Nomad

Za druge upotrebe pogledajte stranicu Nomad (višeznačna odrednica).

Pastirski nomadi kampuju u blizini Namcoa, 2005. godine; na Tibetu, nomadi čine oko 40% etnički tibetanskog stanovništva

Nomad (grč. νομάς, nomas; mn. grč. νομάδες, nomades — lutalica pašnjacima; pastirsko pleme) član je zajednice ljudi koji žive na različitim lokacijama, migriraju iz jednog mesta u drugo. Nomadi se na razne načine vežu sa svojom okolinom, pa mogu da se razlikuju lovci-sakupljači, pastirski nomadi (koji poseduju stoku) ili „moderni” peripatetički nomadi. Godine 1995, procenjeno je da postoji 30—40 miliona nomada na svetu.

Nomadski lov i sakupljanje, uključujući sezonski dostupne divlje biljke i igre, verovatno je najstariji metod ljudskog preživljavanja. Pastiri sebi odgajaju stada te ih koriste za lični prevoz i/ili prevoze njima svoje potrepštine, pri čemu najčešće napuštaju jedan pašnjak pre nego što isti postane preiskorišćen (da bi se mogao oporaviti).

Nomadizam je takođe i način života prilagođen neplodnim regionima kao što su stepe, tundre ili pustinje (bilo ledene ili peščane), gde je mobilnost najefikasnija strategija za eksploataciju oskudnih izvora. Na primer, mnoge grupe u tundrama su pastiri koji u svojim stadima čuvaju irvase i polunomadska su vrsta, a uglavnom traže hranu za svoju stoku. Ovi nomadi neretko primenjuju i visoke tehnologije kao što je solarna fotovoltaika, kako bi smanjili svoju zavisnost od dizelskih goriva.

Često se kao „nomadsko” opisuje i različito lutalačko stanovništvo koje imigrira u uglavnom gusto naseljena područja u kojima se ne živi od prirodnih resursa, gde nude svoje usluge (zanatstvo, trgovina i sl.) rezidentskoj populaciji. Ove grupe su poznate kao „peripatetički nomadi”, a jedan od povezanih primera su Romi — evropski nomadi.

Nomadizam kao nomadski (lutalački) način života kod pojedinca u psihologiji označava pojavu patološkog nagona za promenom mesta života i lutanjem. U pojedinim situacijama, ovakve pojave mogu predstavljati ozbiljan socijalni problem, a poznati su i retki slučajevi bogatih koji napuste sve što imaju kako bi lutali svetom (npr. vozovima) jer ih to ispunjava od materijalnoga.

Galerija slika

• 
  Skitski konjanik iz opšte oblasti reke Ili u Paziriku (danas na području Sibira u Rusiji), oko 300. godina p. n. e.
• 
  Pripadnici Eniša prolaze kroz Berlin u 15. veku; gravira altbrajsaškog umetnika Martina Šongauera
• 
  Kirgiski nomadi migriraju, 1869/1870. godina; digitalizacija rada ruskog slikara Vasilija Vasiljeviča Vereščagina
• 
  Cigani (malajal. നാടോടികൾ), ulje na platnu indijskog Cigana i dobro poznatog umetnika Radže Ravija Varme; slika iz 1893. godine se čuva u Sri Čitri u Tiruvanantapuramu
• 
  Fotografija beduin (lutajućih Arapa) iz Tunisa, 1899. godina
• 
  Groventri (atsina) američki Indijanci; putujući kampovi konjanika sa njihovom volokom iza, za transport kožnih šatora i svojine; Edvard S. Kertis, 1908. godina
• 
  Kirgiski nomadi u stepama Ruskog carstva (danas Uzbekistan); slika pionirskog fotografa u boji Sergeja Prokudina-Gorskog, oko 1911. godina
• 
  Tuareg i Tuareskinja u Maliju, 1974. godina
• 
  Kamp u pustinji (ital. Un campo nel deserto); krejon i akvarel /ulje na platnu/ italijanskog slikara Đulija Rozatija, 19/20. vek
• 
  Barka koja je dom Morskih Cigana u Indoneziji, slika iz 1914—1921. godine se čuva u holandskom Tropenmuzeumu
• 
  Ukrotilac zmija iz šrilančanske zajednice Telungu sa svojim kobrama, januar 1998. godine
• 
  Mladi beduin po imenu Naser pali logorsku vatru u Vadi Rumu u Jordanu, 2004. godine
• 
  Žena koja pripada zajednici Lambani u Bangaloru u Indiji, januar 2006. godine

