Palata nadvojvode Albrehta
| Palata nadvojvode Albrehta | |
 | |
Informacije
| |
|---|---|
| Status | završena |
| Sagrađena | 1745 |
Palata nadvojvode Albrehta (нем. Palais Erzherzog Albrecht) je palata u Beču i nalazi se u starom ili unutrašnjem gradu (нем. Innenstadt), u prvom bečkom becirku (нем. Bezirk - бечке градске општине).
Do Prvog svetskog rata palata je bilo sedište vrhovnog generala austrijske odnosno austrougarske vojske. Danas je palata poznata posebno zbog muzeja Albertina.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Palata je građena na zadnjim delima bečkih utvrđenja (srušeno u 19. veku), avgustinskom bastionu (Augustinerbastei). Prvobitno tu se nalazila dvorska kancelarija za građevinu (Hofbauamt) iz druge polovine 17. veka, koju je direktor kancelarije Emanuel Teles de Silva između 1742-1745. godine izgradio u palatu. Godine 1795. palatu je otkupio nadvojvoda Albert od Saksonije-Tešina, po kojem palata danas nosi svoj naziv. Albert ili Albreht dao je proširiti palatu, čiji je projektant i voditelj gradnje bio Luj de Montojer (Louis de Montoyer), tako da palata od tada graniče sa Hofburgom.
Posle smrti Alberta, palata je došla u vlasništvo njegovog sestrića, nadvojvode Karla od Austrije. Pod njim palata se dalje gradila. Posle Karla u palati živeli su nadvojvode Albert od Austrije-Tešina i Fridrih od Austrije-Tešina. Godine 1867. obavljene su poslednje promene palate u stilu istorizma.[1]
Godine 1919, nakon što je država Austrija proglasila republiku, palata sa bogatom umetničkom zbirkom prešla je u vlasništvo Republike Austrije. Godine 1921. palata i zbirka su dobile zvaničan naziv Albertina. Za vreme Drugog svetskog rata teško je stradala i posle rata bila je samo skromno renovirana. Na jahačkom spomeniku nadvojvode Alberta i danas se mogu videti oštećena iz tog vremena.
Palata je između 1998. i 2003. godine temeljno restaurirana i modernizovana. Naročito modernizovanje palate bio je razlog za dugotrajne rasprave između zavoda za zaštitu spomenika kulture koje je odbijalo modernizovanje i pretpostavljenog ministarstva. U javnosti posebno se kritkovalo „soravija-krilo“ (Soravia-Wing) koje je finansirao poznati austrijski arhitekta i dizajner Hans Holajn (Hans Hollein) zajedno sa braćom Soravija, poznatom porodicom preduzetnika sa korenom u Češkoj (podigli su npr. Soravia Center Skopje u Skoplju[2], po tvrdnjama Soravija-grupe trenutno najmoderniju i najvišu poslovnu zgradu u gradu).
Danas se u palati nalaze grafička zbirka Albertina, muzička zbirka austrijske nacionalne biblioteke i austrijski filmski muzej.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Palais Erzherzog Albrecht (na jeziku: nemački), 2022-11-08, Pristupljeno 2022-11-26
- ^ Soravia Center Skopje, Pristupljeno 17. 4. 2013.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Službena stranica Albertina.at (nemački, engleski)
- Istorija palate na Albertina.at
- method=main.html Soravia Wing: leteći krov za Albertinu[mrtva veza] (nemački)