Limož
| Limož franc. Limoges | |
|---|---|
 Most svetog Etjena preko reke Vijen | |
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Francuska |
| Region | Limuzen |
| Departman | Gornji Vijen |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2017. | 208.705 [1] |
| — gustina | 2.694,71 st./km2 |
| Aglomeracija | 247.944 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 45° 50′ 07″ S; 1° 15′ 45″ I / 45.8353° S; 1.2625° I |
| Vremenska zona | UTC+1, leti UTC+2 |
| Aps. visina | 209–431 m |
| Površina | 77,45 km2 |
  Limož Limož na karti Francuske | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 87000, 87100, 87280 |
| INSEE kod | 87085 |
| Veb-sajt | |
| www.ville-limoges.fr/ | |
Limož (franc. Limoges) grad je u Francuskoj. Nalazi se u regiji Limuzin u departmanu Gornja Vijena. Poznat je po porcelanu, hrastovim bačvama, koje se koriste za proizvodnju konjaka. Po podacima iz 2006. godine broj stanovnika u mestu je bio 136.539, a sa urbanim područjem 247.944.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Pre dolaska Rimljana tu su živeli Gali. Glavni grad jednoga galskoga plemena nalazio se u tom području. Rimljani su osnovali grad Augustoritum oko 10. p. n. e. Osnivanje grada je bilo povezano sa reorganizacijama, koje je sprovodio car Oktavijan Avgust, tako da je po njemu grad i dobio ime. Rimski grad je imao veliki amfiteatar dimenzija 136 sa 115 m, teatar, forum, banje i nekoliko svetilišta. Hram posvećen Veneri, Dijani, Minervi i Jupiteru smešten je blizu današnje katedrale. Grad je bio tipični rimski planski uređen grad u obliku kvadrata sa dve glavne ulice, koje seku centar. Imao je senat i vlastitu valutu. Limož je primio hrišćanstvo od svetoga Marcijala, koji je došao u grad oko 250. U trećem veku Limož je bio napušten zbog germanske invazije.
Stanovništvo se nakon toga naseljavalo na sigurnijem utvrđenu mestu u centru današnjega Limoža. Opatija svetoga Marcijala se gradila u 9. veku. U 11. veku Limož postaje umetnički centar zahvaljujući opatiji svetoga Marcijala i njenoj bogatoj biblioteci. Tu se razvila i značajna škola srednjovekovne muzičke kompozicije. U 13. veku centralni Limož se sastojao od dva različita utvrđena naselja:
- Uži grad, sa linijom zidova oko reke Vijen. Tu su se nalazili službenici i radnici. Opljačkan je 1370. za vreme Stogodišnjega rata i nikad se nije oporavio.
- Zamak sa 12 m visokim zidovima. Tu se nalazio opat sa opatijom.
Limož je 1370. za vreme Stogodišnjega rata okupirao engleski prestolonaslednik Edvard Crni Princ. Tada je pobio 3.000 građana.
