Miranda

Za druge upotrebe pogledajte stranicu Miranda (višeznačna odrednica).

Miranda
Slika Mirande koju je snimio Vojadžer 2
Planeta	Uran
Otkriće
Otkrio	Džerard Kajper
Datum otkrića	16. februar. 1948
Karakteristike orbite
Apoapsis	130.041 km
Ekcentricitet	0,0013
Period revolucije	1,413479
Period rotacije	1,4135 Tage
Nagib	4,338
Fizičke karakteristike
Srednji poluprečnik	471,6 ± 1,4 (481 × 468,4 × 465,8) km
Površina	700.000 km²
Masa	6.59 ± 0.75 × 1019 kg
Gustina	1,214 ± 0.109 g/cm³
Magnituda	15,79 ± 0,04

Miranda je prirodni satelit Urana koji kruži oko Urana na udaljenosti oko 129.850 km. Približno je kružnog oblika, dimenzija 480 × 468 × 466 km. pa je njen prosječni prečnik 472 km. Masa ovog satelita iznosi 6.59 × 10¹⁹ kg. Na Mirandi je izmjerena maksimalna temperatura od 86 K (-187 °C).

Otkrio ju je Džerard Kajper 1948. godine. Vojadžer 2 (1986) je za sada jedina letelica koja je posetila Mirandu.

Sastav i reljef

Miranda je građena od stenja i vodenog leda. Iako najmanji od Uranovih pet velikih satelita, Miranda ima najzanimljiviji reljef. Njena površina je, kao nigde drugde u Sunčevom sistemu, složena mešavina različitih tipova terena. Jedni do drugih nalaze se doline, litice, pukotine, krateri, terase i kanjoni.

Najupečatljiviji detalj na njenoj površini je svetli oblik u obliku latiničnog slova V, poznat po imenu Ševron. Uz Ševron, lako se uočavaju i korone, sistemi koncentričnih planina i pukotina. Neki kanjoni su duboki i po 20 km, a snimljena je i strma litica visine 5 km.

Poreklo reljefnih karakteristika

Prema starijoj teoriji, raznovrsnost Mirandinog reljefa rezultat je višestrukih udara u ranoj istoriji satelita. Prilikom svakog udara, delovi Mirandinog jezgra i kore bi se izmešali. Kasnije uzdizanje delomično otopljenog leda iz unutrašnjosti uzrokovalo je poznati Ševron, dok su korone nastale nabiranjem kore.

Prema novijoj teoriji, na današnji izgled Mirande nisu mnogo uticali eventualni udari velikih tijela, već tektonske aktivnosti. Verovatna pretpostavka je da su za to odgovorne plimne sile kao kod Jupiterove Evrope.

Iako Miranda danas nije u rezonanciji s nekim od ostalih satelita (kao što je slučaj s Evropom), takva je rezonancija mogla postojati u prošlosti. Rezonancija dva satelita je pojava kod koje se sateliti u svom obilaženju oko matičnog planeta susreću (tj. unutrašnji prestiže spoljašnji) uvek na istom mestu. Plimne sile uzrokuju stvaranje plimne izbočine — izobličavanje satelita, što stvara trenje. Trenje zagreva unutrašnjosti i topi led u unutrašnjosti koji se zatim podiže prema površini. Rezonancija osigurava da se satelit uvijek rasteže po istoj osi, pa se efekt s vremenom akumulira.

Zbog menjanja putanja satelita, nestalo je rezonancije i Miranda je izgubila izvor energije za tektonske aktivnosti, zbog čega njeno raslojavanje (planetarna diferencijacija) nije nikada dovršeno.