094
1953.	2.275
1961.	2.923
1971.	4.513
1981.	6.629
1991.	9.800

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Napomene[uredi | uredi izvor]

^ Republika Kosovo (alb. Republika e Kosovës) jednostrano je proglašena država na teritoriji Republike Srbije, protivno Ustavu Srbije i Rezoluciji 1244 Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija. Prema Rezoluciji 1244, cela teritorija Kosova i Metohije, pravno gledano, nalazi se u sastavu Srbije dok ne bude postignuto konačno rešenje. Srbija ne priznaje jednostrano otcepljenje, po međunarodnom pravu, njene teritorije, preciznije autonomne pokrajine pod privremenom upravom Ujedinjenih nacija (UNMIK). Vlada sa sedištem u Prištini ima defakto vlast nad većinom teritorije, dok pojedine strukture Srbije funkcionišu na severu i u srpskim enklavama.
^ Popis iz 2011. na Kosovu i Metohiji su sproveli organi samoproglašene Republike Kosovo. Ovaj popis je bio bojkotovan od strane velikog broja Srba, tako da je realan broj Srba na Kosmetu znatno veći od onog iskazanog u zvaničnim rezultatima ovog popisa.

Reference[uredi | uredi izvor]

^ "Politika", 3. maj 1937
^ Nacionalni sastav stanovništva FNR Jugoslavije 1961. godine pod2.stat.gov.rs
^ Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981. godine pod2.stat.gov.rs
^ Etnički sastav stanovništva Kosova i Metohije 2011. godine pop-stat.mashke.org (jezik: albanski)
^ Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

RSE: Kačanik – džihadistička prestonica Evrope (RTS, 19. jun 2017)

[1] Republika Kosovo (alb. Republika e Kosovës) jednostrano je proglašena država na teritoriji Republike Srbije, protivno Ustavu Srbije i Rezoluciji 1244 Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija. Prema Rezoluciji 1244, cela teritorija Kosova i Metohije, pravno gledano, nalazi se u sastavu Srbije dok ne bude postignuto konačno rešenje. Srbija ne priznaje jednostrano otcepljenje, po međunarodnom pravu, njene teritorije, preciznije autonomne pokrajine pod privremenom upravom Ujedinjenih nacija (UNMIK). Vlada sa sedištem u Prištini ima defakto vlast nad većinom teritorije, dok pojedine strukture Srbije funkcionišu na severu i u srpskim enklavama.

[2] Popis iz 2011. na Kosovu i Metohiji su sproveli organi samoproglašene Republike Kosovo. Ovaj popis je bio bojkotovan od strane velikog broja Srba, tako da je realan broj Srba na Kosmetu znatno veći od onog iskazanog u zvaničnim rezultatima ovog popisa.

[3] "Politika", 3. maj 1937

[4] Nacionalni sastav stanovništva FNR Jugoslavije 1961. godine pod2.stat.gov.rs

[5] Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981. godine pod2.stat.gov.rs

[6] Etnički sastav stanovništva Kosova i Metohije 2011. godine pop-stat.mashke.org (jezik: albanski)

[Савезни_завод_за_статистику_СФРЈ-7] Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.

[a]

[b]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]