Lagos
| Lagos Lagos, Eko akete, Lasgidi[1] | |
|---|---|
 Lagos | |
 Zastava
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Nigerija |
| Savezna država | Lagos |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2006. | 7.937.932 |
| — gustina | 7.941,11 st./km2 |
| Aglomeracija (2012.) | 16.060.303 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 6° 27′ 11″ S; 3° 23′ 45″ I / 6.453056° S; 3.395833° I |
| Aps. visina | 34 m |
| Površina | 999,6 km2 |
  Lagos Lagos na karti Nigerije | |
| Veb-sajt | |
| www.lagosstate.gov.ng | |
Lagos /ˈleɪɡɒs/[2] (Èkó) grad je u nigerijskoj državi Lagos. Grad, sa susednim aglomeracijama, najveći je u Nigeriji]], kao i jedan od najvećih na afričkom kontinenu. Jedan je od najbrže rastućih gradova na svetu,[3][4][5] Lagos je jedan od značajnijih finansijskih centara u Africi; ovaj megagrad ima najviši BDP,[6] i isto tako je domaćin jedne od najvećih i naprometnijih luka na kontinentu.[7][8][9]
Lagos je u početku nastao kao lučki grad koji se razvio na grupi ostrva, koja su spojena u današnje oblasti sa lokalnom upravom (LGA) ostrvo Lagos, Eti-Osa, Amuvo-Odofin i Apapa; ostrva su razdvojena vodenim tokovima, koji su deo jugozapadnog dela Lagoške lagune. Ona su zaštićena od Atlantskog okeana barijernim ostrvima i dugim peščanim kosinama kao što je Bar plaža, koje se protežu i do 100 km istočno i zapadno od ušća. Usled brze urbanizacije, grad se proširio zapadno od lagune te obuhvata današnje oblasti Lagos Mejnlend, Ajeromi-Ifelodun i Surulere. To je dovelo do klasifikacije Lagosa u dve glavne klase - Ostrvo, koja je bila inicijalni grad Lagos, pre ekspanzije u oblast poznatu kao Mejnlend.[10] Ovom gradskom oblašću je direktno upravljala federalna vlada putem Lagpškog gradskog veća, do kreiranja Lagoške države 1967. godine. Nakon toga je došlo do podele grada Lagos u sadašnjih sedam lokalnih upravnih oblasti (LGA), i dodavanja drugih gradova (koji sad sačinjavaju 13 LGA) iz ondašnjeg Zapadnog regiona, čime je formirana država.[11]
Lagos, je prestonica Nigerije od vremena njegove amalgamacije 1914, i postao je prestonica države Lagos nakon njenog formiranja. Međutim, glavni grad države je kasnije premešten u Ikedžu 1976. godine, dok je federalni glavni grad premešten u Abudžu in 1991. Nezavisno od toga Lagos je još uvek značajan grad. U današnje vreme se takođe naziva „metropolitanskim Lagosom”, i zvanično je poznat kao „Lagoška metropolitanska oblast”[12][13][14] koja je urbana aglomeracija ili konurbacija.[15]
Tačan broj stanovnika metropolitanskog Lagosa je sporan; Po federalnom popisu iz 2006, konurbacija je imala oko 8 miliona ljudi.[16] međutim, tu cifru je osporila vlada države Lagos, koja je objavila svoje sopstvene podatke o populaciji, po kojima metropolitanska oblast Lagosa ima oko 16 miliona stanovnka.[note 1] Godine 2015, nezvanični podaci o populaciji šireg metropolitanskog Lagosa, čime su obuhvaćeni, Lagos i njegove okolne oblasti, neke od kojih se pružaju u Ogun, indiciraju da ima oko 21 miliona stanovnika.[17][11][19][20]
Geografija[uredi | uredi izvor]
![[ikona]](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Wiki_letter_w_cropped.svg/20px-Wiki_letter_w_cropped.svg.png){kind=small} | Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Površina grada iznosi 999,6 km².[17][6]
Klima[uredi | uredi izvor]
Lagos ima tropsko savansku klimu (Aw) prema Kepenovoj klasifikaciji klima, pošto postoji znatna razlika u količini precipitacije između vlažne i suve sezone. Vlažna sezona počinje u aprilu i završava se u oktobru, dok suva sezona počinje u novembru i završava se u martu. Najvlažniji mesec je jun sa ukupnom količinom padavina od 315,5 mm (12,42 in), dok je najsuvlji mesec januar sa totalnom precipitacijom od 13,2 mm (0,52 in).
