Mihail Barišnjikov

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Mihail Barišnjikov
Mihail Barišnjikov
Rodmuški
Datum rođenja(1948-01-27)27. januar 1948.
Mesto rođenjaRiga
 Sovjetski Savez
Aktivni period1968–današnjost
Visina165 m (541 ft 4 in)
Potpis

Mihail Nikolajevič Barišnjikov (rus. Михаил Николаевич Барышников, let. Mihails Barišņikovs, engl. Mikhail Nikolaevitch Baryshnikov; Riga, 28. januar 1948)[1] je rusko-američki igrač baleta, koreograf i glumac.[2][3]

Mihail Barišnjikov je odrastao u Rigi, kao sin ruskih roditelja.[4] Tamo je pohađao prve časove baleta. Sa 15 godina primljen je na baletsku akademiju „Vaganova“ u Lenjingradu. Tri godine kasnije, postao je solo igrač u čuvenom Kirov Baletu. Za vreme gostovanja u Kanadi, 1974, zatražio je politički azil u SAD. Tamo je nastupao sa raznim baletskim kompanijama. U periodu 1979—1980 bio je glavni igrač baleta u Njujorku. Od 1980—1989 umetnički je rukovodio „Američkim baletskim teatrom“. Američki državljanin postao je 1984. Bio je saosnivač i radio je za „Vajt ouk“ (White Oak) plesni projekat u periodu 1990-2002.[5]

Ima kći Aleksandru sa glumicom Džesikom Lang, i troje mlađe dece, Sofiju, Anu i Petra, sa bivšom balerinom Lizom Rinehart.

Pored rada u oblasti plesa i baleta, nastupao je u ulogama na Brodveju i u filmovima. U TV seriji „Seks i grad“ igrao je ulogu Aleksandra Petrovskog.

Mladost[uredi | uredi izvor]

Mihail Barišnjikov je rođen u Rigi, tada Letonskoj SSR, Sovjetskom Savezu, sada Letoniji.[6][7] Roditelji su mu bili Rusi: Aleksandra (krojačica; rođena Kiseljova) i Nikolaj Barišnjikov (inženjer). Prema Barišnikovu, njegov otac je bio strog, nacionalistički vojni čovek, a majka ga je upoznala sa pozorištem, operom i baletom.[8] Umrla je samoubistvom kada je on imao 12 godina.[8]

Plesačka karijera[uredi | uredi izvor]

1960–1974: Rane godine[uredi | uredi izvor]

Barišnjikov je započeo studije baleta u Rigi 1960. godine, sa 12 godina. Godine 1964, upisao je školu Vaganova, u tadašnjem Lenjingradu (danas Sankt Peterburg). Barišnjikov je ubrzo osvojio glavnu nagradu u juniorskoj diviziji Međunarodnog baletskog takmičenja u Varni. Pridružio se Baletu Mariinski, koji se tada zvao Kirov balet, 1967. godine, plešući „Seoski” pa de de u Žizelu. Prepoznajući Barišnjikov talenat, posebno njegovo scensko prisustvo i čistoću tehnike, nekoliko sovjetskih koreografa, uključujući Olega Vinogradova, Konstantina Sergejeva, Igora Černjikova i Leonida Jakobsona, koreografisali su za njega balete. Barišnjikov je napravio prepoznatljive uloge Jakobsonovog virtuoznog Vestrisa iz 1969. zajedno sa intenzivno emotivnim Albrehtom u Žizeli.[9] Dok je još bio u Sovjetskom Savezu, kritičar Njujork tajmsa Klajv Barns nazvao ga je „najsavršenijim igračem kojeg sam ikada video“.

1974: Prebeg u Kanadu[uredi | uredi izvor]

Barišnjikov talenat bio je očigledan od njegove mladosti, ali budući da je visok 5' 5" (165 cm) ili 5' 6" (168 cm) - niži od većine plesača - nije mogao da se izdiže iznad balerine en pointe i zbog toga je prebačen na sekundarne uloge.[10][11] Još više frustrirajuće za njega, sovjetski plesni svet je blisko držao tradiciju 19. veka i namerno izbegavao zapadne koreografe, čije je delo Barišnjikov viđao na povremenim turnejama i filmovima. Njegov glavni razlog za napuštanje Sovjetskog Saveza bio je rad sa tim inovatorima.

