18. mart
18. mart (18.03) je 77. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (78. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 288 dana.
Događaji[uredi | uredi izvor]
| mart | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
- 1229 — Rimsko-nemački car Fridrih II krunisao se za kralja Jerusalima, tokom Šestog krstaškog rata.
- 1241 — Mongoli su bici kod Hmeljnika porazili poljske vojske iz krakovskog i sandomješkog vojvodstva i poharali napušteni Krakov.
- 1314 — Francuski kralj Filip IV je naredio da se Žak de Mole, poslednji veliki majstor Templarskog reda, spali na lomači.
- 1848 — U Milanu izbila pobuna protiv Austrije. Austrijski feldmaršal Johan Jozef Radecki morao da povuče trupe iz grada.
- 1850 — Knez Aleksandar Karađorđević odobrio Projekat ustrojenja artiljerijske škole, prethodnice, Vojne akademije.
- 1871 — Francuski predsednik Adolf Tjer je naredio evakuaciju iz Pariza nakon što su izbili radnički nemiri kao posledica francuskog poraza u Francusko-pruskom ratu, što je dovelo do osnivanje vlade Pariske komune.
- 1919 — Osnovan fudbalski klub FK Valensija.
- 1921 — Potpisivanjem mira u Rigi između Poljske i Sovjetske Rusije formalno je okončan Poljsko-sovjetski rat.
- 1921 — Boljševici su vojnom intervencijom okončali pobunu mornara u Kronštatu, glavnoj bazi ruske Baltičke flote.
- 1922 — Britanske kolonijalne vlasti osudile Mahatmu Gandija, vođu indijskog pokreta za nezavisnost, na šest godina zatvora zbog kampanje građanske neposlušnosti.
- 1948 — Sovjetska vlada opozvala vojne stručnjake iz Jugoslavije, narednog dana i civilne, što je bio prvi javni znak razilaženja jugoslovenskog komunističkog lidera Josipa Broza Tita i sovjetskog Josifa Staljina.
- 1962 — Potpisan Evijanski mirovni sporazum kojim je okončan osmogodišnji rat za nezavisnost Alžira od francuske kolonijalne vlasti.
- 1965 — Tokom leta vasionskog broda "Vashod 2" sovjetski kosmonaut Aleksej Leonov izašao iz letelice i postao prvi čovek koji je „prošetao“ svemirom.
- 1967 — Brod „Tori kanjon“ ispustio 80.000 tona nafte blizu obale Velike Britanije.
- 1970 — General Lon Nol izveo državni udar u Kambodži dok je šef države, princ Norodom Sihanuk, bio u poseti Moskvi.
- 1991 — Usvojene izmene Statuta SAO Krajine, po kojima se SAO Krajina redefiniše kao poseban politički entitet u sastavu Jugoslavije.
- 1992 — Predstavnici sve tri zaraćene strane u ratu u Bosni i Hercegovini potpisali sporazum kojim prihvataju Karington-Kutiljerov plan.
- 1993 — Srpske snage su u bosanskom ratu blokirale humanitarne konvoje Ujedinjenih nacija za Srebrenicu i izvršile jedan od najtežih artiljerijskih napada na opkoljeno Sarajevo.
- 1994 — Bosna i Hercegovina i Hrvatska u Vašingtonu, u prisustvu predsednika SAD Bila Klintona, potpisale sporazum o muslimansko-hrvatskoj federaciji u BiH, koja je kasnije, Dejtonskim sporazumom, postala jedan od dva entiteta u bivšoj jugoslovenskoj republici BiH.
- 2000 — U poplavama u Mozambiku život izgubilo 700 ljudi, oko dva miliona ostalo bez domova.
- 2003 — Skupština Srbije, posle ubistva Zorana Đinđića, za novog premijera Srbije izabrala tadašnjeg funkcionera Demokratske stranke, Zorana Živkovića.
- 2004 — Haški tribunal osudio penzionisanog admirala Jugoslovenske narodne armije Miodraga Jokića na sedam godina zatvora zbog granatiranja Dubrovnika u decembru 1991.
