Manastir Sokolica
| Manastir Sokolica | |
|---|---|
 Manastirska crkva | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Boljetin |
| Opština | Zvečan |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 14. vek |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od izuzetnog značaja |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Pokrajinski zavod za zaštitu spomenika kulture Kosova i Metohije |
Manastir Sokolica se nalazi u ataru sela Boljetin, na teritoriji opštine Zvečan, na Kosovu i Metohiji. Pripada Eparhiji raško-prizrenskoj Srpske pravoslavne crkve. Kao celina predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od izuzetnog značaja.
Prošlost[uredi | uredi izvor]
Prvobitno je podignuta od nekog vlastelina iz okoline grada Zvečana, u 14. ili 15. veku, kao crkva posvećena Bogorodičinom Pokrovu. Poznata i pod nazivom Sokolica, po nazivu brda u čijem se podnožju nalazi. Rang manastira je verovatno stekla zahvaljujući skulpturi Bogorodice sa Hristom koja je tu preneta sa zapadnog portala manastira Banjske da bi se sačuvala od Turaka. Kult Sokoličke Bogorodice imao je do skora velik ugled u narodu, bez obzira na konfesiju.
Godine 1899. Mitropolit je postavio za nastojatelja manastira oca Dositeja Đurovića, koji je do tada bio u mestu Sv. Trojica kod Prizrena. Prethodno su tu upravljala trojica pobožnih seljaka iz mesta.[1]
Manastirska crkva[uredi | uredi izvor]
Manastirska crkva je građevina malih dimenzija, sa kasnije dodatom prostrana pripratom, a između dva rata izgrađen je zvonik. Zidana je od vešto obrađenog kamena, sa plitkom apsidom, zasvedena poluobličasto. Na fasadama, naročito severnoj, urezani su primitivni crteži ljudi i životinja kao i stari zapisi. Teško oštećeni živopis iz perioda turske vlasti sačuvao je nekoliko predstava: Hrista Pantokratora u svodu, Uspenje Bogorodice na zapadnom zidu, Poklonjenje arhijereja u apsidi.
Na južnom zidu vidljivi su fragmenti figura odevenih u odeću laika, za koje se smatra da bi mogli predstavljati ktitore. U crkvi se čuvaju tri stare i vredne knjige: Ruski Psaltir iz 17. veka, „Zavomaje ogledalo” na bugarskom jeziku iz 1816, i Molitvenik iz 1838.
Sanacija i konzervacija arhitekture izvedena je 1995/96. Novi konak sagrađen je osamdesetih godina dvadesetog veka.
Igumanija manastira od 1991. do 2022. godine bila je Makarija Obradović.
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Manastirski kompleks -
Manastirski kompleks
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Spisak spomenika kulture u Kosovskom okrugu
- Spisak spomenika kulture od izuzetnog značaja
- Spisak manastira Srpske pravoslavne crkve
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Carigradski glasnik”, Carigrad 1899. godine
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Manastir Sokolica — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
- Republički zavod za zaštitu spomenika kulture — Beograd
- Lista spomenika
- [1] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (19. decembar 2016)
Napomena: Sadržaj ovog članka je jednim delom ili u celosti preuzet sa http://www.sanu.ac.rs. Nosilac autorskih prava nad materijalom je dao dozvolu da se isti objavi pod slobodnom licencom. Dokaz o tome se nalazi na OTRS sistemu, a broj tiketa sa konkretnom dozvolom je 2009072410055859.
