Samostalna demokratska srpska stranka
Samostalna demokratska srpska stranka | |
|---|---|
 Logo SDSS-a | |
| Predsednik | Vojislav Stanimirović |
| Generalni sekretar | Danko Nikolić |
| Osnivač | Milorad Pupovac Vojislav Stanimirović |
| Potpredsednik | Milorad Pupovac Dragan Crnogorac Mirjana Galo Mile Horvat Ognjen Vukmirović |
| Osnovana | 10. juna 1995. |
| Prethodnik | Samostalna srpska stranka |
| Sedište | Vukovar Hrvatska |
| Broj članova (2012) | 10.500 |
| Ideologija | Liberalna demokratija Socijaldemokratija Srpski nacionalni identitet u Hrvatskoj Antifašizam |
| Politička pozicija | Levi centar |
| Grupa u Evropskom parlamentu | Progresistička alijansa socijalista i demokrata |
| Boje | plava |
| Hrvatski sabor | 3 / 151 |
| Zastava stranke | |
 | |
| Veb-sajt | |
| www | |
Samostalna demokratska srpska stranka (skraćeno SDSS) parlamentarna je politička partija u Hrvatskoj koja objedinjuje, oblikuje i usmerava političku volju i delovanje srpske zajednice.
Samostalna demokratska srpska stranka je demokratska partija liberalne i socijaldemokratske orijentacije, ali, u sadašnjim prilikama, i srpska nacionalna partija.
Nastanak[uredi | uredi izvor]
Nastala je 1997. godine iz potrebe organizovanja Srba sa područja Istočne Slavonije, Baranje i Zapadnog Srema, u procesu mirne reintegracije ovog područja u ustavnopravni sistem Republike Hrvatske. Stranka je osnovana radi ostvarivanja i zaštite ugroženih ljudskih, političkih i nacionalnih prava Srba, njihovog opstanka na ovom području i očuvanja kulturnog i nacionalnog identiteta. Stranka je nastala udruživanjem svih progresivnih snaga i političkih opcija, koje su od 1991. do 1997. godine delovale na ovom području i njihovim spajanjem sa Samostalnom srpskom strankom.
Samostalna srpska stranka (kreće: SSS) je osnovana 10. juna 1995. godine u Zagrebu. Predsednik i osnivač bio je Milorad Pupovac. Na Skupštini Samostalne srpske stranke održanoj 19. marta 1997. godine u Zagrebu, izmenjen je Statut, promenjeno ime Stranke u Samostalna demokratska srpska stranka, premešteno njeno sedište u Vukovar i izabrano novo vođstvo Stranke.[1]
Politička tradicija[uredi | uredi izvor]
Moderno političko organizovanje Srba u Hrvatskoj staro je gotovo dva veka. Njegove početke nesumnjivo treba prepoznati u reformatorima koji su od vojničkog Vojnu krajinu reformisali u građansko društvo. Među najistaknutije reformatore te vrste svakako spada Ognjeslav Utješenović Ostrožinski, čija ideja političkog nastupanja Krajišnika postaje svojevrsnim jevanđeljem. Oblikovanu političku svest i organizovanu političku snagu predstavlja Srpska narodna slobodoumna stranka na čelu sa Svetozarom Miletićem, centar čijeg delovanja je bio Novi Sad, ali koji je predvodnik srpske liberalne građanske misli među svim Srbima „Prečanima“, pa i među Srbima u ondašnjim hrvatskim zemljama, i čija je stranka udarila temelje hrvatsko-srpskim političkim koalicijama. Sava Bjelanović, politički prvak među Srbima u Dalmaciji, prva figura u Srpskoj narodnoj stranci i zagovornik zadarskog kompromisa. Srpska samostalna stranka, sa svojim prvakom Svetozarom Pribićevićem, definitivno je oblikovala srpsku liberalno-demokratsku političku misao, čuvajući srpsku ravnopravnost u Hrvatskoj i politiku hrvatsko-srpskog narodnog sporazuma. Levo krilo samostalnih demokrata na čelu sa Radom Pribićević i srpskim komunistima, dalo je mnogo heroja, te mnogo vojnih i političkih oficira, kao što to svenarodni pokreti mogu. Među mnogima, posebno se isticao Gojko Nikoliš. Srpski nacionalni pokret u Hrvatskoj, u vreme demokratizacije i raspada SFR Jugoslavije, predvođen je narodnim tribunom i prvakom Srpske demokratske stranke Jovanom Raškovićem, koji je imao dva cilja: da zaštiti globalne srpske nacionalne interese i obezbedi građansku i nacionalnu ravnopravnost Srba u Hrvatskoj.[2]
Delovanje stranke[uredi | uredi izvor]
U svom programu i delovanju SDSS se zalaže za: jednakost pred zakonom i jednaku pravnu zaštitu za sve građane, vladavinu prava, ostvarivanje i zaštitu prava nacionalnih manjina i poštovanje stečenih prava srpske nacionalne manjine, manjinsku samoupravu i proporcionalnu zastupljenost pripadnika nacionalnih manjina u predstavničkim, izvršnim i pravosudnim organima, kulturnu autonomiju Srba u Republici Hrvatskoj, privatno vlasništvo i tržišnu privredu, socijalnu državu, profesionalnu vojsku, regionalizam i decentralizaciju političkog sistema, integraciju Republike Hrvatske u evropske institucije i druge vrednosti demokratskog društva.
Parlamentarni izbori[uredi | uredi izvor]
Na petim parlamentarnim izborima održanim 2003. godine Stranka se za glasove srpske manjine u 12. izbornoj jedinici morala boriti sa Srpskom narodnom strankom koju je pobedila na izborima za predstavnike srpske nacionalne manjine u Hrvatskom saboru i po prvi put ušla u Sabor osvojivši tako sva tri mandata predviđena za srpsku manjinu.
