Trgovište (Rumunija)
| Trgovište Târgovişte | |
|---|---|
 Glavni trg grada Trgovišta | |
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Rumunija |
| Okrug | Dambovica |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2011. | 73.964[1][2] |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 55′ 27″ S; 25° 27′ 24″ I / 44.924167° S; 25.456667° I |
| Površina | 40,7 km2 |
  Trgovište Trgovište na karti Rumunije | |
| Poštanski broj | 130002–130169 |
| Veb-sajt | |
| www.pmtgv.ro | |
Trgovište (rum. Târgovişte — Targovište) grad je u Rumuniji, u središnjem delu zemlje, u istorijskoj pokrajini Vlaška. Trgovište je upravno središte okruga Dambovica.
Trgovište je prema poslednjem popisu iz 2002. godine imalo 89.429 stanovnika.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Grad Trgovište nalazi se u severnom delu istorijske pokrajine Vlaška, a u središnjem delu njene oblasti Muntenije. Grad je udaljen 90 km severozapadno od glavnog grada Bukurešta.
Grad je smešten u dolini reke Dimbovica, gde se obrazovana današnja rumunska država. Grad se nalazi u veoma plodnoj i gusto naseljenoj južnoj podgorini Karpata sa voćnjacima i vinogradima. Južno od grada pruža se Vlaška nizija, a severno planinski masivi Karpata pod šumama u pašnjacima. Nadmorska visina grada je približno metara.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Trgovište je bilo izuzetno značajno u srednjem veku. Tu je bila stolica vlaških kneževa i gospodara Basaraba između 1383-1716. godine. Tu je osnovana najstarija vlaška štamparija koju je vodio štampar Makarije. U 17. veku za vreme vladara Matije Basarabe Trgovište ima 60.000 stanovnika, bogato je mesto, sa 40 crkvi i prostranom palatom, koju su srušili Turci.[3]
Naselje pod ovim nazivom (slovenskog porekla, mesto trgovanja) spominje se prvi put 1396. godine. Grad je te godine postao sedište srednjovekovne vlaške države, pod vladarom Mirčom I.
Godine 1597. kod Trgovišta se odigrala važna bitka kojom su Turci konačno osujećeni od pokoravanja Vlaške. Krajem 17. veka Konstantin Brankovejanu premestio je prestonicu iz Trgovišta u Bukurešt, čime grad gubi značaj.
Srbi u Trgovištu[uredi | uredi izvor]
Mesto nosi srpski, slovenski naziv koji asocira na trgovačko mesto. Dubrovčani Srbi trgovci su imali svoja predstavništva sa nekretninama na trgovačkom putu i u Trgovištu. Tu su njihovi ljudi i živeli i bili na usluzi. Pominje se u jednoj katoličkoj statistici iz 1643. godine da u Trgovištu ima 100 Dubrovčana.[4] Istoimeno staro trgovačko mesto postoji i u našoj Raškoj oblasti, "Trgovište" ili "Eski-Pazar" (prvi pomen 1461. godine) uz sadašnji Novi Pazar.
