Slavija

Za druge upotrebe pogledajte stranicu Slavija (višeznačna odrednica).

Trg SLAVIJA
Opština	Vračar
Početak	Nemanjina ul. i Ul. kralja Milana i Beogradska ul.
Kraj	Makenzijeva ul. i Ul. svetog Save i Bulevar oslobođenja
Dužina	130 m
Širina	110 m
Stvorena	krajem 19. veka
Nazvana	1997.
Stari nazivi	Trg Dimitrija Tucovića
Pogled ka Ulici kralja Milana

Trg Slavija obuhvata prostor između ulica Kralja Milana, Beogradske, Makenzijeve, Svetosavske, Bulevara oslobođenja, Deligradske i Nemanjine.

Naziv

Trg Slavija je dobio ime po starom hotelu Slavija, a u samom hotelu je na prvom spratu bila skulptura boginje Slavije, simbola svih Slovena. Na prostoru kod Slavije i u neposrednoj blizini su bile Sala mira i deo grada pod novim nazivom Savinac , ali to verovatno nema veze sa samim nazivom trga Slavija.

Lokacija

Trg se nalazi manje od 1,5 km južno od Terazija (središta grada), a nadmorska mu je visina 177 metara. Prostor koji pokriva dug je 130 m, a širok 110 m. Veći deo pripada gradskoj opštini Vračar, dok manji deo pripada drugoj opštini, Savskom Vencu.

Istorija

Razdoblje pre Drugog svetskog rata

Stari hotel "Slavija"

Sve do 1880-ih godina područje današnjeg trga bila je velika bara na istočnom rubu grada, gde su Beograđani lovili divlje patke. Oblikovanje tog prostora u trg započeo je dobro poznati škotski preduzetnik Fransis Makenzi, kupivši velik komad zemlje iznad današnjeg trga koji je kasnije podelio na manje parcele namenjene za dalju prodaju (taj deo kasnije je nazvan Englezovac). Ubrzo nakon toga onde je izgradio i sopstvenu kuću, koja je 1910. godine pretvorena u Socijalistički narodni dom, stecište radničkog pokreta. Druge, manje zgrade koje su se tu nalazile, bile su poznate kafane „Tri seljaka“ i „Rudničanin“, koje su srušene pre i za vreme Drugog svetskog rata.

Između dva svetska rata na Slaviji skoro ništa nije građeno. U novembru 1940. počela je gradnja Mitićevog magazina, zgrade predviđene visine 60 metara, koja bi bila najviša u gradu. Tada je predviđena i gradnja beogradske opere na trgu, kao i drugih najvećih i najznačajnijih građevina. Temelji su iskopani, ali je rat sprečio gradnju - ostala je tzv. Mitićeva rupa.

Tokom 1942. godine u periodu nemačke okupacije izgrađen je kružni tok na Slaviji i regulisan odvod otpadnih voda do reke Save, gde se i sada izliva kolektor.

Nakon Drugog svetskog rata

Trg Slavija

Godine 1947. trg menja ime iz „Slavija“ te dobija službeno ime „Trg Dimitrija Tucovića“, po istaknutom srpskom socijalisti koji je živeo i radio na prelazu iz 19. u 20. vek. U njegovu čast postavljeno je i bronzano poprsje, rad Stevana Bodnarova. Godine 1962. otvoren je hotel Slavija, koji je proširen i modernizovan 1989. te danas poseduje četiri zvezdice. Dana 24. marta 1989. na ovom trgu otvoren je prvi Mekdonalds restoran na području istočne Evrope. Početkom 2000-ih godina trgu je ponovno službeno vraćeno ime „Slavija“.

Saobraćajna važnost

Kružni tok na Slaviji

Slavija je jedna od najprometnijih lokacija u Beogradu. To je jedno od retkih mesta u gradu na kojem prometuju sve tri vrste javnog prevoza: tramvaji, trolejbusi i gradski autobusi, tako da su prometne gužve učestala pojava. Drumski kružni tok prometa grana se u sedam ulica koje nastavljaju prema drugim delovima grada. Tu se okreću linije 19,21 i 22. Takođe preko Slavije prolaze linije:22A,29,31,33,36,42,47,48,59,78,83,401,402,E1,E9,A1.

Arhitektura

Zbog uzastopnih građevinskih preinaka i promena koje se izvode, Slavija je postala sinonim za ružno i arhitektonski devastirano područje. Poznata je i beogradska urbana legenda o „prokletstvu Mitićeve rupe“, što je naziv za niz neuspelih projekata gradnje moderne robne kuće na Slaviji, a ime nosi po Vladi Mitiću, koji je neuspešno započeo spomenuti projekat još pre Drugog svetskog rata. Iako su kasnije postojala brojna rešenja, projekat čak ni danas nije realizovan.

Vidi još

• Muzička fontana na Slaviji

Spoljašnje veze

• Kako je izgledao Beograd kad je zidana kafana „Rudničanin” („Politika”, 23. maj 1940)
• "Politika", 21. jul 1938 (fotografija)