Socijaldemokratska partija Hrvatske
Socijaldemokratska partija Hrvatske Socijaldemokratska partija Hrvatske | |
|---|---|
 | |
| Predsednik | Peđa Grbin |
| Generalni sekretar | Igor Dragovan |
| Glasnogovornik | Ivana Grljak |
| Osnivač | Ivica Račan |
| Potpredsednik | Rajko Ostojić Zlatko Komadina Milanka Opačić Gordan Maras |
| Slogan | Za dobro društvo |
| Osnovana | 3. novembar 1990. |
| Prethodnik | Savez komunista Hrvatske |
| Sedište | Zagreb Hrvatska |
| Mladi ogranak | Forum mladih SDP-a |
| Broj članova (2016) | 36.987[1] |
| Ideologija | Socijaldemokratija, Socijalni liberalizam. |
| Politička pozicija | levi centar |
| Religija | ateizam, katolicizam |
| Međunarodno članstvo | Progresivna alijansa, Socijalistička internacionala |
| Evropska stranka | Partija evropskih socijalista |
| Grupa u Evropskom parlamentu | Progresivna alijansa socijalista i demokrata |
| Boje | crvena |
| Hrvatski sabor | 30 / 151 |
| Evropski parlament 1 | 4 / 12 |
| Zastava stranke | |
 | |
| Veb-sajt | |
| www | |
| 1 Republika Hrvatska ima 12 poslanika u Evropskom parlamentu. | |
Socijaldemokratska partija Hrvatske (SDP) je politička stranka levog centra u Republici Hrvatskoj. Pridružena je članica Partije evropskih socijalista (PES). Stranka je utemeljena 3. novembra 1990. godine,[2] a nastala je iz socijaldemokratskog krila bivšega Saveza komunista Hrvatske.
Istorijat i delovanje[uredi | uredi izvor]
SDP je proizišao iz Saveza komunista Hrvatske (SKH) čija je delegacija napustila 14. kongres Saveza komunista Jugoslavije zajedno sa Slovencima zbog neslaganja sa stavovima Saveza komunista Srbije vođenog od strane Slobodana Miloševića. U tadašnjoj Jugoslaviji 1990. godine stranka menja ime u Savez komunista Hrvatske — Stranka demokratskih promjena, i učestvuje na prvim višestranačkim izborima u SR Hrvatskoj aprila iste godine. SKH-SDP tada postaje parlamentarna opozicija. Godine 1992. menja ime u Socijaldemokratska partija Hrvatske — Stranka demokratskih promjena.
Dana 30. aprila 1994. godine ujedinjuje se sa partijom Socijaldemokrati Hrvatske (SDH) na čelu sa Antunom Vujićem, i menja ime u Socijaldemokratska partija Hrvatske, a Ivica Račan preuzima mesto predsednika.
SDP stvara predizbornu koaliciju sa Hrvatskom socijalno-liberalnom strankom (HSLS) i pobeđuje na četvrtim parlamentarnim izborima 2000. godine. Račan, kao lider najjače stranke postaje premijer Hrvatske. Koaliciona vlada je sačinjavala ministre iz redova SDP i HSLS, kao i Hrvatske seljačke stranke, Liberalne stranke, Hrvatske narodne stranke i Istarskog demokratskog sabora.
Na parlamentarnim izborima 2003. godine SDP nije uspeo da osvoji većinu poslaničkih mesta u koaliciji sa Liberalnim demokratama (Libra), Liberalnom strankom i Istarskim demokratskim saborom, osvojivši 34 mandata, uz još 9 koji su pripali njihovim koalicionim partnerima.
Na parlamentarnim izborima 2007. SDP je predvođen Zoranom Milanovićem osvojio 56 mandata. U postizbornim aktivnostima im je malo nedostajalo da formiraju parlamentarnu većinu, ali je na kraju to ipak učinio HDZ,[3] najviše zahvaljujući izbornom sistemu u kome je u 10. izbornoj jedinici koju čini dijaspora svih 5 mandata osvojio nacionalistički HDZ. Tokom svoje predizborne kampanje, SDP je najavio da će po dolasku na vlast reformisati izborni zakon i ukinuti 10. izbornu jedinicu koja predstavlja sigurnih 5 mandata HDZa na svakim izborima zbog nacionalističkog opredeljenja koje je dominantno među Hrvatima u dijaspori. Godine 2010. Stranka je sklopila predizborni sporazum sa Hrvatskom narodnom strankom, IDS i HSU poznat kao Kukuriku koalicija. Taj je blok na parlamentarnim izborima 2011. godine osvojio apsolutnu većinu u Saboru.[4] Predsednik Stranke Zoran Milanović postao je predsednik Vlade Republike Hrvatske.
Od tog datuma je podrška SDP-u, pre svega zbog nastavka negativnih ekonomskih trendova, počela padati, te je SDP poražen na svim izborima na kojima je sudelovao, a nakon izbora 2015. je izgubio vlast. Uprkos izrazitoj nepopularnosti kratkotrajne desničarske vlade Tihomira Oreškovića i prednosti u anketama, SDP je osvojio još manje glasova na izborima 2016. godine, te je ostao u opoziciji. Dan kasnije je Milanović najavio da se neće kandidovati na sledećim izborima za predsednika stranke.[5] U novembru 2016. je za novog vođu SDP-a izabran Davor Bernardić,[2] mladi fizičar i dotadašnji predsednik zagrebačke organizacije SDP.
Predsednici partije[uredi | uredi izvor]
- Ivica Račan (3. novembar 1990. — 11. april 2007)
- Željka Antunović, v.d. (2007)
- Zoran Milanović (2007. — 2016. )
- Davor Bernardić (2016. — 2020)
- Peđa Grbin (2020 - )[6]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Konačni službeni rezultati izbora za predsjednika SDP-a”. Socijaldemokratska partija Hrvatske. 2. 4. 2016. Pristupljeno 21. 7. 2019.
- ^ a b „Socijaldemokratska partija Hrvatske”. Hrvatska enciklopedija. Pristupljeno 21. 7. 2019.
- ^ „Izbori u Hrvatskoj 2007.”. dw.com. Pristupljeno 21. 7. 2019.
- ^ „Uvjerljiva pobjeda Kukuriku koalicije”. Slobodna Evropa. 4. 12. 2011. Pristupljeno 21. 7. 2019.
- ^ „Milanović je potvrdio: Više se neću kandidirati za šefa SDP-a”. 24sata.hr. 12. 9. 2016. Pristupljeno 21. 7. 2019.
- ^ „Peđa Grbin novi predsednik SDP-a”. N1 Srbija (na jeziku: srpski). Arhivirano iz originala 30. 10. 2020. g. Pristupljeno 2020-10-04.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
