Hamas

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Islamski pokret otpora
حركة المقاومة الاسلامية
SkraćenicaHamas
حماس‎
VođaFavzi Barhoum
OsnivačiAhmed Jasid, Abel Aziz el Rantizi i Mahmud el Zahar
Načelnik političkog biroaIsmail Hanija (od 2017)
Osnovana10. decembar 1987. god.; pre 36 godina (1987-12-10)
PrethodnikPalestinska muslimanska braća
SedišteGaza, Palestinske teritorije
Doha, Katar
IdeologijaPalestinski nacionalizam,[1][2][3]
Sunitski islamizam,[4]
Islamski fundamentalizam,[5]
Antisemitizam,
Anticionizam
Politička pozicijaKrajnja desnica
ReligijaSunitski islam
Međunarodno članstvoMuslimanska braća
Palestinski zakonodavni savjet
74 / 132
Veb-sajt
hamas.ps

Hamas (arap. حماس [Hamās], akronim od arap. حركة المقاومة الاسلامية [Harakat al-muqāwama al-islāmiyya], što približno znači „Islamski pokret otpora“, dok se taj izraz u arapskom koristi za „oduševljenje“) je palestinska sunitsko-islamistička i fundamentalistička organizacija koja se od Evropske zajednice, SAD kao i od dosta drugih zemalja svijeta karakteriše kao terorističko udruženje. Usko je povezana sa muslimanskim bratstvom. Njen proklamovani cilj je uništenje Izraela i uspostavljanje islamske teokratije na tom, kao i na područjima Gaze i Zapadne obale.[6]

U novijoj istoriji je poznata i uspješno djeluje kao politička partija u palestinskim autonomnim oblastima. U januaru 2006, ova grupa je pobijedila na palestinskim parlamentarnim izborima, gdje je osvajanjem apsolutne većine mandata u parlamentu, zbacila sa vlasti do tada vladajuću frakciju Fatah. Vojno krilo Hamasa su Izz ad-Din al-Kasam Brigade.

Osnivanje[uredi | uredi izvor]

Hamas je osnovan 1987, iz militantnog krila Muslimanskog bratstva.[7] Različite organizacije Hamasa su u ostvarivanju svojih ciljeva djelovale politički, nasiljem kao i terorističkim akcijama. Hamas je decentralizovana organizacija, koja pri vrbovanju novih simpatizera i sponzora, promovisanju svojih ciljeva i rasturanja propagandnog materijala, djeluje tajno, ali i javno po džamijama i socijalnim ustanovama.

Posebno omiljena među Palestincima iz Gaze, Hamas dobija sve više na zamahu i u drugim predjelima Bliskog istoka. Najviše zbog otvorene i oružane borbe protiv Izraela, ali i zbog angažovanja na socijalnom planu, organizovanju rada škola i drugih dobrotvornih akcija.

Pri svojoj borbi (asimetrično vođenje rata) protiv izraelskih civila, Hamas upotrebljava i atentatore samoubice. Najviše zbog terorističkih akcija, Izrael od 2004. pristupa preciznom likvidiranju vodećih aktivista Hamasa.

Mirovne inicijative i pregovore, Hamas odbija kao „čisto gubljenje vremena“ i „beskoristan napor“. One su „ništa drugo nego sredstvo, ubacivanja nevjernika kao posrednika u islamskim zemljama“. „Za Palestinu, ne postoji drugog rješenja od Džihada“.

Hamas označava cijeli region Palestine – samim tim i Izrael, kao „vještačku cionističku tvorevinu“ – kao „islamsku kolijevku“ koju ne treba nikada prepustiti „nevjernicima“, i borbu za „osvajanje“ Izraela proglašava dužnošću svakog muslimana. Ta pozicija je radikalnija od „svjetovne“ pozicije Palestinske oslobodilačke organizacije, koja je 1988. priznala suverenitet Državi Izrael.

Ideologija[uredi | uredi izvor]

Osnivačka povelja Hamasa iz 1988. proklamuje „dizanje Alahove zastave iznad svakog palestinskog pograničnog kamena“, kao ideološki cilj te organizacije. Posledica toga bi bilo ukidanje države Izrael, kao i svake sekularne institucije u samoj Palestini.

Ta povelja se zasniva na više antisemitskih zavereničkih teorija koje veruju u istinitost Protokola sionskih mudraca, kao i u tezu o tajnom zastupanju cionističkih interesa od strane slobodnih zidara, lionskog i rotari kluba. Pripadnici Hamasa u Jevrejima vide odgovorne za Francusku revoluciju, zapadni kolonijalizam, komunizam kao i svjetske ratove.[traži se izvor]

Vođe Hamasa negiraju postojanje holokausta. Svojevremeno je, od Izraela likvidirani vođa Hamasa Abdelaziz ar-Rantisi, izjavio da se Holokaust nikada nije desio i da su cionisti podržavali i finansirali naciste.[traži se izvor]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Ekaterina Stepanova, Terrorism in Asymmetrical Conflict: Ideological and Structural Aspects Arhivirano na sajtu Wayback Machine (10. mart 2016), Stockholm International Peace Research Institute, Ekaterina Stepanova. Terrorism in Asymmetrical Conflict: Ideological and Structural Aspects. Oxford University Pressyear=2008. str. 113. 
  2. ^ Abhyankar 2008, str. 465.
  3. ^ Litvak, Meir (2005). Religious and Nationalist Fanaticism: The Case of Hamas in Fanaticism and Conflict in the Modern Age (edited by Matthew Hughes & Gaynor Johnson). Routledge. str. 156—57. ISBN 9781135753641. „Hamas is primarily a religious movement whose nationalist world view is shaped by its religious ideology.” 
  4. ^ * "Understanding Islamism" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (7. mart 2013), Cris is Group Middle East/North Africa Report N°37, March 2, 2005
  5. ^
    • Islamic fundamentalism in the West Bank and Gaza: Muslim Brotherhood and Islamic Jihad, by Ziyād Abū 'Amr. . Indiana University Press. 1994. pp. 66-72. 
    • Webman, Esther (1994). Anti-semitic Motifs in the Ideology of Hizballah and Hamas. Project for the study of Anti-semitism, Tel Aviv University. ISBN 978-965-222-592-4. 
  6. ^ Law 2009, str. 309
  7. ^ Roy, Sara (2011). Hamas and Civil Society in Gaza: Engaging the Islamist Social Sector. Princeton University Press. str. 25. ISBN 978-1-4008-3832-5. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Хамас&oldid=27039772”