AT&T

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

AT&T[1]
Javna
DelatnostTelekomunikacije
Internet servis provajder
Digitalna televizija
Osnovano5. oktobar 1983.[2]
SedišteDalas,
Sjedinjene Američke Države SAD
Rukovodioci
Randal Stifenson
PrihodRast 123,018 milijardi dolara (2009)[3][4]
Operativni prihod
Rast 21,492 milijardi dolara (2009)[3]
ProfitRast 12,535 milijardi dolara (2009)[3]
Ukupna aktivaRast 268,752 milijardi dolara (2009)[3]
Ukupan kapitalRast 101,900 milijardi dolara (2009)[3]
Broj zaposlenih
251.840 (2019)[5]
Veb-sajtwww.att.com
Telefonska govornica kompanije AT&T

AT&T (engl. American Telephone and Telegraph, Inc.) je američka multinacionalna telekomunikaciona kompanija sa sedištem u Vajtakr toranj u centru Dalasa u Teksasu.[6] Kompanija je najveći provajder telefonskih usluga u SAD.[7][8] Takođe pružaju usluge digitalnog pristupa Internetu i digitalnoj televiziji.[9] AT&T je drugi po veličini provajder bežičnog interneta sa preko 80 miliona korisnika. Prema podacima iz 2018. godine, AT&T je bila rangirana kao #9 na Forčun 500 gang listi najvećih korporacija u Sjedinjenim Državama po ukupnom prihodu.[10]

Tokom većeg dela 20. veka, AT&T je imao monopol na telefonske usluge u Sjedinjenim Državama. Kompanija je započela svoju istoriju kao Američka okružna telegrafska kompanija, formirana u Sent Luisu 1878. godine.[11] Nakon proširenja usluga na Arkanzas, Kanzas, Oklahomu i Teksas, nizom spajanja, 1920. je postala Jugozapadna Bel telefnska kompanija, koja je tada bila podružnica Američke telefonske i telegrafske kompanije.[12] Potonja je bila naslednica originalne telefonske kompanije Bel koju je osnovao Aleksandar Grejem Bel 1877. godine.[13][14] Američka Bel telefonska kompanija je 1885. godine osnovala podružnicu Američka telefonska i telegrafska kompanija (AT&T).[15] Godine 1899, AT&T je postao matična kompanija nakon što je Američka Bel telefonska kompanija prodala svoju imovinu svojoj podružnici.[14]] Kompanija je preimenovana u AT&T Corp. 1994. godine.[16] Antimonopolska tužba Sjedinjenih Država protiv AT&T iz 1982. godine rezultirala je dezinvesticijom lokalnih operativnih podružnica AT&T-a („Ma Bel“)[17] koje su bile grupisane u sedam[18] regionalnih kompanija (RBOC), koje se obično nazivaju „Bejbi Bels“, što je rezultiralo u sedam nezavisnih kompanija,[18] uključujući Jugozapadnu Bel korporaciju (SBC).[19] Potonja je promenila ime u SBC Communications Inc. 1995. godine.[20]

Sadašnji AT&T obuhvata većinu nekadašnjeg Bel sistems (engl. Bell Systems). AT&T Inc. nije direktan naslednik AT&T Corp. koji se raspao 1984. godine na osnovu antimonopolskog zakona.[21]

Istorija[uredi | uredi izvor]

Kompanija AT&T je osnovana marta 1885. godine, i trebalo je da posluži kao nacionalna telefonska kompanija. Aktivnosti kompanije su počele u Njujorku.

Posle sedam godina, mreža je proširena na Čikago i 1915. godine na San Francisko. Godine 1927. je uspostavljena transatlantska veza.

Od godine 1924. su trajali sporovi koji su okončani 8. januara 1982. godine, nakon što je AT&T prepoznata kao monopolistička kompanija u SAD.

Januara 1984. godine, sedam regionalnih kompanija odvojeno je od originalne i postale su zasebne kompanije (tzv. Bejbi Bels, engl. Baby Bells). Kao rezultat toga, vrednost kompanije АТ&Т je pala za 70%.