Dana 29. juna 1974, u Torontu dok je bio na turneji sa Boljšojom, Barišnjikov je prebegao tražeći politički azil u Kanadi. Kako se priseća Džon Frejzer, baletski kritičar iz Toronta koji je pomogao Barišnjikovu da pobegne, on je zapisao brojeve telefona ljudi na malom komadu papira i sakrio ga ispod venčanog prstena. Na banketu posle jednog šoa uspeo je da odvuče pažnju oficira KGB-a koji je pratio Barišnjikova kao prevodioc i dao Barišnjikovu tu cedulju.[12] Ubrzo se pridružio Nacionalnom baletu Kanade na kratko kao u gostujućoj ulozi.[13][14] Takođe je najavio da se neće vraćati u SSSR. Kasnije je rekao da mu je Kristina Berlin, američka prijateljica, pomogla u njegovom bekstvu tokom njegove turneje po Londonu 1970. godine. Njegov prvi televizijski nastup nakon što je izašao iz privremene izolacije u Kanadi bio je sa Nacionalnim baletom Kanade u La Sylphide. Zatim je otišao u Sjedinjene Države.[15] U decembru 1975. godine, on i njegova plesna partnerka Natalija Makarova bili su prominentno prikazani u epizodi BBC-jeve televizijske serije Arena.

U prve dve godine nakon prebega, plesao je za najmanje 13 različitih koreografa, uključujući Džeroma Robinsa, Glena Tetlija, Alvina Ejlija i Tvajlu Tarp. „Nije važno da li je svaki balet uspešan ili ne“, rekao je 1976. godine plesnoj kritičarki Njujork Tajmsa Ani Kiselgof. „Novo iskustvo mi daje mnogo. On je naveo svoju fascinaciju načinima na koje je Ejli mešala klasičnu i modernu tehniku i svoju početnu nelagodnost kada je Tarp insistirao da uključi ekscentrične lične gestove u ples.

1974–1978: Glavni igrač Američkog baletskog pozorišta[uredi | uredi izvor]

Od 1974. do 1978, Barišnjikov je bio glavni igrač u Američkom baletskom pozorištu (ABT), gde je bio partner sa Gelsi Kirkland.[16]U istoj ustanovi je bio direktor od 1980. do 1989. godine.[3]

Filmografija[uredi | uredi izvor]

Filmski nastupi[uredi | uredi izvor]

Filmski koreograf[uredi | uredi izvor]

  • "Aurora's Wedding" and "Le corsaire" segments, The Turning Point, Twentieth Century-Fox, 1977
  • Additional choreography, White Nights, Columbia, 1985
  • "Giselle" segments, Dancers (also known as Giselle), Golan-Globus/Cannon, 1987

Nastupi na televiziji[uredi | uredi izvor]

Specijali

  • "An Evening with Mikhail Baryshnikov", In Performance at Wolf Trap, PBS, 1976
  • Albrecht, Giselle. Live from Lincoln Center, PBS, 1977
  • Title role, The Nutcracker, CBS, 1977
  • The 32nd Annual Tony Awards, 1978
  • "Theme and Variations", Live from Lincoln Center, PBS, 1978
  • Don Quixote, PBS, 1978
  • "American Ballet Theatre at the Metropolitan Opera House", Live from Lincoln Center, 1978
  • "Choreography by Balanchine: Part IV", Dance in America, 1979
  • Baryshnikov at the White House, PBS, 1979
  • "Bob Hope on the Road to China", Bob Hope Special, NBC, 1979
  • Host, IBM Presents Baryshnikov on Broadway, ABC and PBS, 1980
  • The Kennedy Center Honors, 1980, 1981, 1983
  • Walt Disney ... One Man's Dream, 1981
  • "An Evening with American Ballet Theatre", Live from Lincoln Center, 1981
  • The American Film Institute Salute to Fred Astaire, 1981
  • Host, Baryshnikov in Hollywood, CBS, 1982
  • "Baryshnikov by Tharp with American Ballet Theatre", Dance in America, PBS, 1984
  • Basilio, Don Quixote, 1984
  • The Kennedy Center Honors, CBS, 1985
  • The American Film Institute Salute to Gene Kelly, CBS, 1985
  • The 50th Presidential Inaugural Gala, ABC, 1985
  • Great Performances: Live from Lincoln Center, PBS, 1985
  • Liberty Weekend, ABC, 1986
  • The 58th Annual Academy Awards, ABC, 1986
  • "Celebrating Gershwin", Great Performances, PBS, 1987
  • "Dance in America: David Gordon's Made in U.S.A.", Great Performances, PBS, 1987
  • All-Star Gala at Ford's Theater, ABC, 1987
  • Poet, La sonnambula, "Balanchine and Cunningham: An Evening at American Ballet Theatre", Great Performances, PBS, 1988
  • The Presidential Inaugural Gala, CBS, 1989
  • From the Heart ... The First International Very Special Arts Festival, NBC, 1989
  • Dancer, "Who Cares?" and "Apollo", "Dance in America: Baryshnikov Dances Balanchine with American Ballet Theatre", Great Performances, PBS, 1989
  • American Tribute to Vaclav Havel and a Celebration of Democracy in Czechoslovakia, PBS, 1990
  • The Nicholas Brothers: We Sing and We Dance, Arts and Entertainment, 1992
  • Dancer, "Zoetrope", "Great Performances' 20th Anniversary Special", Great Performances, PBS, 1992
  • "Martha Graham: The Dancer Revealed", American Masters, PBS, 1994
  • Interviewee, "Danny Kaye: A Legacy of Laughter", American Masters, PBS, 1996
  • 53rd Presidential Inaugural Gala, CBS, 1997
  • Honoree, The Kennedy Center Honors, CBS, 2000
  • Merce Cunningham: A Lifetime of Dance (documentary), PBS, 2001
  • (In archive footage) Bourne to Dance (documentary), Channel 4, 2001

