Mantova

Koordinate: 45° 10′ 00″ S; 10° 48′ 00″ I / 45.166667° S; 10.8° I / 45.166667; 10.8
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Mantova
Mantova
Stari deo Mantove okružen veštačkim jezerima
Grb
Grb
Administrativni podaci
Država Italija
RegijaLombardija
Stanovništvo
Stanovništvo‍
 — 48.357
 — gustina755,93 st./km2
Aglomeracija98.765
Geografske karakteristike
Koordinate45° 10′ 00″ S; 10° 48′ 00″ I / 45.166667° S; 10.8° I / 45.166667; 10.8
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina19 m
Površina63,97 km2
Mantova na karti Italije
Mantova
Mantova
Mantova na karti Italije
Ostali podaci
GradonačelnikMatija Palaci
Poštanski broj46100
Pozivni broj0376
Registarska oznakaMN
Veb-sajt
www.comune.mantova.it

Mantova (ital. Mantova, u mesnom govoru Màntua) grad je u severnoj Italiji. Grad je središte istoimenog okruga Mantova u okviru italijanske pokrajine Lombardija.

Mantova je poznata kao „grad okružen jezerima“.

Sa tri strane je okružena umetnim jezerima stvorenim u 12. veku. Jezera dobijaju vodu od reke Minkio, koja izlazi iz jezera Garda. Mantova se spominje u Šekspirovoj tragediji „Romeo i Julija“.

Mantova i obližnji gradić Sabioneta su 2008. godine postali deo svetske baštine na tlu Italije.

Geografija[uredi | uredi izvor]

Mantova se nalazi 150 km jugoistočno od Milana. Grad se na reci Minćio, a blizu severne obale važne reke Po, u središnjem delu Padske nizije. Posebnost grada su tri veštački obrazovana jezera iz 12. veka, koja okružuju grad sa tri strane. Grad se nalazi u ravničarskom kraju, poznatom po veoma razvijenoj poljoprivredi.

Klima (Mantova)
Pokazatelj \ Mesec .Jan. .Feb. .Mar. .Apr. .Maj. .Jun. .Jul. .Avg. .Sep. .Okt. .Nov. .Dec. .God.
Srednji maksimum, °C (°F) 4,0
(39,2) 		7,2
(45) 		12,7
(54,9) 		17,4
(63,3) 		22,5
(72,5) 		26,9
(80,4) 		29,6
(85,3) 		28,6
(83,5) 		24,1
(75,4) 		17,6
(63,7) 		10,6
(51,1) 		5,5
(41,9) 		29,6
(85,3)
Srednji minimum, °C (°F) −1,3
(29,7) 		0,3
(32,5) 		4,5
(40,1) 		8,5
(47,3) 		13,0
(55,4) 		16,8
(62,2) 		19,0
(66,2) 		18,5
(65,3) 		15,4
(59,7) 		10,3
(50,5) 		5,1
(41,2) 		0,6
(33,1) 		−1,3
(29,7)
Količina padavina, mm (in) 43
(16,9) 		41
(16,1) 		47
(18,5) 		56
(22) 		62
(24,4) 		58
(22,8) 		44
(17,3) 		47
(18,5) 		54
(21,3) 		68
(26,8) 		63
(24,8) 		51
(20,1) 		634
(249,5)
[traži se izvor]

Istorija[uredi | uredi izvor]

Jezero sa poluostrvom gde se nalazi staro jezgro Mantove
Palata Te sa prozorom tipa „serlijana“
Gradska katedrala

Grad Mantova je osnovan verovatno oko 2.000 godina p. n. e. na obalama reke Minćio na jednom ostrvu, koje je pružalo prirodnu zaštitu. U 6. veku p. n. e. tu je bilo etrursko naselje. Ime Mantove dolazi od etrurskog boga podzemlja Mantusa. Kasnije je galsko pleme Kenomani zauzelo grad. Rimljani su zauzeli Mantovu između Prvoga i Drugoga punskoga rata. Novu teritoriju su naselili veterani Avgusta Oktavijana. Najpozanatiji stanovnik Mantove je bio Vergilije, koji je tu rođen 70. p. n. e.

Nakon pada Zapadnog rimskog carstva Mantova je bila pod Vizantijom, Langobardima i Francima. U 11. veku postala je posed markiza od Toskane. Poslednji vladar te familije bila je Matilda od Kanose, pozanata kao grofica Matilda. Prema legendi ona je dala da se izgradi 1082. godine. Rotonda svetoga Lorenca. Posle smrti grofice Matilde Mantova je postala slobodna gradska opština, koja je bila u 12. i 13. veku u sukobima sa carevima Svetoga rimskoga carstva. Alberto Pitentino je 1198. godine promenio smer reke Minćio i stvorio je četiri veštačka jezera (danas su preostala samo tri) da bi ojačao odbranu grada.