Belove laboratorije su osnovale novu kompaniju, Lusent tehnolodžis (engl. Lucent Technologies)

Uz pad broja međunarodnih telefonskih razgovora, došlo je do pada vrednosti АТ&Т na tržištu. Januara 2005. godine, Njujork tajms je izvestio da su Es-Bi-Si komjunikejšns, jedna od ćerki firmi koja je osnovana 1984. godine, kupile АТ&Т za 16 milijardi dolara.

Pošto je ime АТ&Т poznato širom sveta, kompanija Es-Bi-Si komjunikejšns je promenila ime u AT&T. 2006. godine, kompanija je kupila operatera Singular (engl. Cingular)

АТ&Т je prvi na svetu počeo prodavati mobilne telefone iPhone firme Apple.

Istorijski finansijski učinak[uredi | uredi izvor]

Finansijski učinak kompanije se izveštava akcionarima na godišnjem nivou i u javnoj je evidenciji. Tamo gde je učinak preračunat, koristi se najnovija izjava o učinku iz godišnjeg izveštaja.[22][23][24][25][26][27][28][29][30][31][32]

Merenje učinka, po godinama
Merenje 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Prihodi (milijarde USD) 45,38 43,14 40,50 40,79 43,86 63,06 118,9 124,0 122,5 124,8 126,7 127,4 128,8 132,4 146,8 163,8 160,5 170,8 181,2
Neto prihod (milijarde USD) 7,008 5,653 8,505 5,887 4,786 7,356 11,95 12,87 12,14 19,86 3,944 7,264 18,25 6,224 13,69 13,33 29,85 19,37 13,90
Imovina (milijarde USD) 96,42 95,17 102,0 110,3 145,6 270,6 275,6 265,2 268,3 268,5 270,3 272,3 277,8 292,8 402,7 403,8 444,1 531,9 551,7
Broj zaposlenih (hiljade) 193,4 175,0 168,0 162,7 190,0 304,2 309,1 302,7 282,7 266,6 256,4 241,8 243,4 243,6 281,5 268,5 254,0 268,2 247,8

Zasluge AT&T[uredi | uredi izvor]

Juniks[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Juniks

Iz istorijske perspektive, Bel laboratorije AT&T-a imaju najveće zasluge za stvaranje operativnog sistema Juniks.

U 1960-im godinama AT&T, MIT i Dženeral elektrik su zajedno radili na operativnom sistemu Multiks.

Dva radnika AT&T-a, Ken Tompson i Denis Riči, 1969. godine objavili su elegantnije rešenje, Juniks.

Jezik Ce[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: C (programski jezik)

Juniks je prvobitno bio napisan na asembleru. Da bi ga napisao na višem jeziku, Denis Riči je specijalno za tu namenu stvorio programski jezik Ce.

Jezik Ce je nastao iz prethodnog jezika „B“, kojeg je dizajnirao Ken Tompson. Ce jezik stvoren je krajem 1960-ih godina u АТ&Т i danas je najčešći alat za programiranje operativnih sistema i drugih aplikacija.