- 2006 — U Požarevcu sahranjen Slobodan Milošević.
- 2014 — Parlamenti Rusije i Krima su potpisali sporazum o prisajedinjenju.
- 2022 — Zvanično otvoren Most „Čanakale 1915” koji je tada bio najduži viseći most na svetu.
Rođenja[uredi | uredi izvor]
- 1496 — Meri Tjudor, vojvotkinja od Safoka, francuska kraljica i engleska plemkinja. (prem. 1533)
- 1783 — Miloš Obrenović, knez Srbije, vođa Drugog srpskog ustanka. (prem. 1860)[1]
- 1842 — Stefan Malarme, francuski pesnik. (prem. 1898)[2]
- 1844 — Nikolaj Rimski-Korsakov, ruski kompozitor. (prem. 1908)[3]
- 1858 — Rudolf Dizel, nemački inženjer, pronalazač motora sa unutrašnjim sagorevanjem. (prem. 1913)[4]
- 1858 — Josip Kozarac, hrvatski pisac, pesnik, polemičar i diplomirani inženjer šumarstva. (prem. 1906)[5]
- 1869 — Nevil Čemberlen, britanski političar, premijer Velike Britanije (1937—1940). (prem. 1940)[6]
- 1874 — Nikolaj Berdjajev, ruski filozof i političar. (prem. 1948)
- 1904 — Srečko Kosovel, slovenački pesnik. (prem. 1926)[7]
- 1909 — Ljubica Marić, srpska kompozitorka i akademkinja. (prem. 2003)[8]
- 1924 — Vojislav Simić, srpski muzičar, kompozitor i dirigent.[9]
- 1932 — Džon Apdajk, američki pisac. (prem. 2009)[10]
- 1950 — Bred Durif, američki glumac.[11]
- 1956 — Ingemar Stenmark, švedski alpski skijaš.[12]
- 1959 — Luk Beson, francuski reditelj, scenarista i producent.[13]
- 1959 — Ajrin Kara, američka muzičarka i glumica. (prem. 2022)
- 1963 — Vanesa L. Vilijams, američka muzičarka i glumica.[14]
- 1965 — Dajana Loren, američka pornografska glumica, rediteljka, plesačica i pevačica.[15]
- 1969 — Aleksandar Kocić, srpski fudbalski golman i fudbalski trener.[16]
- 1971 — Milan Čučilović, srpski glumac.[17]
- 1973 — Miranda Silvergren, švedska muzičarka i muzička producentkinja.[18]
- 1977 — Vili Sanjol, francuski fudbaler i fudbalski trener.[19]
- 1979 — Adam Levin, američki muzičar, muzički producent i glumac, najpoznatiji kao frontmen grupe Maroon 5.[20]
- 1979 — Danil Haris, američka glumica i model.[21]
- 1980 — Sebastijan Frej, francuski fudbalski golman.[22]
- 1981 — Fabijan Kančelara, švajcarski biciklista.[23]
- 1981 — LP, američka muzičarka.