Kako je grad lociran u blizini ekvatora, temperatura je konstantna bez značajnih razlika između najtoplijih i najhladnijih meseci. Najtopliji mesec je mart sa prosečnom temperaturom od 28,5 °C (83,3 °F), dok je najhladniji mesec avgust sa prosečnom temperaturom 25,0 °C (77,0 °F).
| Klima Lagos (Međunarodni aerodrom Murtala Muhamed) 1961–1990, ekstremi: 1886–sadašnjost | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pokazatelj \ Mesec | Jan. | Feb. | Mar. | Apr. | Maj | Jun | Jul | Avg. | Sep. | Okt. | Nov. | Dec. | God. |
| Apsolutni maksimum, °C (°F) | 40,0 (104) |
37,1 (98,8) |
37,0 (98,6) |
39,6 (103,3) |
37,0 (98,6) |
37,6 (99,7) |
33,2 (91,8) |
33,0 (91,4) |
33,2 (91,8) |
33,7 (92,7) |
39,9 (103,8) |
36,4 (97,5) |
40,0 (104) |
| Maksimum, °C (°F) | 32,2 (90) |
33,2 (91,8) |
32,9 (91,2) |
32,2 (90) |
30,9 (87,6) |
29,3 (84,7) |
28,2 (82,8) |
28,3 (82,9) |
28,9 (84) |
30,3 (86,5) |
31,4 (88,5) |
31,8 (89,2) |
30,8 (87,4) |
| Prosek, °C (°F) | 27,3 (81,1) |
28,4 (83,1) |
28,5 (83,3) |
28,0 (82,4) |
27,0 (80,6) |
25,6 (78,1) |
25,2 (77,4) |
25,0 (77) |
25,5 (77,9) |
26,4 (79,5) |
27,2 (81) |
27,2 (81) |
26,8 (80,2) |
| Minimum, °C (°F) | 22,4 (72,3) |
23,7 (74,7) |
24,1 (75,4) |
23,7 (74,7) |
23,2 (73,8) |
21,9 (71,4) |
22,3 (72,1) |
21,8 (71,2) |
22,1 (71,8) |
22,4 (72,3) |
23,0 (73,4) |
22,5 (72,5) |
22,8 (73) |
| Apsolutni minimum, °C (°F) | 12,6 (54,7) |
16,1 (61) |
14,0 (57,2) |
14,9 (58,8) |
20,0 (68) |
21,2 (70,2) |
15,0 (59) |
19,0 (66,2) |
13,0 (55,4) |
17,9 (64,2) |
11,1 (52) |
11,6 (52,9) |
11,1 (52) |
| Količina padavina, mm (in) | 13,2 (0,52) |
40,6 (1,598) |
84,3 (3,319) |
146,3 (5,76) |
202,4 (7,969) |
315,5 (12,421) |
243,0 (9,567) |
121,7 (4,791) |
160,0 (6,299) |
125,1 (4,925) |
39,7 (1,563) |
14,8 (0,583) |
1.506,6 (59,315) |
| Dani sa padavinama (≥ 1.0 mm) | 1,5 | 2,8 | 6,6 | 9,0 | 12,5 | 16,2 | 13,2 | 11,6 | 12,7 | 11,2 | 4,9 | 2,1 | 104,3 |
| Relativna vlažnost, % | 81 | 79 | 76 | 82 | 84 | 87 | 87 | 85 | 86 | 87 | 84 | 82 | 83 |
| Sunčani sati — mesečni prosek | 164,3 | 168,0 | 173,6 | 180,0 | 176,7 | 114,0 | 99,2 | 108,5 | 114,0 | 167,4 | 186,0 | 192,2 | 1.843,9 |
| Izvor #1: Deutscher Wetterdienst (vlažnost, 1952–1967),[21] NOAA (sunčanost)[22] | |||||||||||||
| Izvor #2: Meteo Climat (rekordno najviše i najniže vrednosti)[23] | |||||||||||||
Istorija[uredi | uredi izvor]
| Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Grad je bio u početku naseobina naroda Joruba. Tokom svoje istorije bio je i mesto naseljavanja mnogih ratnih plemena a jedno vreme je bio i pod vladavinom Kraljevine Benin.
Prvi moreplovac koji je posetio područje bio je portugalski istraživač Ruy de Sequeira 1472. godine. On je područje oko grada nazvao Lago de Curamo. Postoje dve verzije objašnjenja ovog naziva. Prva je da na portugalskom ovaj naziv zaista ima značenje (jezera). Druga verzija je da je dobio ime po gradiću u Portugalu koji se zove Lagos i koji je u to vreme bio polazište svih ekspedicija koje su išle duž afričke obale.
Od 1704-1851. Lagos je služio kao glavni centar za trgovinu robljem.