Grad i zamak su ujedinjeni 1792. u jedinstveni grad pod imenom Limož. Za vreme Francuske revolucije masa je uništila nekoliko crkvenih objekata. Uništili su i opatiju svetoga Marcijala. U gradu se počela razvijati industrija porcelana zbog prisustva kaolinita u tome području. Mnogo stanovništva je bilo zaposleno zahvaljujući industriji porcelana. U 19. veku u Limožu se mnogo gradilo. Posebno se rušio i ponovo izgrađivao gradski centar, koji je smatran nehigijenskim i gnezdom prostitucije. Izbijao je čitav niz pobuna u Limožu, 1830, 1848. i 1905. Prvi sindikat francuske konfederacija radnika osnovan je 1895. u Limožu.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Klima[uredi | uredi izvor]
| Klima (Limož) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pokazatelj \ Mesec | Jan. | Feb. | Mar. | Apr. | Maj | Jun | Jul | Avg. | Sep. | Okt. | Nov. | Dec. | God. |
| Apsolutni maksimum, °C (°F) | 17,0 (62,6) |
22,0 (71,6) |
24,7 (76,5) |
27,8 (82) |
29,8 (85,6) |
35,7 (96,3) |
35,7 (96,3) |
37,2 (99) |
32,6 (90,7) |
27,3 (81,1) |
22,9 (73,2) |
18,3 (64,9) |
37,2 (99) |
| Srednji maksimum, °C (°F) | 6,9 (44,4) |
8,3 (46,9) |
11,5 (52,7) |
14,1 (57,4) |
18,0 (64,4) |
21,4 (70,5) |
23,9 (75) |
23,8 (74,8) |
20,4 (68,7) |
16,1 (61) |
10,4 (50,7) |
7,6 (45,7) |
15,2 (59,4) |
| Prosek, °C (°F) | 4,2 (39,6) |
5,0 (41) |
7,7 (45,9) |
10,0 (50) |
13,8 (56,8) |
17,0 (62,6) |
19,3 (66,7) |
19,2 (66,6) |
16,1 (61) |
12,6 (54,7) |
7,5 (45,5) |
4,9 (40,8) |
11,4 (52,5) |
| Srednji minimum, °C (°F) | 1,5 (34,7) |
1,7 (35,1) |
3,9 (39) |
5,9 (42,6) |
9,5 (49,1) |
12,6 (54,7) |
14,6 (58,3) |
14,5 (58,1) |
11,7 (53,1) |
9,0 (48,2) |
4,5 (40,1) |
2,2 (36) |
7,6 (45,7) |
| Apsolutni minimum, °C (°F) | −19,2 (−2,6) |
−15,0 (5) |
−9,6 (14,7) |
−4,7 (23,5) |
−0,6 (30,9) |
4,0 (39,2) |
7,2 (45) |
5,4 (41,7) |
2,6 (36,7) |
−2,6 (27,3) |
−7,2 (19) |
−10,6 (12,9) |
−19,2 (−2,6) |
| [traži se izvor] | |||||||||||||
Demografija[uredi | uredi izvor]
| 1962. | 1968. | 1975. | 1982. | 1990. | 1999. | 2006. | 2011. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 118.576 | 132.935 | 143.725 | 140.400 | 133.464 | 133.968 | 136.539 | 137.758 |
Znamenitosti grada[uredi | uredi izvor]
- Kripta svetoga Marcijala iz 10. veka, uključujući grob biskupa, koji je pokrstio grad
- Ostaci galsko-rimskoga amfiteatra, jednoga od najvećih u antičkoj Galiji
- gotička katedrala Sent Etjena, koja je započeta 1273, a završena 1888.
- kapela svetog Aurelijana (14.-17. vek) sa moštima drugoga biskupa Limoža
- most Svetoga Marcijala iz rimskoga vremena
- most sent Etjen iz 13. veka
- biskupska palata iz 17. veka
Porcelan[uredi | uredi izvor]
Blizu Limoža je 1771. otkriveno ležište kaolina, stene sa finom belom glinom, koja se koristi za proizvodnju porcelana. U Limožu se razvila keramička industrija, a limoški porcelan je postao čuven u 19. veku.
Rođenja[uredi | uredi izvor]
- Žan Dora (1508—1588), pesnik
- Anri Fransoa d'Agieso (1668—1751), francuski kancelar
- Žan-Batist Žurdan (1762—1833), francuski maršal
- Mari Fransoa Sadi Karno (1837—1894), predsednik Francuske
- Pjer Ogist Renoar (1841—1919), istaknuti francuski slikar
Partnerski gradovi[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- City council website Arhivirano na sajtu Wayback Machine (20. februar 2011)
- Adrien Dubouché Museum website - ceramics, glassware, porcelain from Limoges
- Limoges university website
- History and Geography (Academy of Limoges, institutional website)
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Geografske | |
| Ostale | |
