Poluzatvoren prednji nelabijalizovan samoglasnik
Vidi još: IPA, Suglasnici
| prednji | gotovo prednji | srednji | gotovo zadnji | zadnji | |
| zatvoren | |||||
| gotovo zatvoren | |||||
| poluzatvoren | |||||
| srednji | |||||
| poluotvoren | |||||
| gotovo otvoren | |||||
| otvoren | |||||
Kada se znakovi pojavljuju u parovima,
desni znak predstavlja labijalizovani samoglasnik.
desni znak predstavlja labijalizovani samoglasnik.
Poluzatvoren prednji nelabijalizovan samoglasnik je samoglasnik, koji se koristi u nekim govornim jezicima. Simbol u Međunarodnoj fonetskoj azbuci koji predstavlja ovaj zvuk je e, i odgovarajući X-SAMPA simbol je e.
Karakteristike[uredi | uredi izvor]
- Visina samoglasnika je poluotvoren, što znači da je vrh jezika postavljen između otvorenog samoglasnika i srednjeg samoglasnika.
- Mesto izgovora je prednji, što znači da je vrh jezika postavljen što bliže prednjem delu usta bez stvaranja suženja da bi se smatrao kao suglasnik.
- Labijalizovanost samoglasnika je nelabijalizovan, što znači da su usne raširene.
Pojava[uredi | uredi izvor]
| Jezik | Reč | IPA | Značenje | Napomene | |
|---|---|---|---|---|---|
| Katalonski[1] | cec | [sek] | 'slep' | Vidi katalonsku fonologiju | |
| Holandski | vreemd | [vreːmt] | 'neobičan' | Vidi holandsku fonologiju | |
| Engleski | australijski | bed | [bed] | 'krevet' | Vidi australijsku englesku fonologiju |
| severni američki | play | [pl̥eː] | 'igranje' | Neki dijalekti. Mnogi govornici umjesto imaju diptong tipa [eɪ]. | |
| Farski | eg | [eː] | 'ja' | ||
| Francuski[2] | beauté | [bote] | 'lepota' | Vidi francusku fonologiju | |
| Gruzinski[3] | მეფჱ | [mɛpʰej] | 'kralj' | ||
| Njemački | Seele | [ˈzeːlə] | 'duša' | Vidi njemačku fonologiju | |
| Italijanski[4] | stelle | [ˈstelle] | 'zvezde' | Vidi italijansku fonologiju | |
| Korejski | 베다/[peda] greška: {{lang}}: tekst ima iskošenu naznaku (pomoć) | [ˈpeːda] | 'sjeći' | Vidi korejsku fonologiju | |
| Norveški | le | [leː] | 'smeh' | Vidi norvešku fonologiju | |
| Poljski | dzień | [dʑeɲ] | 'dan' | Vidi poljsku fonologiju | |
| Portugalski[5] | mesa | [mezɐ] | 'stol' | Vidi portugalsku fonologiju | |
| Ruski[6] | шея | [ˈʂejə] | 'vrat' | Pojavljuje se samo prije mekih suglasnika. Vidi rusku fonologiju | |
| Švedski | se | [seː] | 'vidi' | Vidi švedsku fonologiju | |
| Vijetnamski | tê | [tē] | 'utrnuti' | Vidi vijetnamsku fonologiju | |
| Zapotečki | Tilkuiapan[7] | ? | [] | Pojavljuje se većinom posle [i], inače samoglasnik je srednjeg reda [ɘ] | |
Srednji prednji nelabijalizovan samoglasnik[uredi | uredi izvor]
Mnogi jezici, kao što su španski, japanski, korejski, grčki i turski, imaju srednji prednji nelabijalizovan samoglasnik koji se jasno razlikuje govornicima od poluzatvornih i poluotvorenih samoglasnika. Neki broj dijalekata engleskog, takođe imaju takve srednje prednje samoglasnike. Međutim, nema poznatog jezika da razlikuje sva tri, ne postoji poseban IPA-simbol za srednjeg samoglasnika prednjeg reda, i [e] se uglavnom koristi. Ako je preciznost poželjena, snižavajući dijakritik može da se koristi: [e̞].