U borbama gvelfa i gibelina Pinamonte Bonalkolsi je preuzeo vlast 1273. godine. Tokom vlasti porodice Bonalkosi Mantova je postala napredan grad i umetničko središte. Poslednji Bonalkosi je svrgnut 1328. godine pobunom, koju je potpalila kuća Gonzaga, koja je preuzela vlast u Mantovi. Sagrađene su nove gradske zidine sa 5 vrata, a obnovljena je i arhitektura grada. Političko stanje u gradu je bila rovito, sve dok Ludovik Gonzaga nije potisnuo svoje rođake. Đanfrančesko Gonzaga je 1433. godine platio 120.000 zlatnih florina caru Zigmundu Luksemburškom, pa je bio imenovan markizom od Mantove. Čuveni renesansni slikar Andrea Mantenja je radio u Mantovi kao dvorski slikar u vreme kad je u Mantovi na vlasti bio Frančesko II Gonzaga. Prvi vojvoda od Mantove je bio Federiko II Gonzaga. Car Karlo V ga je unapredio u vojvodu. Federiko je tada dao Ćuliju Romanu da izgradi čuvenu Palatu Te na periferiji grada. Pesnik Torkvato Taso je 1586. godine pisao o Mantovi: „To je jako lep grad za koji vredi putovati hiljadu milja da bi ga videli".

Glavna linija porodice Gonzaga je nestala 1627. godine, pa je grad počeo da nazaduje pod novim vladarima. Izbio je Rat za nasleđe Mantove, pa je 1630. godine carska vojska od 36.000 plaćenika opsedala grad. Pri tome su doneli i kugu, a Mantova se posle toga nikad nije oporavila. Za vreme Rata za špansko nasleđe u Mantovi je vladao nesposoban vojvoda Ferdinand. Kad je bio poražen pobegao je u Veneciju sa 1.000 slika. Kada je umro 1708. godine njegova familija je zauvek izgubila Mantovu, a Matova dolazi u posed Habzburgovaca. Pod austrijskom vlašću Mantova se oporavljala, pa su tokom toga perioda izgrađeni kraljevska akademija nauka i umetnosti i brojne palate.

Mantova je 4. juna 1796. godine došla pod opsadu francuske vojske pod vođstvom Napoleona. Austrijanci i Rusi su pokušavali da razbiju opsadu grada. Nakratko su u tome i uspeli. Opsada je bila prekinuta 31. jula, ali je nastavljena 24. avgusta. U februaru 1797. godine grad se predao Francuzima. U gradu je 1810. godine ubijen vođa ustanka protiv Napoleona u Tirolu Andreas Hofer. Mantova je 1814. godine ponovo došla pod vlast habzburškog carstva. Agitacija protiv habzburškog carstva je dostigla vrhunac u pobuni, koja je trajala od 1851. do 1855. godine, kada ju je konačno slomila austrijska vojska. Grad je 1866. godine konačno ušao u sastav kraljevine Italije.

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Prema rezultatima popisa stanovništva 2011. u opštini je živelo 46.649 stanovnika.[1]

Demografija
1931.1936.1951.1961.1971.1981.1991.2001.2011.
47.84046.62053.81062.41165.70360.86653.06547.79046.649

Mantova danas ima blizu 50.000 stanovnika, mahom Italijana. Tokom proteklih decenija u grad se doselilo mnogo doseljenika iz inostranstva, najviše sa Balkana.

Gradske znamenitosti[uredi | uredi izvor]

Gonzage su štitile umetnost i kulturu, tako da su bile mecene nekoliko značajnih umetnika, koji su došli u Mantovu. To su bili Leon Batista Alberti, Andrea Mantenja, Donatelo, Luka Romano i Luka Fankeli.

Glavne znamenitosti Mantove su:

  • Palata Te (ital. Palazzo Te)(1525—1535), koju je izgradio Đulio Romano u stilu kasne renesanse. Bila je to letnja rezidencija Federika II Gonzage
  • Vojvodska palata (ital. Palazzo Ducale), čuvena rezidencija familije Gonzaga
  • Bazilika svetog Andreja
  • Saborna crkva
  • Rotonda svetog Lorenca
  • Pozorište Bibijena
  • Crkva svetoga Sevastijana

Partnerski gradovi[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Statistiche I.Stat”. ISTAT. 28. 12. 2012. 

Galerija[uredi | uredi izvor]

  • Trg Sordelo u Mantovi
    Trg Sordelo u Mantovi
  • Vojvodska palata
    Vojvodska palata
  • Palata Bonakolsi
    Palata Bonakolsi
  • Rotonda svetog Lorenca
    Rotonda svetog Lorenca

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Mantova na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Мантова&oldid=24381516”