Rasina
| Rasina | |
|---|---|
 Rasina u Brusu | |
| Opšte informacije | |
| Dužina | 92 km |
| Basen | 981 km2 |
| Pr. protok | 9 m3⁄s |
| Sliv | Crnomorski |
| Vodotok | |
| Ušće | Zapadna Morava |
| Geografske karakteristike | |
| Država/e |  Srbija |
| Naselja | Brus, Kruševac |
| Reka na Vikimedijinoj ostavi | |
Rasina je desna pritoka Zapadne Morave. Dugačka je 92 km i ima sliv od 981 km². Izvire na padinama Goča i Željina, pod Crnim Vrhom na nadmorskoj visini od 1340 metara od izvorišnih krakova Velike i Burmanske reke, a utiče u Zapadnu Moravu 5 km nizvodno od Kruševca, na 134 m nadmorske visine. Ima prosečan pad korita od 13 promila. Teče dubokom dolinom koja se ka donjem toku postepeno proširuje dostižući i do 3 km širine. Do sela Razbojne teče klisurastom dolinom sa malim erozionim proširenjima, kakvo je kod Brusa. Između Razbojne i Zlatara protiče plitkim i širokim koritom kroz Dobroljubačku kotlinu, da bi potom ušla u Zlatarsku klisuru u kojoj gradi nekoliko uklještenih meandara. Nizvodno od Majdeva, Rasina ulazi u Kruševačku kotlinu, dolina joj je široka i izvijugana i u blizini ušća reka je široka 35 do 40 i duboka 0,5 do 1 metar.
Sliv Rasine ima izrazito asimetričan oblik. Osim rečice Zagrže, koja Rasini pritiče sa planine Goča s leve strane u izvorišnom delu, sve ostale pritoke dotiču sa desne strane. Najveća među njima je Graševačka reka. Blatašnica se probija kroz Jankovu klisuru i uliva se u Rasinu kod Razbojne.
Rasina daje Zapadnoj Moravi prosečno 9 m³ vode u sekundi. Ona ima karakter prave bujice jer su joj amplitude proticaja vrlo izrazite. U aprilu raspolaže gotovo 5,5 puta većom količinom vode nego u avgustu. Najveći proticaj imala je aprila 1958. godine i iznosio je 342 m ³ vode u sekundi. Da bi se ublažile ovako velike razlike proticaja i zaustavio nanos koji reka prinosi, u Zlatarskoj klisuri je 1979. podignuta brana visoka 55 metara i formirano je jezero Ćelije.
Među prirodnim retkostima mora se istaći zlatonosna reka Rasina na čijim se obalama decenijama pojedinci uspešno bave ispiranjem zlatnog praha .
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Mala enciklopedija Prosveta (3 izd.). Beograd: Prosveta. 1985. ISBN 978-86-07-00001-2.
- Marković, Jovan Đ. (1990). Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 978-86-01-02651-3.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