Takođe se pojavio u „Zabludni sin”, „Postojani limeni vojnik”, „Čajkovskijev pa de de” i „Drugi plesovi”, svi Ples u Americi, PBS; Barišnikov: Plesač i ples, PBS; i Karmen, na francuskoj televiziji. „Seks i grad: Aleksandar Petrovski”, HBO

Serije

  • The Magic of Dance, 1982
  • Domaćin, Stories from My Childhood (also known as Mikhail Baryshnikov's Stories from My Childhood), 1997
Rad na televiziji

Serije

  • Producer, Stories from My Childhood (also known as Mikhail Baryshnikov's Stories from My Childhood), 1997
Umetnički direktor televizije

Specijali

  • "Baryshnikov by Tharp with the American Ballet Theatre", Dance in America, PBS, 1984
Televizijski koreograf

Specijali

  • The Nutcracker, CBS, 1977
  • "Celebrating Gershwin", Great Performances, PBS, 1987

Izvori[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Mihail Barišnjikov - Baletan, koreograf, glumac - ART mozaik”. web.archive.org. 2020-01-15. Arhivirano iz originala 15. 01. 2020. g. Pristupljeno 2022-01-19. 
  2. ^ „Biography for Mikhail Baryshnikov”. TCM. Pristupljeno 15. 1. 2020. (jezik: engleski)
  3. ^ a b Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. A-B. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 108. ISBN 86-331-2075-5. 
  4. ^ „Mihail Barišnjikov – Baletan, koreograf, glumac”. ART Mozaik. Arhivirano iz originala 15. 01. 2020. g. Pristupljeno 15. 1. 2020. 
  5. ^ „Barišnjikov, Mihail Nikolajevič”. Leksikografski zavod Miroslav Krleža. Pristupljeno 15. 1. 2020. 
  6. ^ Mikhail Baryshnikov (Russian-American dancer) – Britannica Online Encyclopedia Arhivirano novembar 8, 2010 na sajtu Wayback Machine. Britannica.com. Retrieved on September 14, 2011.
  7. ^ Krūze, Monta (15. 2. 2022). „La Lettonie en revue 15/01/2022 Les adresses de Mikhail Baryshnikov. Les lieux les plus marquants à Riga pour le danseur”. eng.lsm.lv (na jeziku: francuski). Latvian Public Broadcasting. Pristupljeno 22. 1. 2022. 
  8. ^ a b Mikhail Baryshnikov dances his way to Tel Aviv Arhivirano mart 28, 2012 na sajtu Wayback Machine, Haaretz
  9. ^ „Biography of Mikhail Baryshnikov”. John F. Kennedy Center for the Performing Arts. Arhivirano iz originala 3. 1. 2008. g. Pristupljeno 29. 1. 2008. 
  10. ^ Khlopova, Vita (2018-01-27). „Fenomen našego vremeni: Mihail Barыšnikov v tance” [Phenomenon of Our Time: Mikhail Baryshnikov in Dance] (na jeziku: ruski). RBC Style. Pristupljeno 2022-06-09. 
  11. ^ Mikhail Baryshnikov: ‘Everything in Russia is a damn soap opera’ Arhivirano oktobar 18, 2017 na sajtu Wayback Machine, By Sarah Crompton, The Telegraph, July 3, 2013.
  12. ^ „Balet v odin konec” [One Way Ballet] (na jeziku: ruski). Kommersant. 2005-09-19. Pristupljeno 2022-06-09. 
  13. ^ „Mikhail Baryshnikov defects from the Soviet Union”. CBC News. 30. 6. 1974. Arhivirano iz originala 1. 8. 2012. g. Pristupljeno 28. 6. 2011. 
  14. ^ „Mikhail Baryshnikov”. IMDb. Arhivirano iz originala 25. 9. 2017. g. Pristupljeno 3. 5. 2018. 
  15. ^ Makarova, Natalia (12. 11. 1979). A Dance AutobiographyNeophodna slobodna registracija. Alfred A. Knopf. str. 152. ISBN 0-394-50141-1. 
  16. ^ Mikhail Baryshnikov Arhivirano mart 4, 2016 na sajtu Wayback Machine, website of the American Ballet Theatre.
  17. ^ Read more: [https://web.archive.org/web/20111028211208/http://www.filmreference.com/film/29/Mikhail-Baryshnikov.html Arhivirano oktobar 28, 2011 na sajtu Wayback Machine Mikhail Baryshnikov Biography (1948–)], filmreference.com.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]


Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Михаил_Баришњиков&oldid=27600944”