Srpski despot Đorđe Branković bio je sin srpskih vladara, kasnije svetitelja, oca Sv. Stevana Slepog i majke Sv. majke Angeline. Posle smrti majke, nasledio je vlast ali je ubrzo prepustio bratu Jovanu. Zamonašio se i primio novo ime Maksim. Na poziv vlaškog vojvode Radula, otišao je u Trgovište da bude mitropolit. Bio je mitropolit Vlaški sa stolicom u Trgovištu, do smrti Radulove 1509. godine. Napustio je Vlašku i otišao u Srem, gde je u dogovoru sa Markom i Stefanom Jakšićem, podigao novi srpski manastir Krušedol. U svojoj zadužbini je živeo i umro 18. januara 1516. godine, a kasnije proglašen i on za sveca, kao Sv. vladika Maksim.[5]
Pominje se srpska štamparija u Trgovištu 1512. godine.[6] Nije sa sigurnošću utvrđeno da li su savremenici, štampar Makarije u Trgovištu i hilandarski iguman Srbin, Makarije - ista osoba. U Godine 1545. u gradu je otvorio prvu štampariju Goraždanac, Dimitrije Ljubavić.[7] Srbin Ljubavić je preneo aktivnost iz Goražda, i u Vlaškoj otvorio nekoliko štamparija. Pomoćnik mu je bio u poslu Mojsije, a jedan od učenika George Radović. Trgovištu u tamošnjoj štampariji su se u 17. veku štampale knjige na slovenskom jeziku. Srbin, jeromonah Jovan rodom iz Bosne, iz mesta Kamengrad, je između marta 1648. i jula 1649. godine tu štampao jednu knjigu. Bio je to "Cvetni triod" koji je taj kaluđer Hilandarac, objavio na srpskom jeziku. Po Stojanu Novakoviću, sa tom knjigom - pravim, čistim "srbljakom" se pokušala umesto bugarsko-slovenske recenzije, uvesti nova, srpsko-slovenska recenzija u rumunskim zemljama.[8]
u 18. veku ban Mihail Kantakuzin izveštava o "srpskoj mahali" u gradu. Podaci istorijski svedoče o srpskom prisustvu i u prethodnom 17. veku. U srpskoj mahali kod "Bele" crkve podigao je juzbaša (zapovednik čete) Radula, 2. marta 1653. godine veliki kameni krst.[9] Opisujući zatim bogomolje pominje "srpsku crkvu" u (drugom) - "srpskom kvartu" Trgovišta.[10] To je bila "Simuleaza" crkva, čiji je ktitor bio 1654. godine Srbin, Mirko veliki kapetan srpskih vojnika.[9]
U velikom požaru u Trgovištu 1929. godine izgorele su kuće u tzv. "Srpskom kraju". U tri ulice tog dela grada živeli su većinom autohtoni Srbi, koji su se bavili vrtarstvom. Izgorelo je 80 kuća sa mnogo žetve i stočne hrane. Snažan vetar je učinio svoje, pa je teškom mukom posle osam sati borbe vatra ugašena. Hiljadu ljudi je ostalo na ledini, bez krova nad glavom. Šteta je bila procenjena na 100 miliona leja.[11]
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
| 2011. |
|---|
| 73.964 |
Danas Trgovište ima približno 90 hiljada stanovnika, što je pad od desetak hiljada u odnosu na zadnje godine komunizma.
Matični Rumuni čine većinu gradskog stanovništva Trgovišta, a od manjina prisutni su samo Romi.
Znamenitosti[uredi | uredi izvor]
Trgovište je poznato kao jedno od središta srednjovekovne Vlaške, sa veoma dobro očuvanim starim crkvama u gradu i okolini.
Partnerski gradovi[uredi | uredi izvor]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Ostaci srednjovekovnog Trgovišta -
Pešačka ulica u Trgovištu -
Mitropolijska crkva -
Gradska kuća Trgovišta
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Recensământul Populației și al Locuințelor 2002 - populația unităților administrative pe etnii”. Kulturális Innovációs Alapítvány (KIA.hu - Fundația Culturală pentru Inovație). Arhivirano iz originala 14. 10. 2013. g. Pristupljeno 6. 8. 2013.
- ^ „Tab8. Populația stabilă după etnie – județe, municipii, orașe, comune”. Institutul Național de Statistică din România. jul 2013. Arhivirano iz originala 18. 01. 2016. g. Pristupljeno 5. 8. 2013.
- ^ "Beogradske novine", Beograd 1916. godine
- ^ "Beogradske opštinske novine", Beograd 1899. godine
- ^ "Srpsko kolo", Zagreb 1906. godine
- ^ "Školski list", Sombor 1866. godine
- ^ "ŠTAMPARIJA u Rimniku i obnova štampanja srpskih knjiga 1726.", Novi Sad 1876.
- ^ "Delo", Beograd 1898. godine
- ^ a b Micu Secuiu: "Studii de istorie: articole", Iasi 2014.
- ^ https://adevarul.ro/locale/targoviste/cum-ajuns-bulgarii-populeze-judetul-dambovita-cele-mai-frumoase-obiceiuri-comunitatii-respectate-secole-1_557edf6bcfbe376e354da7fd/index.html
- ^ "Vreme", Beograd 1929. godine
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Više od 1.000.000 stanovnika |
|  |
|---|---|---|
| 200.000—300.000 stanovnika | ||
| 100.000—200.000 stanovnika | ||
| 50.000—100.000 stanovnika | ||
| ||
 | Ovaj članak vezan za naselja u Rumuniji je klica. Možete doprineti Vikipediji tako što ćete ga proširiti. |
