Homoljske planine
| Homoljske planine | |
|---|---|
 Homoljske planine Veliki Vukan | |
| Geografske karakteristike | |
| Ndm. visina | 962 m |
| Koordinate | 44° 21′ 31″ S; 21° 37′ 45″ I / 44.358611° S; 21.629167° I |
| Geografija | |
  Homoljske planine | |
| Države |  Srbija |
| Masiv | Karpatsko-balkanske planine |
| Grupa | Karpatske planine |
Homoljske planine se nalaze u istočnoj Srbiji i pripadaju grupi Karpatsko-balkanskih planina. Izgrađene su pretežno od škriljaca i krečnjaka. Imaju pravac pružanja zapad-istok i smeštene su između Zviške kotline na severu i Žagubičke kotline na jugu, kao i između Mlavske kotline na zapadu i izvorišnih delova Gornjeg Peka na istoku. Prosečna visina je oko 900 metara, a najviša tačka iznosi 962 metra. Planine su bogate gustom šumom i mnogim rečnim izvorima, koji se spuštaju sa padina.
U administrativnom smislu skoro u potpunosti pripadaju opštini Žagubica, koja se graniči sa opštinama: Petrovac, Despotovac, Bor, Majdanpek i Kučevo.[1]
Na obroncima i padinama Homoljskih planina i u klisuri reke Mlave nalaze se ostaci brojnih manastira iz srednjeg veka. Do danas su tu ostali manastiri: Trška crkva kod Žagubice, Gornjak, Sv. Trojica i Reškovica kod sela Ždrelo, Đerinac[2] kod Bistrice, Vitovnica i Bradača.[3]
U ovom kraju dobro su očuvana obeležja stare kulture, narodnih običaja, starih zanata i tradicionalne arhitekture. Niži delovi planina obrasli su hrastovim šumama, na srednjim delovima su hrastove i bukove šume, dok se na najvišim delovima nalaze pašnjaci i livade, i na njima katuni i bačije, starinska stočarska staništa, koja su i danas u upotrebi, posebno između Đurđevdana i Mitrovdana, gde pasu stada ovaca, od čijeg se mleka pravi homoljski sir.[4]
Vrhovi Homoljskih planina[5][6][uredi | uredi izvor]
- Homoljski Oman 962 m[7][8][9]
- Štubej 940 m
- Kupinova Glava 923 m
- Veliki Sumorovac 911 m
- Zdravča 897 m
- Veliki Vranj 884 m
- Poljana Tresnita 880 m
- Čoka Njamci 856 m
- Tilva Uroša 854 m
- Strnjak 848 m
- Pripor 846 m
- Veliki Vukan 825 m
- Vrata 815 m
- Kobilja Glava 778 m
- Mali Vukan 752 m
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Homoljski konaci: Homoljske planine Arhivirano na sajtu Wayback Machine (22. oktobar 2013), Pristupljeno 22. 12. 2012.
- ^ Svetinje Braničeva: Manastir Đerinac, 3. 1. 2011. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (12. april 2015), Pristupljeno 23. 12. 2012.
- ^ Laznica: Homolje Arhivirano na sajtu Wayback Machine (8. decembar 2012), Pristupljeno 23. 12. 2012.
- ^ Klub putnika: Gornjačka klisura,, Pristupljeno 29. 4. 2013.
- ^ Planinarsko društvo „Vukan“: Homoljske planine Arhivirano na sajtu Wayback Machine (19. februar 2012), Pristupljeno 22. 12. 2012.
- ^ Planinarski savez Srbije: Akcije[mrtva veza], Pristupljeno 22. 12. 2012.
- ^ Osnovna škola u Žagubici Arhivirano na sajtu Wayback Machine (16. avgust 2016), Pristupljeno 22. 12. 2012.
- ^ Planinarsko društvo „Vukan“: Uspon na Oman 962 m[mrtva veza], Pristupljeno 29. 4. 2013.
- ^ Atlas Srbije: Ivan Bertić, Denis Šehić, Demir Šehić, Politika AD, Beograd. 2007. ISBN 978-86-86809-05-6.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Grupa autora, Enciklopedija Jugoslavije, (1982), Jugoslavenski leksikografski zavod, Zagreb
- Mala enciklopedija Prosveta (3 izd.). Beograd: Prosveta. 1985. ISBN 978-86-07-00001-2. Nedostaje ili je prazan parametar
|title=(pomoć) - Marković, Jovan Đ. (1990). Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 978-86-01-02651-3.