- 1983 — Stefani Koen-Aloro, francuska teniserka.[24]
- 1984 — Radživ Ram, američki teniser.[25]
- 1989 — Lili Kolins, engleska glumica i model.[26]
- 1989 — Filip Krušlin, hrvatski košarkaš.[27]
- 1991 — Pjer-Ig Erber, francuski teniser.[28]
- 1991 — Tijana Malešević, srpska odbojkašica.[29]
- 1993 — Branko Jovičić, srpski fudbaler.[30]
- 1997 — Ivica Zubac, hrvatski košarkaš.[31]
Smrti[uredi | uredi izvor]
- 1584 — Ivan IV Grozni, ruski car. (rođ. 1533)[32]
- 1768 — Lorens Stern, engleski književnik irskog porekla. (rođ. 713)[33]
- 1913 — Đorđe I, grčki kralj danskog porekla. (rođ. 1845)[34]
- 1956 — Nikolaj Velimirović, vladika ohridski i žički. (rođ. 1880)
- 1965 — Faruk I, bivši egipatski kralj. (rođ. 1920)[35]
- 1980 — Erih From, nemački socijalni psiholog, psihoanalitičar i humanistički filozof. (rođ. 1900)[36]
- 1983 — Umberto II, bivši italijanski kralj.(rođ. 1904)[37]
- 1987 — Milorad Arsenijević, srpski i jugoslovenski fudbaler i univerzitetski profesor. (rođ. 1906)[38]
- 2000 — Jelena Šantić, primabalerina, teoretičar baleta i borac za mir. (rođ. 1944)[39]
- 2005 — Ognjen Lakićević, književnik i izdavač i direktor Udruženja izdavača i knjižara Jugoslavije. (rođ. 1937)
- 2008 —
- Živojin Milenković, srpski glumac (rođ. 1927)[40]
- Artur Čarls Klark, američki književnik - pisac naučne fantastike, magistar matematike i fizike, scenarista. (rođ. 1917)[41]
- 2012 — Verica Barać, predsednik Saveta Vlade Srbije za borbu protiv korupcije. (rođ. 1955)[42]
- 2014 — Dušan Poček, srpski glumac (rođ. 1932)[43]
Praznici i dani sećanja[uredi | uredi izvor]
- Srpska pravoslavna crkva slavi:
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Miloš Obrenović Biografija”. Biografija.org (na jeziku: srpski). 2018-08-10. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Stéphane Mallarmé | French poet | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Nikolay Rimsky-Korsakov | Russian composer | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Rudolf Diesel | French-German engineer | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 389.
- ^ „Neville Chamberlain | Biography, World War II, Appeasement, History, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 375.
- ^ „Ljubica Marić (1909-2003)”. Srpski Kompozitori (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Vojislav Simic”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „John Updike”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Brad Dourif”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Ingemar Stenmark - Kralj snežnih padina » Skijanje.rs”. www.skijanje.rs. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Luc Besson”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Vanessa Williams”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Dyanna Lauren”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ Admin (2009-12-20). „Kocić Aleksandar”. reprezentacija.rs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Milan Cucilovic”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Miranda Silvergren”. Discogs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Willy Sagnol - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Adam Levine”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Danneel Ackles”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. „Sébastien Frey (Player)”. www.national-football-teams.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Fabian Cancellara”. www.procyclingstats.com. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Stéphanie Cohen-Aloro | WTA Official”. Women's Tennis Association (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Rajeev Ram”. Association of Tennis Professionals. Pristupljeno 29. 3. 2019.
- ^ „Lily Collins”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ Eurobasket. „Filip Kruslin Player Profile, Banco di Sardegna Sassari, News, Stats - Eurobasket”. Eurobasket LLC. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Pierre-Hugues Herbert | Overview | ATP Tour | Tennis”. ATP Tour. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Tijana Malešević - OSSRB - Odbojkaški savez Srbije”. web.archive.org. 2016-03-27. Arhivirano iz originala 27. 03. 2016. g. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Branko Jovicic - Player profile 21/22”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ Eurobasket. „Ivica Zubac Player Profile, Los Angeles Clippers, News, Stats - Eurobasket”. Eurobasket LLC. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Ivan the Terrible | Biography, Accomplishments, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Laurence Sterne | British writer | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „George I | Biography, Facts, & King of the Hellenes | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Farouk I | king of Egypt | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Erich Fromm | American psychoanalyst and philosopher | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Umberto II | king of Italy | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ Admin (2009-11-23). „Arsenijević Milorad”. reprezentacija.rs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „JELENA ŠANTIĆ (1944 – 2000) - Žene u crnom”. zeneucrnom.org. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Zivojin 'Zika' Milenkovic”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ Tanjug. „Umro pisac naučne fantastike Artur Klark”. Blic.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Verica Barać”. Istinomer (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-31.
- ^ „Dusan Pocek”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-31.