Lagos je formalno postala britanska kolonija 1861. Ovo je imalo dvostruki efekat obustavu trgovanja robljem i kontrolu nad trgovinom.
Temelji moderne Nigerije su bili postavljeni 1886. godine. Godine 1914 osnovan je protektorat i time je Lagos postao glavni grad države. Veliko ekonomski napredak i naseljavanje stanovništva grad je imao šezdesetih i sedamdesetih godina 20. veka. Glavni razlog je bio Građanski rat u Nigeriji.
Lagos je bio glavni grad Nigerije od 1914. do 1991;nakon toga to postaje Abudža koja je specijalno izgrađena za tu namenu.
Grad je i dan danas komercijalno središte države. Nakon što je funkcija glavnog grada prebačena iz Lagosa u Abudžu, Lagos nije više ni središte Države Lagos, već je to Ikedža, severnije od Lagosa. Inače, ta država je jedna od najmanjih, ali zato jedna od najrazvijenijih saveznih država Nigerije.
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
| Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
| 2006. |
|---|
| 7.937.932 |
Privreda[uredi | uredi izvor]
| Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Saobraćaj[uredi | uredi izvor]
| Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Arhitektura[uredi | uredi izvor]
Lagos ima najviše zgrade u Nigeriji. Arhitektonski stilovi u Lagosu su različiti i kreću se od tropskih, narodnih do kolonijalnih evropskih i ultramodernih zgrada ili mešavine. Arhitektura brazilskog stila koju su doneli Kreoli evidentna je u zgradama kao što su Voter haus i Šita bej džamija, između ostalih.[24][25][26] Neboderi i većina visokih zgrada su prvenstveno koncentrisani na ostrvima.[27] Zadnjih godina, vlada države Lagos je renovirala postojeće parkove i zelene površine, sa dugoročnim planom za dalje proširenje. Mnoge zgrade dobrog kvaliteta postoje u gradu.[28][29][30][31][32]
Međunarodni odnosi[uredi | uredi izvor]
Lagos je pobratimljen sa:[33]
Geri, Indijana, Sjedinjene Države, od 1991[33][34]- Atlanta, Džordžija, Sjedinjene Države, od 1974[33]
Napomene[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „18th National Sports Festival: Lagos unveils Logo, mascot and website”. Premium Times. Abuja, Nigeria. 18. 6. 2012. Pristupljeno 2. 10. 2012.
- ^ „Lagos”. Oxford Dictionary. Arhivirano iz originala 20. 08. 2016. g. Pristupljeno 28. 11. 2015.
- ^ Hartley et al. 2012, str. 47.
- ^ Anheier, Isar & Hanussek 2012.
- ^ Campbell, John (2012). „This Is Africa's New Biggest City: Lagos, Nigeria, Population 21 Million”. The Atlantic. Washington DC. Pristupljeno 23. 9. 2012.
- ^ a b „Lagos and Its Potentials for Economic Growth”. 2. 7. 2015. Pristupljeno 26. 10. 2015.
- ^ „Africa's biggest shipping ports”. Businesstech. 8. 3. 2015. Pristupljeno 26. 10. 2015.
- ^ Rajewski 1998.
- ^ Lees, Shin & Morales 2015, str. 315
- ^ „CASE STUDY OF LAGOS” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 4. 3. 2016. g. Pristupljeno 27. 11. 2015.
- ^ a b „Lagos State Information”. National Bureau of Statistics. Arhivirano iz originala 9. 11. 2015. g. Pristupljeno 25. 10. 2015.
- ^ „A Flood-Free Lagos: The Regional Imperative”. Pristupljeno 27. 11. 2015.
- ^ Olukoju, Ayodeji. „The Travails of Migrant and Wage Labour in the Lagos Metropolitan Area in the Inter-War Years”. Liverpool University Press. Pristupljeno 27. 11. 2015.[mrtva veza]
- ^ „Lagos Metropolitan Area: Scope and scale of the shelter problem”. Pristupljeno 27. 11. 2015.
- ^ „Population - Lagos State”. Lagos State Government. Arhivirano iz originala 18. 10. 2015. g. Pristupljeno 27. 11. 2015.
- ^ „2006 Population Census” (PDF). National Bureau of Statistics of Nigeria. maj 2007. Arhivirano iz originala (PDF) 26. 6. 2011. g. Pristupljeno 14. 9. 2010.
- ^ a b v „Metro Lagos (Nigeria): Local Government Areas”. City Population. 21. 3. 2015. Pristupljeno 26. 10. 2015.
- ^ „Population-Lagos State”. Lagos State Government. Arhivirano iz originala 18. 10. 2015. g. Pristupljeno 21. 2. 2016.