Vidi još

• Spisak nomadskih naroda
• Evroazijski nomadi
• Nomadski narodi Evrope
• Sezonska ljudska migracija
• Nomadska carstva
• Nomadski šatori
• Nomadi Indije
• Morski Cigani
• Galerija Antlers: ’nomadska’ galerija u Bristolu
• Romi čergari

Figurativna upotreba termina:

• Globalni nomad
• Snouberd
• Vojno derište
• Putnik na neodređeno
• Ar-Vi lajfstajl
• Dete treće kulture

Literatura

• Beall, Cynthia; Goldstein, Melvyn (jun 1989). „The Remote World of Tibet's Nomads”. National Geographic Magazine.
• Beall, Cynthia; Goldstein, Melvyn (maj 1993). „Past becoming future for Mongolian nomads”. National Geographic Magazine.
• Chatty, Dawn (1983—2009). Articles on Nomadic life.
• Chatwin, Bruce (1987). The Songlines.
• Cowan, Gregory (2002). Nomadology in Architecture: Ephemerality, Movement and Collaboration. University of Adelaide.
• Deleuze, Gilles; Guattari, Félix (1980). A Thousand Plateaus.
• Goldstein, Melvyn (1989). The Impact of China's Reform Policy on the Nomads of Western Tibet
• Grousset, René (1939). L'Empire des Steppes. (jezik: francuski)
• Haerdter, Michael (2005). Remarks on modernity, mobility, nomadism and the arts. Nicosia, Cyprus.
• Kradin, Nikolay N. (2002). „Nomadism, Evolution, and World-Systems: Pastoral Societies in Theories of Historical Development”. Journal of World-System Research. 8: 368—388.
• Kradin, Nikolay N. (2003). Nomadic Empires: Origins, Rise, Decline. [u: Kradin, N. N.; Bondarenko, D.; Barfield, T., ur. Nomadic Pathways in Social Evolution. Moscow: Center for Civilizational Studies, Russian Academy of Sciences. str. 73—87].
• Kradin, Nikolay N. (2004). Nomadic Empires in Evolutionary Perspective. [u: Kradin, N. N.; Korotayev, A. V.; Bondarenko, D.; De Munck, V.; Wason, P. K., ur. Alternatives of Social Evolution.Vladivostok: Far Eastern Branch of the Russian Academy of Sciences. str. 274—288]. [ponovo printano u: Grinin, Leonid; et al., ur. (2004). The Early State, its Alternatives and Analogues. Volgograd: Uchitel. str. 501—524].
• Kradin, Nikolay N. (2006). „Cultural Complexity of Pastoral Nomads”. World Cultures 15: 171—189.
• Oberfalzerova, Alena (2006). Metaphors and Nomads. Triton, Prague. ISBN 978-80-7254-849-1.
• Sadr, Karim (1991). The Development of Nomadism in Ancient Northeast Africa. University of Pennsylvania Press. ISBN 978-0-8122-3066-6.
• Vigo, Julian (2005). „Nomadic Sexualities and Nationalities: Postcolonial Performative Words and Visual Texts”. Inscriptions in the Sand. Famagusta: Eastern Mediterranean University Press.

Spoljašnje veze

• Planetarni nomadizam iz ugla pesnika