Fil Spektor

Fil Spektor
Spektor 2000. godine
Lični podaci
Puno ime	Harvi Filip Spektor
Datum rođenja	(1939-12-26)26. decembar 1939.
Mesto rođenja	Njujork, SAD
Datum smrti	16. januar 2021.(2021-01-16) (81 god.)
Mesto smrti	Frenč Kemp, SAD

Harvi Filip Spektor (engl. Harvey Phillip Spector; Njujork, 26. decembar 1939 — 16. januar 2021) bio je američki muzički producent, koji je poznat po uvođenju produkcijske tehnike poznate pod nazivom „zid zvuka“ (Wall of Sound), koja se i danas smatra njegovim zaštitnim znakom.

Biografija

Početkom 60-ih, Spektor, apsolutni sluhista, je sarađivao sa grupama Ronets (The Ronettes) i Kristals (The Crystals), Darlin Lav (Darlene Love), Benom E. Kingom (Ben E. King), a 1963. plasirao je album A Christmas Gift for You from Phil Spector, koji se u SAD smatra jednim od najkvalitetnijih albuma za prazničnom tematikom. Kasnije je sarađivao sa Rajčes Bradersima (The Righteous Brothers), Ajkom i Tinom Tarner (Ike & Tina Turner), a ostaće zapamćeno da je na poziv Džona Lenona producirao album Bitlsa, Let It Be. Pol Makartni, ko-autor većine pesama sa tog albuma, uključujući i istoimeni hit, od samog početka je bio nezadovoljan saradnjom, a 23. godine po izlasku originalnog albuma, 2003., izdao je Let It Be... Naked, reizdanje originalnog albuma sa koga je uklonjena Spektorova produkcija.

Priča se da je Spektor, koji je patio od manične depresije, tokom sesije sa Ramounsima (Ramones), potezao pištolj na članove benda. Produkcija je ipak privedena kraju, album End of the Century se našao u prodaji u februaru 1980, a Marki Ramoun (Marky Ramone), jedan od članova Ramounsa, u intervjuu za Blic 2003. godine pričao je i o saradnji sa Spektorom: „Sećam se takođe da se Džoju (Joey Ramone) i meni dopao Fil Spektor, koga smo upoznali kada je producirao album Ramounsa End of the Century. To su bili dobri trenuci sa Džoijem, radovao se što će raditi sa nekim s kim je oduvek želeo da radi. Kao i ja, uostalom. Spektor je jedan od ljudi kojima se divim i čiji rad izuzetno poštujem. Možda najveći od svih."

1981. godine radio je na prvom solo albumu Joko Ono po smrti njenog supruga, Džona Lenona (Lenon je ubijen 08. decembra 1980). Joko je tom prilikom izjavila da je Džon smatrao Fila svojim prijateljem, i poklonila mu jednu od Džonovih gitara u znak zahvalnosti.

Narednih petnaestak godina Fil se retko vraćao u studio. Sredinom 90-ih, na snimanju albuma sa Selin Dion, kanadska pevačica je usred sesije iz protesta napustila studio, ogorčena zbog Spektorovog odnosa prema njenim višegodišnjim saradnicima. Saradnja nije ostvarena, a album Falling Into You je do danas prodao 31 milion kopija.

Policijski snimak iz 2009

2003. godine, Spektor je sarađivao sa britpop bendom Starsejlor na albumu Silence Is Easy. Planirana saradnja sa australijskim bendom D Vajns (The Vines), nije ostvarena jer je Spektor najpre uhapšen, a zatim je protiv njega i podignuta optužnica zbog ubistva američke glumice Lane Klarkson, koja je ustreljena u njegovoj kuću, u Los Anđelesu, 03. februara 2003.

Prvo suđenje je prvo poništeno zbog nemogućnosti porote da donese presudu (deset porotnika smatralo ga je krivim, dok je dvoje smatralo da je nevin, što je bilo nedovoljno da se utvrdi krivica po anglo-saksonskom pravu). Suđeno mu je ponovo 20, oktobra 2008. Sudija ga proglasio krivim za ubistvo Klarksonove 13. aprila 2009. Spektor je osuđen 29. maja 2009. na 19 godina u Kalifornijskom državnom zatvoru, i imaće 88 godina pre nego što stekne pravo na uslovno otpuštanje.

Литература

• Tearing Down the Wall of Sound: The Rise and Fall of Phil Spector, by Mick Brown. ISBN 978-0-7475-7243-5. Blast from the past. The X-Pat Files. Review of Tearing Down The Wall Of Sound: The Rise And Fall Of Phil Spector. Garceau, Scott. November 12, 2008. The Philippine Star
• He's a Rebel: The Truth About Phil Spector – Rock and Roll's Legendary Madman, by Mark Ribowsky. ISBN 978-0-306-81471-6.
• "The First Tycoon of Teen", Tom Wolfe (magazine article reprinted in The Kandy-Kolored Tangerine-Flake Streamline Baby. ISBN 978-0-553-38058-3., and in the Back to Mono liner notes.)
• Out of His Head, by Richard Williams. ISBN 978-0-7119-9864-3.
• Wall of Pain: The Biography of Phil Spector, by Dave Thompson. ISBN 978-1-86074-543-0.
• Emerson, Ken (2006). Always Magic in the Air: The Bomp and Brilliance of the Brill Building Era. Penguin Group US. ISBN 978-1-101-15692-6. 
• Fuel-Injected Dreams (novel whose central character is based on Phil Spector), by James Robert Baker. ISBN 978-0-452-25815-0.
• The New Grove Dictionary of Music and Musicians. New York City: Oxford University Press. 2001. ISBN 978-0-19-517067-2. 
• The Guinness Encyclopedia of Popular Music. New York City: Stockton Press/Guinness Publishing. 1995. ISBN 978-1-56159-176-3. 

Spoljašnje veze

• In pictures: Phil Spector. Los Angeles Times photo gallery of Phil Spector during the Clarkson trials and through the decades. May 29, 2009
• Phil-Spector.com - Legendary Rock 'n' Roll Producer Arhivirano na sajtu Wayback Machine (2. maj 2020)
• Spector Tapes Mick Brown- Daily Telegraph Arhivirano na sajtu Wayback Machine (23. oktobar 2008)