Neobus
| Neobus ad | |
|---|---|
 | |
| Delatnost | Automobilska industrija |
| Osnovano | 1952 |
| Sedište | Novi Sad,  Srbija |
| Proizvodi | Autobusi |
| Veb-sajt | www |
Neobus ad bio je najveći proizvođač autobusa u jugoistočnoj Evropi, sa sedištem u Novom Sadu. Većinski vlasnik preduzeća bio je saudijski preduzetnik Ala Magrabi Mohamedali (Alaa Maghrabi Mohammedali). Neobus je bio najveći licencirani karoserista Volvo šasija, ali je proizvodio autobuse na sopstvenim i na šasijama drugih proizvođača kakvi su DAF, Mercedes, FAP itd.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Fabrika je osnovana 1. juna 1952. godine u Novom Sadu pod nazivom Autokaroserija. U Novom Sadu je od 30-ih godina 20. veka postojala organizovana proizvodnja autobusa i radionička remontna aktivnost u vezi sa ovom vrstom vozila, počev od radionica Mite Kalenića i braće Rajh koje su proizvodile karoserije pre Drugog svetskog rata, pa do remontnog zavoda Stražilovo osnovanog 1947. na čijim temeljima je i nastao Neobus, tadašnja Autokaroserija, preuzevši 15 zaposlenih i materijalnu osnovu proizvodnje. 1956. fabrika počinje da proizvodi nove šasije.
U to doba javljaju se prvi kontakti sa TAM koncernom iz Maribora, što je dovelo do pune integracije Autokaroserije u TAM 1973. godine.
Naredne 1974. godine Autokaroserija proizvodi prvi gradski autobus na šasiji Volvo za flotu novosadskog javnog gradskog prevoznika JGSP Novi Sad. Od tada, JGSP je kupio nekoliko stotina gradskih autobusa od Autokaroserije, potonjeg Neobusa.[1]
1986. godine Autokaroserija se preseljava u novoizgrađeni objekat u Industrijskoj zoni Jug grada Novog Sada. Nova poslovna zgrada sa halom, magacinom i kancelarijskim prostorom ima površinu od približno 20.000 m², a nalazi se na placu površine od oko 110.000 m². U vreme dolaska na ovu lokaciju i do raspada bivše države, 700 radnika je proizvodilo preko 600 autobusa godišnje.
S dezintegracijom SFRJ, dolazi do prekida saradnje TAM-a i Autokaroserije, pa Autokaroserija postaje samostalan privredni subjekat. Uvođenje nepravednih i ničim neizazvanih[2] sankcija Saveta bezbednosti UN-a označilo je period gubitka tržišnih pozicija i poslovnih veza Autokaroserije, koja zapada u tešku materijalnu situaciju.
1992. godine naziv Autokaroserija se menja u Neobus. Ovim se htelo istaći da firma od tog momenta nije primarno karosernica, što je bila njena uloga u okviru TAM-a, već da proizvodi kompletne za autobuse. Preduzeće je bilo ograničeno na poslovanje na srpskom tržištu koje je bilo nedovoljno imajući u vidu instalirane kapacitete Neobusa i prirodu grane. Poslovni rezultat i intenzitet poslovnih aktivnosti naglo opadaju, da bi 1999. godine Neobus dospeo u stečaj. 2001. kompanija uspeva da izađe iz stečaja, da bi je na aukciji koju je raspisala Agencija za privatizaciju Vlade Republike Srbije, kupio poslovni čovek iz Saudijske Arabije Ala Magrabi Mohamedali.[3] On je kupio oko 75% akcija Neobusa, dok je ostatak raspoređen između Akcijskog fonda Republike Srbije i malih akcionara, mahom radnika i penzionera Neobusa i nekadašnje Autokaroserije. Magrabijeva porodična firma je i ranije sarađivala sa Neobusom i drugim proizvođačima autobusa i komponenti iz SFRJ. Tokom sedamdesetih i osamdesetih godina prošlog veka, njegovo prevozničko preduzeće kupilo je više stotina autobusa od fabrika iz bivše SFRJ.
2006. godine Neobus potpisuje Ugovor o strateškoj saradnji sa švedskim Volvoom čime postaje njegov zvanični karoserista za jugoistočnu Evropu.
Proizvodi[uredi | uredi izvor]
Visokoturistički autobusi
- Terra VT
- Universo
- Universo Eternal
- 407VT
Međugradski autobusi
- Terra
- Terra Eternal
- Adéquat
Gradski autobusi
- Citta LF
- Citta LE
- Citta SLF
- Citta LEA
Prigradski autobus
- Luna
Midibusevi
- Mercury
- Stella
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Pola veka plavog Volvoa u Novom Sadu”. autobusi.net. Pristupljeno 30. 3. 2020.
- ^ „Da li pravite ove greške u srpskom jeziku?”. Littera Magazin (na jeziku: engleski). 2019-05-16. Pristupljeno 2021-03-11.
- ^ „Neobus otišao u stečaj”. rtv.rs. Pristupljeno 30. 3. 2020.
