Saveznička okupacija Nemačke
| Saveznička okupacija Nemačke Alliierte Besetzung Deutschlands Окупирана Немачка | |||
|---|---|---|---|
.svg) | |||
 Posleratna okupaciona područja Nemačke, stanje iz 1947: Područja u bež-boji bila su van jurisdikcije okupacionih vlada (područje istočno od linije Odra-Nisa pripojeno je Poljskoj i SSSR-u, a na zapadu je formiran Sarski protektorat). | |||
| Geografija | |||
| Prestonica | Berlin (dejure) Frankfurt na Majni (američka zona) Bad Oajnhauzen (britanska zona) Baden-Baden (francuska zona) Istočni Berlin (sovjetska zona) | ||
| Politika | |||
| Oblik države | okupacija | ||
| — Vojni guverner | Bernard Montgomeri (UK) | ||
| Latr de Tasinji (FR) | |||
| Dvajt Ajzenhauer (SAD) | |||
| Georgij Žukov (SSSR) | |||
| Istorija | |||
| Postojanje | |||
| — Osnivanje | 1945. | ||
| — Ukidanje | 1949. (4 god.) | ||
| Događaji | |||
| — Predaja Nacističke Nemačke | 8. maj 1945. | ||
| — Formiranje Savezničkog veća | 5. jun 1945. | ||
| — Proglašenje Zapadne Nemačke | 23. maj 1949. | ||
| — Proglašenje Istočne Nemačke | 7. oktobar 1949. | ||
| Geografske i druge karakteristike | |||
| Valuta | nemačka marka | ||
| Zemlje prethodnice i naslednice Nemačke | |||
| Prethodnice: | Naslednice: | ||
.svg){kind=small}
|
| ||
| |||
Savezničke snage koje su pobedile Nacističku Nemačku u Drugom svetskom ratu, podelile su poraženu zemlju u četiri okupacione zone iz administrativnih razloga. Grad Berlin bio je zasebno podeljen na okupacione zone. Podela na okupacione zone određena je još 1944. u tzv. Londonskim protokolima, a trajala je do 1949. godine.
Pre upostavljanja kontrole u okupacionim zonama, sva teritorija koju je Nemačka okupirala nakon 1938. vraćena je obnovljenim državama Austriji, Čehoslovačkoj, Belgiji, Francuskoj, Luksemburgu, Poljskoj i Jugoslaviji.
Život Nemaca tokom posleratne okupacije obeležio je proces denacifikacije.
Okupacione zone[uredi | uredi izvor]
Američka okupaciona zona[uredi | uredi izvor]
Američka zona sastojala se od Bavarske, Hesena i severnih delova današnje savezne države Baden-Virtemberg. Štab američke okupacione zone nalazio se u Frankfurtu. Iako su američke snage 1945. stigle do reke Labe, u julu su se povukle sa područja predviđenog za sovjetsku okupacionu zonu.[1] Na američko su traženje pod njihovu zonu 1947. potpali delovi severnonemačkih gadova Bremena i Bremerhavena kako bi imali kontrolu i nad nekim delovima severne Nemačke.
Britanska okupaciona zona[uredi | uredi izvor]
Britanska zona pokrivala je uglavnom severozapadni deo Nemačke. Britanci su svoju zonu organizovali tako da su obnovili nemačku saveznu državu Hamburg iz 1937, ali su formirali i sasvim nove savezne države poput Šlezvig-Holštajna, Donje Saksonije i Severnu Rajnu-Vestfaliju. Iz zone je 1947. godine izdvojena teritorija grada Bremena koji je dodeljen Amerikancima.
Francuska okupaciona zona[uredi | uredi izvor]
Uprkos tome što je bila na strani Saveznika, Francuskoj prvobitno nije bilo dopušteno osnivanje okupacione zone zbog tradicionalnog neprijateljstva s Nemcima. Osim toga, doprinos francuske vojske pobedi bio je daleko manji od američkog, britanskog i sovjetskog. Budući da se Šarl de Gol još tokom rata zalagao za važnost uloge Francuske posle rata, Britanci i Amerikanci su naposletku priznali doprinos Francuske tokom rata.
Francuska je nakon rata dobila okupacionu zonu na samom zapadu države, onom koji uglavnom graniči s Francuskom. Iako je prvobitno u francuskoj zoni, Sarland izdvojen iz zone februara 1946. i do decembra formiran kao zajednička saveznička uprava.
Sovjetska okupaciona zona[uredi | uredi izvor]
Sovjetsku okupacionu zonu činila su područja država Tiringija, Saksonija-Anhalt, Brandenburg i Meklenburg-Zapadna Pomeranija. Štab sovjetske vojne administracije nalazio se u Berlinu-Karlshorstu.
Berlin[uredi | uredi izvor]
Berlin je, kao grad od istorijske važnosti za Nemce i bivši centar Nacističke Nemačke, bio posebno podeljen na četiri savezničke okupacione zone. Bio je u potpunosti okružen sovjetskom okupacionom zonom.
| Istorija Nemačke |
|---|
 |
|
Portal Nemačka |
Kraj okupacije[uredi | uredi izvor]
Saveznički plan za posleratnu Nemačku bio je da četiri sile zajednički upravljaju ujedinjenom zemljom, ali je porast hladnoratovskih napetosti 1946-1947. dokrajčio te planove. Potpuni raskid između nekadašnjih ratnih saveznika desio se po sovjetskoj blokadi Berlina od juna 1948. do maja 1949. godine. Nakon toga su u maju 1949. tri zapadna saveznika ujedinili svoje okupacione zone od kojih je formirana Savezna Republika Nemačka (Zapadna Nemačka). Sovjeti su sledili primer Zapadnog bloka i u oktobru 1949. od svoje okupacione zone formirali Nemačku Demokratsku Republiku (Istočna Nemačka).
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ What Is to Be Done? Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. avgust 2013) TIME Magazine, July 9, 1945
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
