Sirski rat
 | Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
| Sirski rat | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Mala Azija posle rata | |||||||||
| |||||||||
| Sukobljene strane | |||||||||
| Seleukidska kraljevina |
Rimska republika Pergamska kraljevina Ahajski savez | ||||||||
| Komandanti i vođe | |||||||||
| Antioh III |
Scipion Azijatik Scipion Afrikanac Eumen II | ||||||||
Sirski rat je trajao od 192. do 188. p. n. e. i vodio se između Rimljana i Antioha III, kralja Seleukidske kraljevine u Maloj Aziji.
Uzrok[uredi | uredi izvor]
Direktan uzrok za izbijanje rata je to što je Antioh III za vreme Drugog makedonskog rata počeo da osvaja egipatske posede u Siriji i Maloj Aziji. Ova osvajačka politika je ugrozila samostalnost Pergama. Štiteći interese svojih saveznika, Rimljani su najpre od Antioha zatražili da se povuče iz osvojenuh oblasti, ali pošto je on to odbio, Rimljani su mu objavili rat. Takođe, Antioh III pružio je utočište na svom dvoru Hanibalu, koji je 195. godine p. n. e. pobegao iz Kartagine, što takođe nije bilo u interesu Rima.
Početak rata[uredi | uredi izvor]
U početku je Antioh prebacio svoje jedinice u Heladu, računajući na pomoć polisa, koji su bili nezadovoljni rimskom politikom. Međutim, većina polisa stala je na stranu Rima, pa je njihovim zajedničkim delovanjem Antioh morao da se vrati u Malu Aziju. Dok je bio sa vojskom u Grčkoj, poražen je u bici kod Termopila 191. godine p. n. e.
Pomorske bitke[uredi | uredi izvor]
Bitka kod Eurimedona se odigrala 190. p. n. e. Rodoska flota je porazila seleukidsku flotu koju je predvodio Hanibal, kome je ovo bila prva veća borba nakon bitke kod Zame. Hanibal je posle ovog poraza proteran. Iste godine se odigrala bitka kod Mionesa u kojoj je rimska flota sa saveznicima uništila seleukidsku flotu i time uspostavila apsolutnu prevlast na Egejskom moru.
Bitka kod Magnezije[uredi | uredi izvor]
Bitka se odigrala 190. p. n. e. i u njoj je Antioh III poražen od rimske i pergamske vojske predvođene konzulom Lucijem Kornelijem Scipionom i njegovim slavnim bratom Scipionom Afrikancem. Lišen saveznika, sa vojskom koja je pretrpela teške gubitke morao je da moli za mir.
Mir[uredi | uredi izvor]
Mir je sklopljen 188. p. n. e. u Apameji, i u njemu se Antioh odriče svih poseda u Maloj Aziji. Pored toga obavezao se da neće držati bojne slonove i ratnu flotu. Poraz u ovom ratu je značio i slom političke moći Seleukida. Antioh III se takođe obavezao da preda Hanibala Rimu, ali, Hanibal je uspeo da nakratko pobegne u Bitiniju, na istočnoj obali Mramornog mora, u Maloj Aziji, gde je uoči neizbežnog izručenja Rimu ispio otrov i umro, 182. godine p. n. e. Pobedom u Sirskom ratu Rimljani su postali gospodari Istočnog Sredozemlja, koje postaje rimsko jezero.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Istorija za I razred gimnazije-Snežana Ferjančić, Tatjana Katić