Luj Bartu

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Luj Bartu
Luj Bartu
Lični podaci
Datum rođenja(1862-08-25)25. avgust 1862.
Mesto rođenjaOloron Sen Mari, Francuska
Datum smrti9. oktobar 1934.(1934-10-09) (72 god.)
Mesto smrtiMarselj, Francuska
Uzrok smrtiPreveliki gubitak krvi
Politička karijera
Politička
stranka		Democratic Republican Alliance

Žan Luj Bartu (franc. Jean Louis Barthou; Oloron Sen Mari, 25. avgust 1862 — Marselj, 9. oktobar 1934) je bio francuski advokat, političar i ministar.

Rodio se u mjestu Oloron-Sen-Mari, u departmanu Atlantski Pirineji 25. avgust 1862. godine.

Neposredno pred Prvi svetski rat, godine 1913. godine postao je premijer Francuske.

Kao ministar predsednik 1913—14. istakao se uvođenjem trogodišnje vojne obaveze i razvijanjem ratnog vazduhoplovstva. Kao ministar spoljnih poslova (1934) radio je na zbližavanju Francuske i SSSR-a i stvaranju uslova za njegovo primanje u Ligu naroda.

Uviđajući opasnost koja je zapretila Francuskoj dolaskom Hitlera na vlast u Nemačkoj 1933, nastojao je da dođe do zbližavanja između Francuske sa jedne strane i Poljske, Čehoslovačke, Rumunije i Jugoslavije na drugoj strani, pa je zato u proleće 1934. godine posetio prestonice tih država.

Poginuo je u pometnji koja je nastala nakon atentata u Marselju 9. oktobra 1934, zajedno sa kraljem Aleksandrom, u toku svojih napora da veže Jugoslaviju za francuski sistem bezbednosti.[1] Atentat na kralja Aleksandra su izvršili članovi ustaške i vančamihajkovske terorističke organizacije uz podršku Musolinijeve Italije i Hortijeve Mađarske. Luj Bartu je stradao od strane francuskog policajca koji ga je ustrelio u pometnji nastaloj nakon ubistva kralja Aleksandra, što su francuske vlasti zataškale. Prema balističkom izveštaju atentata, koji je javnosti postao dostupan 1974. Bartua je usmrtilo zrno 8 mm, ispaljeno iz revolvera M1892 – službenog oružja francuske policije.[2]

Bio je glavna ličnost iza francusko-sovjetskog pakta, kojeg je potpisao njegov naslednik Pjer Laval.

Istakao se kao pisac (studije o Mirabou, Lamartinu i francuskoj revoluciji) te da je 1918. godine postao član Francuske akademije.[3]

Smederevsko pristanište je nedugo nakon atentata bilo nazvano Pristanište Luja Bartua.[4] Na Kalemegdanu, prekoputa francuskog poslanstva, 26. maja 1935. zasađen je "Bartuov hrast".[5]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „The assassination of King Alexander I of Yugoslavia, 1934”. Rare Historical Photos (na jeziku: engleski). Pristupljeno 18. 7. 2019. 
  2. ^ Bogdanović, Branko. „Još ima tajni o atentatu u Marselju”. Politika Online. Pristupljeno 2023-05-26. 
  3. ^ Young 2014 harvnb greška: više ciljeva (2×): CITEREFYoung2014 (help)
  4. ^ "Politika", 30. okt. 1934
  5. ^ "Politika", 26. maj 1935

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Young, R (2014). Power and Pleasure : Louis Barthou and the Third French Republic. McGill-Queen's University Press. ISBN 9780773563094. OCLC 951201248. 
  • Young, R (2014). Power and Pleasure : Louis Barthou and the Third French Republic. McGill-Queen's University Press. ISBN 9780773563094. OCLC 951201248. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Луј_Барту&oldid=27600585”