Iako mnogi jezici imaju samo jedan nezatvoren, neotvoren prednji samoglasnik, nema naklonjenost za to da bude srednji. Igbo jezik, na primer, ima poluzatvoren [e], dok bugarski ima poluotvorenog [ɛ], iako ovi jezici ne prave kontrast tih samoglasnika sa drugim srednjim prednjim samoglasnicima.
Pojava[uredi | uredi izvor]
U sledećem transkripcijama, spuštajući dijakritik je izostavljen zbog jednostavnosti.
| Jezik | Reč | IPA | Značenje | Napomene | |
|---|---|---|---|---|---|
| Albanski | keq | [kec] | 'loš' | ||
| Hrvatski | deset | [deset] | 'deset' | ||
| Engleski | jokširski[8] | play | [pleː] | 'igra' | Vidi englesku fonologiju |
| Hebrejski | חלק | [χelek] | 'delo' | Hebrejski samoglasnici nisu pokazani u pismu, vidi Nekudot i hebrejsku fonologiju | |
| Mađarski[9] | hét | [heːt] | 'nedelju dana, sedam' | Vidi mađarsku fonologiju | |
| Finski[10] | menen | [menen] | 'ja (ću) ići' | ||
| Grčki | φαινόμενο | [feˈnomeˌno] | 'fenomenon' | Vidi savremenu grčku fonologiju | |
| Japanski | 笑み | [emi] | 'smeh' | Vidi japansku fonologiju | |
| Korejski | 베개 | [peˈɡɛ] | 'jastuk' | Vidi korejsku fonologiju | |
| Rumunski | fete | [ˈfete] | 'cure' | Vidi rumunsku fonologiju | |
| Ruski[11] | человек | [t͡ɕɪlɐˈvʲek] | 'osoba' | Pojavljuje se samo posle mekih suglasnika. Vidi rusku fonologiju | |
| Srpski | жена/[žena] greška: {{lang}}: tekst ima iskošenu naznaku (pomoć) | [ʒena] | 'žena' | ||
| Španski[12] | bebé | [beˈβ̞e] | 'beba' | Vidi špansku fonologiju | |
| Turski | ev | [ev] | 'kuća' | Vidi tursku fonologiju | |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992), „Catalan”, Journal of the International Phonetic Association, 22 (1–2): 54, doi:10.1017/S0025100300004618
- ^ Fougeron, Cecile; Smith, Caroline L (1993), „French”, Journal of the International Phonetic Association, 23 (2): 73, doi:10.1017/S0025100300004874
- ^ Shosted, Ryan K.; Chikovani, Vakhtang (2006), „Standard Georgian”, Journal of the International Phonetic Association, 36 (2): 261—262, doi:10.1017/S0025100306002659
- ^ Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), „Italian”, Journal of the International Phonetic Association, 34 (1): 119, doi:10.1017/S0025100304001628
- ^ Cruz-Ferreira, Madalena (1995), „European Portuguese”, Journal of the International Phonetic Association, 25 (2): 91, doi:10.1017/S0025100300005223
- ^ Jones & Ward 1969, str. 44
- ^ Merrill, Elizabeth (2008), „Tilquiapan Zapotec” (PDF), Journal of the International Phonetic Association, 38 (1): 109—10, doi:10.1017/S0025100308003344
- ^ Roca, Iggy; Johnson, Wyn (1999), A Course in Phonology, Blackwell Publishing, str. 179
- ^ Szende, Tamás (1994), „Hungarian”, Journal of the International Phonetic Association, 24 (2): 92, doi:10.1017/S0025100300005090
- ^ Iivonen, Antti; Harnud, Huhe (2005), „Acoustical comparison of the monophthong systems in Finnish, Mongolian and Udmurt”, Journal of the International Phonetic Association, 35 (1): 60, 66, doi:10.1017/S002510030500191X
- ^ Jones & Ward 1969, str. 41
- ^ Martínez-Celdrán, Eugenio; Fernández-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabaté, Josefina (2003), „Castilian Spanish”, Journal of the International Phonetic Association, 33 (2): 256, doi:10.1017/S0025100303001373
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Jones, Daniel; Ward, Dennis (1969). The Phonetics of Russian. Cambridge University Press.