Pirčeva odbrana
- Ovaj članak koristi algebarsku šahovsku notaciju kako bi se opisali šahovski potezi.
Osnovna pozicija Pirčeve odbrane.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Potezi | 1. e4 d6 2. d4 Sf6 3. Sc3 g6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| EHO | B07—B09 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Poreklo | 1887. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nazvano po | Vasja Pirč | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Glavno | Poluotvorene igre | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sinonim(i) | Jugoslovenska odbrana, Odbrana Ufimceva | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pirčeva odbrana je šahovsko otvaranje koje počinje potezima:
1. e4 d6 2. d4 Sf6 3. Sc3 g6
Relativno novo šahovsko otvaranje u hipermodernom stilu. Obiluje ograncima, varijantama i podvarijantama, a jedno je od najpopularnijih otvaranja u modernom majstorskom šahu.
Karakteristike[uredi | uredi izvor]
Crni je izgradio kraljevo-indijsku postavu prepustivši centar belom s namerom da ga kasnije napadne. Za razliku od Kraljeve indijske odbrane, ovde beli nema poteza c4, zbog čega on nije tako jak u centru, ali ni toliko ranjiv kao što je tamo.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Prva zabeležena partija Pirčeve odbrane je partija između Žozefa Noe i Amosa Burna, Frankfurt, 1887. godine.[1]
Međutim, naziv Pirčeva odbrana već se udomaćio na svim meridijanima, iako ponegde u šahovskoj literaturi nalazimo i nazive Jugoslovenska odbrana i Odbrana Ufimceva. Pošto je velemajstor Vasja Pirc obogatio ovu igru novim originalnim idejama i uspešno branio njenu vrednost u dugogodišnjoj praksi, smatra se da je naziv Pirčeva odbrana najispravniji.[2]
Glavna linija 3. g6[uredi | uredi izvor]
Austrijski napad: 4. f4[uredi | uredi izvor]
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
| 8 |              | 8 | |||||||
| 7 | 7 | ||||||||
| 6 | 6 | ||||||||
| 5 | 5 | ||||||||
| 4 | 4 | ||||||||
| 3 | 3 | ||||||||
| 2 | 2 | ||||||||
| 1 | 1 | ||||||||
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
Austrijski napad počinje 1. e4 d6 2. d4 Sf6 3. Sc3 g6 4. f4 Lg7 5. Sf3, i bio je omiljen Fišeru. Takođe je bio poštovan od strane Nik de Firimana, autor Modernih šahovskih otvaranja. U postavljanju pješaka na d4, e4 i f4, bijeli uspostavlja moćni centar, namjeravajući da gurne u centar i/ili napadne kraljevu stranu; u glavnoj liniji, crni obično napada sa e5, ciljajući da igra protiv tamnih polja i slabosti koje je stvorio bijelov centralnni napredak. Ova direktna, agresivna linija je jedna od najambicioznijih sistema protiv Pirča. Jan Timan je igrao austrijsku odbranu uspješno kao crni i bijeli. Juri Bašalov se dobro slaže sa bijelim figurama, i Valeri Bejm ima impresivnu ocjenu na crnoj strani
5. 0-0[uredi | uredi izvor]
Najigraniji potez poslije 5. 0-0 je 6. Ld3 (Vajs varijanta), sa 6. Sc6 najčešćim odgovorom, ipak 6. Sa6, sa idejom Sc7, Tb8 i b5 je pokušan 1980-ih poslije 6. Sc6 otkriveno je da je crnom ponuđeno nekoliko pobjedničkih šansi. 6. e5 je oštar pokušaj, sa nejasnim posljedicama, koji je mnogo igran 1960-ih, iako nikada nije dostigao popularnost na najvišim nivoima. 6. Le2 je još jedan potez koji je često viđan 1950-ih i početkom 1960-ih, iako je poraz koji je pretrpio Fišer u igri datoj u oglednim igrama podstakao igrače bijelih, uključujući i Fišera, da se okrenu 6. Ld3. U 1980-ima je oživljen 6. Le2 c5 7. dhc5 Da5 8. 0-0 Dhc5 + 9. Kh1 je oživljen. 6. Le3 je druga mogućnost, istražena 1970-ih.