Izvori[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Form 8-K Arhivirano 2019-01-16 na sajtu Wayback Machine. Securities and Exchange Commission. October 25, 2004. Accessed January 16, 2019.
  2. ^ Restated Certificate of Incorporation of AT&T Inc. Arhivirano 2017-09-04 na sajtu Wayback Machine Securities and Exchange Commission. April 24, 2009. Accessed September 3, 2017.
  3. ^ a b v g d [1]
  4. ^ „2018 AT&T Earnings Investor Briefing” (PDF). AT&T. 30. 1. 2019. 
  5. ^ „2019 AT&T EARNINGS Investor Briefing Q3” (PDF). ATT. 28. 10. 2019. Pristupljeno 15. 11. 2019. 
  6. ^ Godinez, Victor; McLemore, David (28. 6. 2008). „AT&T moving headquarters to Dallas from San Antonio”. The Dallas Morning News. Arhivirano iz originala 26. 6. 2009. g. 
  7. ^ Blumenthal, Eli (6. 8. 2020). „T-Mobile leapfrogs AT&T, saying it's 2nd largest US carrier after Sprint merger”. CNET. Pristupljeno 1. 8. 2022. „It’s been a busy year for T-Mobile, but the carrier continues to see subscriber growth and says it has now moved past AT&T to become the nation's second-largest wireless carrier despite the coronavirus pandemic... Combining the additional postpaid subscribers with the addition of Sprint's customer base gives T-Mobile a total of 98.3 million subscribers, which it says pushes it past AT&T when it comes to total postpaid and prepaid users, though the company is still behind Verizon.” 
  8. ^ Financial and Operational Schedules & Non-GAAP Reconciliations (PDF) (Izveštaj). AT&T. 21. 7. 2022. str. 7. Pristupljeno 2. 8. 2022. „Subscribers and connections – Postpaid: 82,694,000; Prepaid 19,095,000” 
  9. ^ Gillette, Felix (12. 6. 2018). „Get Ready for Big Media to Get Bigger After AT&T Victory”. www.bloomberg.com. Arhivirano iz originala 13. 6. 2018. g. 
  10. ^ „Fortune 500 Companies 2018: Who Made the List”. Fortune (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 10. 11. 2018. g. Pristupljeno 9. 11. 2018. 
  11. ^ Hast, Adele (1992). International Directory of Company Histories. Detroit: St. James Press. str. 328. ISBN 1-55862-061-3. „Southwestern Bell Telephone Company has about 20 predecessor companies. The four largest of these were American District Telegraph Company, formed in St. Louis, Missouri 1878; the Kansas City Telephone Exchange, formed in Kansas City, Missouri in 1879, Southwestern Telegraph & Telephone Company, which began serving Texas and Arkansas in 1881; and Pioneer Telephone & Telegraph Company, which provided telephone service beginning in 1904 in Oklahoma – not then a state, but known as Indian Territory – and in parts of Kansas.” 
  12. ^ Hast, Adele (1992). International Directory of Company Histories. Detroit: St. James Press. str. 328. ISBN 1-55862-061-3. „In 1917, the four companies began moving toward a more formal merge, with the Missouri & Kansas Telephone Company – the new name of the Kansas City Telephone Exchange – acquiring Bell Telephone Company of Missouri, successor to American District Telegraph. The resulting company was named Southwestern Bell Telephone Company (Missouri). In 1920 this company bought Southwestern Telephone & Telegraph and Southwestern Bell Telephone Company (Oklahoma), the successor to Pioneer Telephone & Telegraph, establishing the new Southwestern Bell Telephone Company, which was a subsidiary of AT&T.” 
  13. ^ Danielian, N.R. (1939). A.T.&T. The Story of Industrial Conquest. New York: Vanguard Press. str. 9. ISBN 9780405060380. „After the success of Bell's experiments, which resulted in the basic Bell patents of 1876 and 1877, a new company was organized for the purpose of commercial exploitation. The Bell Telephone Company, a Massachusetts voluntary association, was formed on July 9, 1877, with Gardiner G. Hubbard as trustee.” 
  14. ^ a b Danielian, N.R. (1939). A.T.&T. The Story of Industrial Conquest. New York: Vanguard Press. str. 12. ISBN 9780405060380. „The American Telephone and Telegraph Company was, therefore, incorporated in New York in 1885, as a subsidiary of American Bell Telephone Company, to operate long-distance telephone lines…In 1899, American Bell sold all of its assets to its subsidiary, AT&T…As a result of this transaction, AT&T emerged as the parent company in the Bell System, assuming the holding-company functions previously exercised by American Bell Telephone Company.” 
