Rogožarski SIM-VI

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
SIM - VI
Rogožarski SIM-VI
Opšte
Dimenzije
Masa
Pogon
Performanse
Početak proizvodnje1936
Dužina7,05
Razmah krila9,50
Površina krila15,00
Prazan300
Normalna poletna500
Klipno-elisni motorWalter Mikron
Snaga50/54 KS odnosno 36,8/39,7 kW
Maks. brzina na Hoptmin 50 do 60 km/h
Maks. brzina na H=0150 km/h
Dolet450 km
Plafon leta4.000 m

SIM - VI je jugoslovenski avion školski / sportsko turistički dvosedi, jednomotorni nisokokrilac koji je proizveden 1937. godine u jugoslovenskoj fabrici aviona Rogožarski iz Beograda.[1][2]


Projektovanje i razvoj[uredi | uredi izvor]

Inž. Sima Milutinović projektant aviona SIM
avion Rogožarski SIM-VI sa ugrađenim Walter Mikron motorom
Motor Walter Mikron koji je bio ugrađen u avion Rogožarski SIM-VI

Avion SIM-VI je projektovao inženjer Sima Milutinović početkom 1930.-tih godina u želji da napravi laki i u eksploataciji jeftin avion za obuku pilota koji bi omogućio lakšu popularizaciju i omasovljenje sportskog vazduhoplovstva. Ovaj projekt je ležao u fioci sve do 1936. godine kada su se stekli uslovi da se napravi jedan prototip ovog aviona. Prototip je napravljen u fabrici Rogožarski a prvi probni let je obavljen 1937. god. Avion je namenjen civilnoj upotrebi tj. obuci sportskih pilota, demonstracionim i turističkim letovima.[3]


Tehnički opis[uredi | uredi izvor]

Avion je bio nisokokrilni jednokrilac sa jednim četvoro cilindričnim rednim motorom Walter Mikron snage 50 KS, drvenom dvokrakom elisom, sa dva člana posade koji su sedeli u tandem rasporedu, jedan iza drugog.

Avion je bio drvene konstrukcije presvučene platnom. Krila su tankog profila svega 6% trapezastog oblika sa zaobljenim krajevima. Sa svake strane, krila su bila zategnuta profilisanim žičanim zategama.


Varijanta aviona СИМ-VI[uredi | uredi izvor]

Odmah nakon završenih ispitivanja u letu aviona СИМ-VI inž. Milutinović se prihvatio otklanjanju uočenih nedostataka tako da je već do kraja 1937. godine u Rogožarskom napravljena nova varijanta ovog aviona koja je dobila oznaku СИМ-VI-а.

U odnosu na svog prethodnika ovaj avion se razlikovao pre svega što je imao ugrađen nešto snažniji motor Walter Mikron II snage 44kW (tj. 60KS). Povećanje snage motora zahtevalo je ojačavanje osnovne konstrukcije aviona što je inž. Milutinović iskoristio za opšte poboljšanje aviona. Naime, kod aviona СИМ-VI–а je povećana relativna debljina krila sa 6% na 15% pa su zbog povećane čvrstoće krila izbačene žičane zatege a krila su do polovine razmaha bila presvučena lepenkom umesto platnom što je poboljšalo opštu krutost aviona. To je takođe omogućilo poboljšanje stajnog trapa i aerodinamičke karakteristike novog aviona, dok mu je masa neznatno povećana.

Opšte karakteristike aviona СИМ-VI–а[uredi | uredi izvor]

  • Posada: 2 člana
  • Dužina aviona: 7,16 m
  • Razmah krila: 9,4 m
  • Površina krila: 14,6 m2
  • Masa praznog aviona: 315 kg
  • Ukupna poletna masa: 515 kg
  • Pogonska grupa: 1 h Walter Mikron II snage 44kW (tj. 60KS) četvorocilindrični linijski motor

Performanse aviona СИМ-VI–а[uredi | uredi izvor]

  • Maksimalna brzina: 160 km/h
  • Minimalna brzina: 68 km/h
  • Dolet: 480 km
  • Praktičan plafon leta: 4.500 m.