5. c5[uredi | uredi izvor]
Alternativa crnog do 5. 0-0 leži u momentalnom napadu protiv centra bijeloga sa 5. c5, koji je uobičajeni odgovor 6. dhc5 ili 6. Lb5 +. Prvo dopušta 6. Da5. Potonji obećava taktičku gužvu, sa zajedničkom linijom 6. Lb5 + Ld7 7. e5 Sg4 8. e6 (8. h3 ili 8. Lhd7 + su druge mogućnosti) 8. fhe6, što se smatralo lošim potezom, dok je Jaser Seiravan igrao ovaj potez protiv Gule Saksa1988.[3] (8. Lxb5 je alternativa, ake crni ne želi da forsira rami u glavnoj liniji), nastacljajući sa 9. Sg5 Lxb5. Sada ako bijeli pokuša 10. Sxe6, crniovim potezom 10. Lxd4!, ignoriše opasnost njegovoj dami, s obzirom na 11. Shd8 Lf2+ 12. Kd2 Le3+ s izvlačenjem sa vječnim šahom. Umjesto toga, bijeli mpže pokušati 11. Shb5, sa komplikovanom igrom.
Bijeli takođe može igrati oštri 6. e5 protiv 5. c5, nakon čega se smatra da 6. Sfd7 7. ehd6 0-0 nudi dobru igru crnom.
Klasični (dva skakča) sistem: 4. SF3[uredi | uredi izvor]
Klasični (dva skakča) sistem počinje 1. e4 d6 2. d4 Sf6 3. Sc3 g6 4. Sf3 Lg7 5. Le2 0-0 6. 0-0. Sadržaj bijeloga se nalazi u klasičnom pješačkom centru sa pješacima na e4 i d4, prepuštajući se potezu f2 – f4 kao crni rokira i gradi kompaktnu strukturu. Efim Geler, Anatoli Karpov i Evgeni Vasiukov su uspješno koristli ovaj sistem kao bijeli; Zurab Azmaiparashvili je uspio kao crni.
Napad 150 i argentinski napadi[uredi | uredi izvor]
Postavka f2–f3, Le3 i Dd2 je često korišteno protiv kraljeve indijske odbrane i sicilijanskog zmaja, i takođe može biti korišteno protiv Pirčeve odbrane; ovaj sistem je star koliko i Pirčeva odbrana.
Sistem 4. f3 je predstavljen argentinskim igračima 1930. i 1950. Ovaj sistem nikada nije smatran opasnim po crnoga zbog 4. f3 Lg7 5. Le3 c6 6. Dd2 b5. Dobio je težak udarac oko 1985. godine, kada je Genadi Zaick pokazao da crni svejedno može da rokira i igra opasni gambit sa 5. 0-0 6. Dd2 e5.
Argentinci su se plašili ispada Sg4, iako su neki britanski igrači (posebno Mark Hebden, Paul Motvani, Geri Lejn), kasnije takođe Majkl Adams) shvatili su da je ovo uglavnom opasno za crnoga, dakle igrajući Le3 i Dd2 u svim vrstama naloga za pomijeranje, istovremeno izostavljajući f2 – f3. Oni su to nazvali napad 150, jer igrači ove snage (ELO 1800) mogu lako igrati ovu poziciju i dobiti jaku igru bez ikakve teorije.[4]
Originalna argentinska ideja vjerovatno je održiva tek nakon 4. Le3 Lg7 5. Dd2 0-0 6. 0-0-0 c6 (ili Sc6) 7. f3 b5 8. h4. Crni se obično ne zamajava i preferira 5. c6 ili čak 4. c6. Pitanje da li i kada treba ubaciti Sf3 ostaje nejasno.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Partija Noa — Burn, Frankfurt 1887., prva zabeležena partija Pirčeve odbrane
- ^ Marović, Sušić: Moderna teorija otvaranja (otvorene i poluotvorene igre), četvrto prerađeno izdanje, Šahovska naklada, Zagreb, 1987.
- ^ „Gyula Sax vs. Yasser Seirawan, Brussels 1988”. Chessgames.com.
- ^ Richard Palliser gives a different reason on page 249 of Starting Out: d-pawn Attacks: "[...] named because White's position is supposed to be so easy to play that a reasonable club player (150 British rating corresponds to an Elo of 1800) can obtain a good position with it against even a grandmaster!" Sam Collins on page 110 of Understanding the Chess Opening says it is so named because "even a 150-rated player can handle the white side."
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Šahovska otvaranja
- Enciklopedija šahovskih otvaranja
- Šahovski informator
- Šah
- Šahovska notacija
- Pravila šaha
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- (jezik: engleski) Vikišah — otvoreni projekat za šahovski repertoar
- (jezik: engleski) Šahovski informator
- (jezik: engleski) Chessgames.com — istražite šahovska otvaranja
- (jezik: engleski) Vodič za šahovska otvaranja
- (jezik: engleski) Onlajn baza podataka šahovskih otvaranja
- (jezik: engleski) Onlajn baza šahovskih otvaranja
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
