Korčula (ostrvo)
Korčula (ital. Curzola, grč. Κόρκυρα Μέλαινα [Kórkyra Mélaina], lat. Corcyra Nigra, стнем. Kurzel, stsl. Krkar) je hrvatsko ostrvo na Jadranskom moru pored dalmatinske obale.
Osnovni podaci[uredi | uredi izvor]
Ostrvo pripada Dubrovačko-neretvanskoj županiji, ima površinu od 279,03 km² (dužina 46,8 km, širina 5,3-7,8 km) i 17.038 stanovnika. Najviša brda su Klupca sa 568 m i Kom sa 510 m.
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Korčula ima 17000 stanovnika. Drugo je ostrvo u Hrvatskoj po broju stanovnika.
Naselja[uredi | uredi izvor]
Tri najveća mesta na Korčuli su glavni grad Korčula, grad Blato u unutrašnjosti kao i mali lučki grad Vela Luka na zapadu ostrva.
U glavnom gradu stoji verovatno kuća u kojoj je rođen Marko Polo. Postoji spor da li je rođen tu ili možda negde drugde.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Prvo slovensko stanovništvo ostrva su Srbi Neretljani prema caru Konstantinu Porfirogenitu [1], koji nisu prihvatili hrišćanstvo kada je to učinila većina Južnih Slovena. Korčula je bila deo Paganije. Petar Franasović, rimokatolički Srbin [2] i sveštenik iz mesta Trsteno, rodom sa Korčule, 1864. piše da su Srbi Neretljani naselili Korčulu.[3]
Srbi Neretvani, koji početkom 800. god. posvojiše Korčulu, grad utvrdiše...
Dana 8. septembra 1298. godine odvijala se blizu ostrva Bitka kod Kurzola između flota Venecije i Đenove.
Na ostrvu je 1220. godine podignut pravoslavni hram posvećen Uspeniju Bogorodice. Pored pravoslavnih Grka (koji su imali svoj hram) tu su živeli i Srbi, njih oko 500 i to mahom trgovaca. Do 1350. godine broj Srba je rastao, a uporedo i bogatstvo. Onda dolazi Venecija - Mletačka republika osvaja te prostore. Od pravoslavne crkve oduzeta je bogomolja i predata katoličkom ženskom samostanu. Pravoslavni hram je postao katolička crkva Sv. Varvare. Tokom vekova zgrada crkve je propadala a vlasništvo se menjalo. Oko 1880. godine grad Korčula je to sada ruinirano zdanje prebacila u državni erarijalni fond[4] ge i ostalo i po oslobođenju 1918. godine.
Godine 1840. na Korčuli živi trgovac Rado Popović, koji je nabavio srpsku (ćiriličnu) knjigu u Dubrovniku.[5]
Jak pravoslavni pokret koji je nastao na ostrvu Visu preneo se 1926. godine i na Korčulu. Tu je početkom te godine 20 porodica katolika prešlo u pravoslavlje. Meštani su bili u sukobu sa katoličkim sveštenikom.[6] Srbi doseljenici su formirali pravoslavnu Crkvenu opštinu i izmolili pravoslavnog sveštenika. Stari srpski pravoslavni hram - stara Nemanjićka zadužbina je preuzet iz državnog fonda, i obnovljen za bogosluženja, zaslugom predsednika korčulanske opštine dr J. Arnerića. Osvećenje obnovljene srpske crkve posvećene Uspenju Presvete Bogorodice usledilo je 22. novembra 1934. godine.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Arhivirana kopija”. Arhivirano iz originala 19. 12. 2008. g. Pristupljeno 16. 3. 2007.
- ^ Tolja, Nikola (2011). Dubrovački Srbi katolici, istine i zablude, pp.548.
- ^ Narodni koledar, Ulomak iz korčulanske povjestnice, pp. 28. Zadar: Matica dalmatinska. 1864.
- ^ "Vreme", Beograd 22. novembar 1934.
- ^ "Mladić kako treba da se izobrazi", prevod sa nemačkog, Zadar 1840.
- ^ "Vreme", Beograd 29. januara 1926. godine
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Maksimović, Ljubomir (1964). „O vremenu dolaska Neretljana na dalmatinska ostrva”. Zbornik Filozofskog fakulteta u Beogradu. 8 (1): 145—152.
- Moravcsik, Gyula, ur. (1967) [1949]. Constantine Porphyrogenitus: De Administrando Imperio (2. izd.). Washington: Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies.
- Ferjančić, Božidar (1959). „Konstantin VII Porfirogenit”. Vizantijski izvori za istoriju naroda Jugoslavije. 2. Beograd: Vizantološki institut. str. 1—98.
- Ferluga, Jadran (1957). Vizantijska uprava u Dalmaciji. Beograd: Naučno delo.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Geografske | |
| Ostale | |