  15. ^ Danielian, N.R. (1939). A.T.&T. The Story of Industrial Conquest. New York: Vanguard Press. str. 11—12. ISBN 9780405060380. „With increasing demands for telephones, the financial needs of the Bell System were expanding. To meet these needs, a new corporation, the American Bell Telephone Company, was created by a special act of the Massachusetts legislature… The American Telephone and Telegraph Company was, therefore, incorporated in New York in 1885, as a subsidiary of American Bell Telephone Company, to operate long-distance telephone lines, and Vail became its first president.” 
  16. ^ „DIGEST”. The Washington Post. 2. 3. 1994. Pristupljeno 23. 3. 2021. „AT&T is asking shareholders to change its official name from American Telephone & Telegraph Co. to AT&T Corp. at the annual meeting April 20 in Atlanta.” 
  17. ^ „THE CHALLENGE OF DIVESTITURE”. The New York Times. 25. 10. 1983. Pristupljeno 23. 3. 2021. „Under the antitrust settlement A.T.& T. signed with the Justice Department in January 1982, the divested organizations not only will be local telephone carriers, but, with certain restrictions, they will have the right to enter other businesses as well.” 
  18. ^ a b „THE CHALLENGE OF DIVESTITURE”. The New York Times. 25. 10. 1983. Pristupljeno 23. 3. 2021. „The 7 Holding Companies. The seven regional holding companies that will result from the breakup of the American Telephone and Telegraph Company are sketched here, with a brief outline of their potential strengths and weaknesses.” 
  19. ^ „THE CHALLENGE OF DIVESTITURE”. The New York Times. 25. 10. 1983. Pristupljeno 23. 3. 2021. „Southwestern Bell, stretching from Arkansas through Texas into Missouri, will have only one existing local operating company, Southwestern Bell Telephone Company, under it, saving it any pains of integration.” 
  20. ^ „SBC drops Southwestern Bell, other brand names”. Kansas City Business Journal. 10. 12. 2002. Pristupljeno 23. 3. 2021. „In 1995, the former Bell company took on the SBC Communications name.” 
  21. ^ Kleinfield, Sony (1981). The biggest company on earth: a profile of AT&TNeophodna slobodna registracija. New York: Holt, Rinehart, and Winston. ISBN 978-0-03-045326-7. 
  22. ^ „Annual Report 2015”. AT&T (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 13. 5. 2016. g. Pristupljeno 8. 6. 2016. 
  23. ^ „Annual Report - 2014” (PDF). AT&T (na jeziku: engleski). Arhivirano (PDF) iz originala 23. 9. 2015. g. Pristupljeno 17. 11. 2015. 
  24. ^ „SEC Filings — Form K-10 - 2005”. AT&T (na jeziku: engleski). 1. 3. 2006. Arhivirano iz originala 13. 8. 2017. g. Pristupljeno 18. 11. 2015. 
  25. ^ „Annual Report 2016”. AT&T. 17. 2. 2017. Arhivirano iz originala 22. 2. 2017. g. Pristupljeno 21. 2. 2017. 
  26. ^ „AT&T Inc. (T) Income Statement - Yahoo Finance”. finance.yahoo.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 11. 5. 2020. 
  27. ^ „AT&T Inc. (T) Balance Sheet - Yahoo Finance”. finance.yahoo.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 11. 5. 2020. 
  28. ^ „AT&T employees 2007-2018”. Statista (na jeziku: engleski). Pristupljeno 11. 5. 2020. 
  29. ^ AT&T Inc. (14. 3. 2003). Form 10-K ANNUAL REPORT - 2002 (Izveštaj). str. 155. Pristupljeno 22. 3. 2021. „2002 Operating Revenues - $43,138 (dollars in millions” 
  30. ^ AT&T Inc. (14. 3. 2003). Form 10-K ANNUAL REPORT - 2006 (Izveštaj). str. 312. Pristupljeno 22. 3. 2021. „2005 Net Income - $4,786 (dollars in millions” 
  31. ^ AT&T Inc. (24. 2. 2012). Form 10-K ANNUAL REPORT - 2011 (Izveštaj). str. 267. Pristupljeno 22. 3. 2021. „2009 Net Income (Loss) Attributable to AT&T - $12,138 (dollars in millions” 
  32. ^ AT&T Inc. (24. 2. 2012). Form 10-K ANNUAL REPORT - 2011 (Izveštaj). str. 267. Pristupljeno 22. 3. 2021. „2010 Net Income (Loss) Attributable to AT&T - $19,864 (dollars in millions” 

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Brooks, John. Telephone: The First Hundred Years, Harper & Row, 1976, ISBN 978-0-06-010540-2
  • Bruce, Robert V. Bell: Alexander Bell and the Conquest of Solitude. Ithaca, New York: Cornell University Press, 1990. ISBN 0-8014-9691-8.
  • Pizer, Russell A. The Tangled Web of Patent #174465, AuthorHouse, 2009, [2] ISBN 978-1-4389-8402-5.
  • Yurick, William. Judge Harold H. Greene: A Pivotal Judicial Figure in Telecommunications Policy and His Legacy[3]
  • Coll, Steve, The Deal of the Century: The Breakup of AT&T, New York: Atheneum.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

AT&T na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=AT%26T&oldid=27556438”