Hronična bubrežna insuficijencija

Klasifikacija	D ICD-10: N18; ICD-9-CM: 585.9 585.1-585.5 403; MeSH: D007676; DiseasesDB: 11288;
Spoljašnji resursi	MedlinePlus: 000471; eMedicine: article/238798; Patient UK: Hronična bubrežna insuficijencija;

Hronična bubrežna insuficijencija
Hronična bubrežna insuficijencija
Klasifikacija i spoljašnji resursi
Specijalnost	Nefrologija
Patient UK	[https://patient.info/doctor/chronic-kidney-disease-chronic-renal-failure chronic-kidney-disease-chronic-renal-failure Hronična bubrežna insuficijencija]
	[uredi na Vikipodacima]

Hronična bubrežna insuficijencija (HBI) je sindrom koji nastaje kao posledica postepenog, progresivnog i ireverzibilnog smanjenja glomerulske filtracije bubrega do konačnog stadijuma uremije. Karakteriše se zadržavanjem uremijskih toksina (ureje, kreatinina, mokraćne kiseline, fenola, indola i dr), nastalih uglavnom tokom metabolisanja proteina, promenama u zapremini i sastavu telesnih tečnosti i elektrolita, kao i disbalansom mnogih hormona.

Hronična bubrežna insuficijencija se najčešće javlja kao komplikacija: šećerne bolesti (28%), hipertenzije (25%), glomerulonefritisa (21%) i policistična bolest bubrega koja se nasleđuje autozomno dominantno (4%). Svaka hronična bubrežna bolest koja uzrokuje propadanje velikog broja nefrona dovodi do HBI.

Klinička slika[uredi | uredi izvor]

Simptomi i znaci HBI obično se ne javljaju dok klirens endogenog kretinina ne bude ispod 30 ml u minuti, kada se smanjuje sposobnost za rad bolesnika, javlja se anemija i neki metabolički poremećaji (acidoza i poremećaj fosfokalcemičnog bilansa). Gastrointestinalni simptomi (muka, gađenje, povraćanje, prolivi) javljaju se pri klirensu kreatinina od 15 ml u minuti, a neurološki simptomi i kardiovaskularna oštećenja kada padne na 10 ml u minuti.

Klinički simptomi i znaci HBI su nespecifični i potiču od svih organa i sistema:

Kardiovaskularni poremećaji — hipertenzija (povišen krvni pritisak), perikarditis (zapaljenje srčane kese), srčana insuficijencija.
Gastrointestinalni poremećaji — gubitak apetita, muka, povraćanje, štucanje, podrigivanje, amonijakalni zadah iz usta, zapaljenje jednjaka sa otežanim gutanjem, prolivi i krv u stolici.
Neurološke manifestacije — umor, apatija, pospanost, smanjena koncentracija, agresivnost, halucinacije, dezorijentacija, različiti stepeni poremećaja svesti, sve do kome. Periferna neuropatija manifestuje se bolovima u mišićima, grčevima u listovima nogu, trnjenjem, peckanjem i pojavom sindroma nemirnih nogu.
Hematološki poremećaji — anemija, sklonost krvarenjima i infekciji.
Kožne promene — sivo-žućkasta boja lica, dlanova i tabana, svrab koji je toliko izrazit da dovodi do nesanice i psihičkih poremećaja.
Endokrini poremećaji — zaostajanje u rastu, gubitak libida, potencije, amenoreja, sterilitet, sekundarni hiperparatireoidizam koji dovodi do bolova u zglobovima i mišićima, otežan hod.
Očne manifetacije — retinopatija, konjunkitivis i keratitis.

Dijagnoza[uredi | uredi izvor]

Potrebno je odrediti dijagnozu osnovne bolesti, veličinu preostale funkcije bubrega, pogoršavajuće faktore — infekcija, proliv, povraćanje. Dijagnoza HBI se postavlja na osnovu anamneze, pregleda i laboratorijskih analiza — određivanje klirensa kreatinina i jačine glomerulske filtracije.

Lečenje[uredi | uredi izvor]

U stadijumu snižene funkcije bubrega leči se osnovna bubrežna bolest i hipertenzija. U stadijumu azotemije sprovodi se umeren hipoproteinski način ishrane, redovna kontrola telesne težine, ograničava se unos natrijuma i kalijuma, acidoza se leči natrijum bikarbonatom, anemija preparatima gvožđa, a infekcije antibioticima.

Vremenom dolazi do pogoršanja bolesti i njenog terminalnog stadijuma, kada je neophodna dijaliza ili transplantacija bubrega.