Operativno korišćenje[uredi | uredi izvor]

Korišćenje aviona СИМ-VI[uredi | uredi izvor]

Nakon uspešnog ispitivanja i registracije (YU-PDX)[2] avion СИМ-VI je otkupila Središnja uprava Aerokluba koja ga je koristila na vazduhoplovnim mitinzima i za obuku i trenažu sportskih pilota. U serijsku proizvodnju avion nije ušao jer se nije mogao koristiti na manjim i nedovoljno uređenim aerodromima koji su se obično nalazili u unutrašnjosti zemlje.

Korišćenje aviona СИМ-VI–а[uredi | uredi izvor]

Ispitivanja u letu koja su obavljena na aerodromu u Zemunu su pokazala da je avion СИМ-VI–а ima nešto bolje karakteristike od svog prethodnika on je za razliku od njega mogao da izvodi i osnovne akrobacije. Nakon dobijanja plovidbene dozvole avion je registrovan civilnim oznakama -{YU-PEZ} i njega je otkupila Središnja uprava Aerokluba. Avion je korišćen sve do početka rata 1941. godine na aero-mitinzima, za trenažu pilota i sportska takmičenja. Pilot inž. Arsenijević, učestvovao je sa ovim avionom na sportskom takmičenju Kružni let sportskih aviona kroz države Male Atante 1938. godine kojom prilikom je etapno preleteo 3.274 km ostvarivši prosečnu brzinu od 151,01 km/h. Piloti koji su leteli ovim avionom smatrali su da je avion pokretljiv i lak za upravljanje i letenje, ali pored dobrih osobina i relativno niske cene SIM-VI–a nije rađen u seriji jer nije mogao da pobedi tradicionalan, empirijski pristup (robustan i snažan avion je dobar avion). Uoči rata ovaj avion je uključan u VV (Vojno vazduhoplovstvo) i korišćen kao avion za vezu, uništen je prilikom bambardovanja ratnog aerodroma Lazarevac 7. aprila 1941. godine.

Zemlje koje su koristile ovaj avion[uredi | uredi izvor]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Rogožarski SIM-VI”. Arhivirano iz originala 24. 10. 2014. g. Pristupljeno 18. 10. 2014. 
  2. ^ a b https://web.archive.org/web/20120711012651/http://www.goldenyears.ukf.net/reg_YU-.htm registar YU-aviona]
  3. ^ D. Stanojević; Č. Janić. „Životni put i delo jednog velikana našeg vazduhoplovstva - svetao primer i uzor naraštajima“. Mašinstvo 31: pp. 1870–1871

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Lučić, Dušan D. (1936). Osnovi praktične aerodinamike sa opisima aeroplana (na jeziku: (jezik: srpski)). YU-Novi Sad: Vazduhoplovni Glasnik. 
  • Petrović, Ognjan M. (2004). „Vojni aeroplani Kraljevine SHS/Jugoslavije (Deo II: 1931 – 1941.)”. Let - Flight (na jeziku: (jezik: srpski)). Muzej jugoslovenskog vazduhoplovstva. 3: 30—87. ISSN 1450-684X. 
  • Stanojević, Dragoljub.; Janić, Čedomir (1982). „Životni put i delo jednog velikana našeg vazduhoplovstva - svetao primer i uzor naraštajima”. Mašinstvo (na jeziku: (jezik: srpski)). YU-Beograd: Savez inženjera i tehničara Jugoslavije. 31: 1870—1871. 
  • Nenadović, Miroslav (1967). Eksperimentalna istraživanja u razvoju koncepcije letelica (na jeziku: (jezik: srpski)). YU-Beograd: SANU (Posebna izdanja)- Spomenica knjiga 30. str. 167—189. 
  • Dimitrijević, Bojan; Miladinović P., Micevski M. (2012). Kraljevsko vazduhoplovstvo - Vojno vazduhoplovstvo Kraljevine SHS/Jugoslavije 1918-1944. Beograd: Institut za savremenu istoriju. ISBN 978-86-7403-169-8. 
  • V. Mikić; Zrakoplovstvo NDH 1941—1945., VIIVJ, Beograd, 2000.
  • Đokić, Nebojša; Radovanović, Radovan (2017). „STVARANjE VAZDUHOPLOVSTVA KRALjEVINE SHS I FORMIRANjE RATNE DOKTRINE”. Zapisi (na jeziku: (jezik: srpski)). Požarevac: Istorijski Arhiv Požarevca. 6: 113 — 126. ISSN 2334-7082. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Rogožarski SIM-VI na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Рогожарски_СИМ-VI&oldid=27557923”