Na šestim parlamentarnim izborima održanim 2007. godine stranka je takođe osvojila sva tri mesta predviđena za srpsku nacionalnu manjinu (12. izborna jedinica). SDSS je takođe izašla na opštoj listi u 9. izbornoj jedinici gde je bila na četvrtom mestu po broju osvojenih glasova, iza HDZ-a, SDP-a i HNS-a.[3] Posle izbora, SDSS je 18. januara 2008. godine potpisala sporazum s Hrvatskom demokratskom zajednicom (HDZ), koju je vodio Ivo Sanader, o saradnji u vladi Republike Hrvatske i Hrvatskom saboru. SDSS je postala prva srpska partija koja je ušla u hrvatsku vladu, a dr Slobodan Uzelac je izabran za potpredsednika vlade. Posle ostavke Sanadera na mestu premijera Republike Hrvatske u julu 2009. godine stranka je ostala u vladi premijerke Jadranke Kosor.[4]
Na sedmim parlamentarnim izborima održanim 2011. godine Stranka je osvojila sva tri mesta predviđena za srpsku nacionalnu manjinu u Hrvatskom saboru (12. izborna jedinica). Stranka je takođe izašla na opštoj listi u 9. izbornoj jedinici.
Lokalni izbori[uredi | uredi izvor]
Na lokalnim izborima 2005. godine u Stranka osvaja vlast u desetak opština sa srpskom većinom, a to su: Krnjak, Dvor, Gvozd, Udbina, Donji Lapac, Gračac, Biskupija, Kistanje, Ervenik, Erdut, Šodolovci, Borovo, Markušica, Negoslavci i Trpinja.
Na lokalnim izborima 2009. godine Stranka je osvojila vlast u 14 opština: Borovo, Negoslavci, Markušica, Trpinja, Erdut, Jagodnjak, Biskupija, Kistanje, Gvozd, Gračac, Vrhovine, Dvor, Šodolovci i Krnjak. Prema izvršnim funkcijama jedinica lokalne samouprave Stranka u 28 opština ima zamenika načelnika, u 7 gradova ima zamenika gradonačelnika i u 7 županija ima dožupana. Prema funkcijama u predstavničkim organima jedinica lokalne samouprave Stranka ima 2 potpredsednika županijskih skupština, 3 potpredsednika gradskih veća, te 9 predsednika i 7 potpredsednika opštinskih veća. Prema funkcijama u većima jedinica lokalne samouprave Stranka ima 24 većnika u županijskim, 25 u gradskim i 158 u opštinskim većima. [5]
Istaknuti članovi[uredi | uredi izvor]
- Vojislav Stanimirović - zastupnik Hrvatskog sabora u petom, šestom i sedmom sazivu.
- Milorad Pupovac - zastupnik Hrvatskog sabora u petom, šestom i sedmom sazivu, te zastupnik-posmatrač u Evropskom parlamentu.
- Mile Horvat - zastupnik Hrvatskog sabora u šestom i sedmom sazivu.
- Jovo Vuković - zastupnik Hrvatskog sabora u sedmom sazivu.
- Dragan Crnogorac - zastupnik Hrvatskog sabora u sedmom sazivu.
Bivši članovi[uredi | uredi izvor]
- Ratko Gajica - zastupnik Hrvatskog sabora u petom i šestom sazivu.
- Jovan Ajduković, potpredsednik Stranke od 2003. — 2007. godine
- Slobodan Uzelac - potpredsednik Vlade Republike Hrvatske u kabinetima Ive Sanadera i Jadranke Kosor.
Plaketa „Miloš Vojnović“[uredi | uredi izvor]
Stranka je 2003. godine ustanovila posebno priznanje radi odavanja počasti, priznanja i poštovanja prema imenu i delu Miloša Vojnovića. Plaketa se dodeljuje članovima stranke, koji su se posebno istakli u organizovanju i aktivnostima pojedinih organizacija Stranke ili imaju posebne zasluge u promociji i ostvarivanju ideja, vrednosti i programskih ciljeva Stranke ili su znatno doprineli afirmaciji i ugledu Stranke.[6]
Plaketu su do sada dobili: Nada Vojnović, Milenko Vučetić, Božidar Traživuk, Đuro Dragičević, Đorđe Vlaškalić i Radoslav Šijaković.[7]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ http://hidran.hidra.hr/hidrarad/stranke/programi/028408.pdf[mrtva veza]
- ^ „Program SDSS-a”. Pristupljeno 18. 3. 2012.[mrtva veza]
- ^ „IZBORI 2007”. Izbori.hr. Arhivirano iz originala 02. 05. 2012. g. Pristupljeno 18. 3. 2012.
- ^ „Pupovac: SDSS podržava vladu Jadranke Kosor - RADIO-TELEVIZIJA VOJVODINE”. Rtv.rs. 20. 10. 2009. Pristupljeno 18. 3. 2012.
- ^ „Struktura nosilaca funkcija”. Sdss.hr. Arhivirano iz originala 05. 02. 2012. g. Pristupljeno 18. 3. 2012.
- ^ Odluka o ustanovljenju priznanja s imenom Miloša Vojnovića Arhivirano na sajtu Wayback Machine (23. oktobar 2013), Pristupljeno 24. 4. 2013.
- ^ „SDSS - Samostalna demokratska srpska stranka”. Sdss.hr. Arhivirano iz originala 02. 04. 2012. g. Pristupljeno 18. 3. 2012.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