- ^ „Population”. Lagos State Government. 2011. Arhivirano iz originala 18. 10. 2015. g. Pristupljeno 3. 11. 2012.
- ^ The Sustainable City VII: Urban Regeneration and Sustainability. 2012.
- ^ „Klimatafel von Lagos-Ikeja (Flugh.) / Nigeria” (PDF). Federal Ministry of Transport and Digital Infrastructure. Pristupljeno 7. 7. 2016.
- ^
- „Lagos Climate Normals 1961–1990”. National Oceanic and Atmospheric Administration. Pristupljeno 7. 7. 2016.
- ^
- „Station Murtala” (na jeziku: French). Meteo Climat. Pristupljeno 7. 7. 2016.
- ^ Herskovits, Melville J. (2013-11-05). The Human Factor in Changing Africa. Routledge. str. 118. ISBN 978-1-136-5296-10.
- ^ Brook, James (1987). „Brazilian Houses In Nigeria Are A Legacy Of Thousands Of Freed Slaves”. New York: Chicago Tribune. Pristupljeno 30. 5. 2017.
- ^ „Five Architectural Wonders of Lagos”. The Guardian. Pristupljeno 30. 5. 2017.
- ^ Bakare, Tonye (15. 5. 2016). „Open House Lagos opens a new vista in Lagos architecture”. The Guardian. Pristupljeno 27. 8. 2017.
- ^ Blij, Harm de; Muller, Peter O. (1998-03-24). Geography, Update: Realms, Regions, and Concepts. Wiley. str. 349. ISBN 9780471291121.
- ^ Immerwahr, Daniel. The Politics of Architecture and Urbanism in Postcolonial Lagos, 1960-1986. Journal of African Cultural Studies (Teza). 19. Taylor & Francis, Ltd. str. 165—186. Arhivirano iz originala 05. 08. 2020. g. Pristupljeno 01. 10. 2017.
- ^ „A cursory look at the colonial roots of Lagos, Nigeria”. Google Arts and culture (The Centenary Project). 2014. Pristupljeno 30. 5. 2017.
- ^ „THE RISE OF FUTURE CITIES IN SUB-SAHARAN AFRICA”. Cityscape. Pristupljeno 30. 5. 2017.
- ^ Akin George - November 29, 2016. „Rising Residential Towers In Lagos: Changing The Megacity Skyline”. Independent. Arhivirano iz originala 16. 08. 2017. g. Pristupljeno 30. 5. 2017.
- ^ a b v „Lagos, Nigeria”. Washington DC, USA: SisterCities International. Arhivirano iz originala 14. 7. 2014. g. Pristupljeno 28. 3. 2015.
- ^ „The Kokomo Tribune from Kokomo, Indiana · Page 21” (PDF). The Kokomo Tribune. Kokomo, Indiana. 25. 11. 1991. str. 21. Pristupljeno 28. 3. 2015 — preko Newspapers.com (Lindon, UT, USA).
Literatura[uredi | uredi izvor]
- The Sustainable City VII: Urban Regeneration and Sustainability. 2012.
- Rajewski, Brian (1998). Africa, Volume 1 of Cities of the world : a compilation of current information on cultural, geographical, and political conditions in the countries and cities of six continents, based on the Department of State's "post reports". Gale Research International, Limited. ISBN 9780810376922.
- Lees, Loretta; Shin, Hyun Bang; Morales, Ernesto López (2015). Global Gentrifications: Uneven Development and Displacement. Policy Press. str. 315. ISBN 978-1-447-3134-89.
- Anheier, Helmut K.; Isar, Yudhishthir Raj (2012). Cultures and Globalization: Cities, Cultural Policy and Governance. SAGE. str. 118. ISBN 9781446258507.
- Hartley, John; Potts, Jason; Flew, Terry; Cunningham, Stuart; Keane, Michael; Banks, John (2012). Key Concepts in Creative Industries. SAGE. str. 47. ISBN 978-1-446-2028-90.
- African Cities Driving the NEPAD Initiative. UN-HABITAT. 2006. str. 202. ISBN 9789211318159.
- Williams, Lizzie. Bradt Travel Guides (3rd izd.). Paperback. str. 87. ISBN 978-1-8416-2397-9. Pristupljeno 26. 7. 2014.
- Demographia (2015). Demographia World Urban Areas (PDF) (11th izd.). Pristupljeno 2. 3. 2015.
- Leithead, Alastair (August 2017). The city that won't stop growing: How can Lagos cope with its spiralling population?, BBC
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Zvanični veb-sajt
- State Judiciary
- "Lagos", serijal 72+, Al Džazira Balkans, 23. 2. 2024. (Jutjub)
| Državne | |
|---|---|
| Geografske | |
| Ostale | |
