Đuro Strugar

đuro strugar
Đuro Strugar
Lični podaci
Datum rođenja	(1912-05-09)9. maj 1912.
Mesto rođenja	Meterizi, kod Cetinja, Kraljevina Crna Gora
Datum smrti	septembar 1941.(1941-09-00) (29 god.)
Mesto smrti	Beograd, Srbija
Profesija	pravnik
Porodica
Supružnik	Milica Sarić
Delovanje
Član KPJ od	1934.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Heroj
Narodni heroj od	9. maja 1945.

Đuro Strugar (Meterizi, kod Cetinja, 9. maj 1912 — Beograd, septembar 1941) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 9. maja 1912. godine u selu Meterizi, kod Cetinja. Potiče iz siromašne seljačke porodice, njegovi roditelji Petar i Stana imali su osmoro dece. Osnovnu školu završio je u selu Rvaši, a gimnaziju je od 1925. do 1932. godine pohađao na Cetinju. U vreme školovanja u gimnaziji, bio je član družine „Sloga“ i literarnog društva „Skerlić“. Mnogo je čitao i upoznao se s levičarskom literaturom i marksističkim piscima. Bio je učesnik đačkih demonstracija na Cetinju, 1931. godine.

Pravni fakultet u Beogradu upisao je 1932. godine. Odmah po dolasku na fakultet uključio se u revolucionarni studentski pokret, a 1933. godine je postao član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Godine 1934. je postao član privremenog partijskog rukovodstva na Univerzitetu. Prvi put je uhapšen februara 1935. godine, kada je tri dana proveo u beogradskom zatvoru „Glavnjača“, a zatim je sproveden na Cetinje. Drugi put je uhapšen marta 1936. godine, posle velike provale crnogorske partijske organizacije, i sproveden je u Dubrovnik, a zatim u zatvor u Sarajevu, u kom je proveo više od četiri meseca. Iz zatvora je pušten zbog nedostatka dokaza.

Vratio se u Beograd i radio u „Crvenoj pomoći“. Posle provale u beogradskoj partijskoj organizaciji i hapšenja članova Mesnog komiteta, oktobra 1936. godine, postaje član privremenog Mesnog komiteta KPJ za Beograd. Diplomirao je 1937. godine. Od novembra 1936. do avgusta 1938. godine nalazio se na odsluženju vojnog roka u Školi rezervnih pešadijskih oficira u Goraždu. Posle odsluženja vojske zaposlio se u Beogradu, kao advokatski pripravnik i postao predsednik Udruženja advokatskih pripravnika. Krajem 1938. godine postao je član Mesnog komiteta KPJ za Beograd. Rukovodio je rejonskim komitetom Centar, radio među obalskim radnicima na Dunavu i u Savezu nabavljačkih zadruga. Godine 1939. postao je član partijskog Povereništva za beogradski okrug.

Od 1. jula do 13. avgusta 1939. godine bio je na vojnoj vežbi u Tuzli, kao vojnik Sedme čete Petnaestog pešadijskog puka „Stevan Sinđelić“. A decembra iste godine je dobio čin rezervnog pešadijskog potporučnika. Posle povratka sa vojne vežbe radio je sa radnicima fabrika „Rogožarski“, „Ikarusa“ i štofare Vlade Ilića. U demonstracijama 14. decembra 1939. godine on i Mirko Tomić su predvodili grupu advokatskih pripravnika. U proleće 1940. godine bio je delegat beogradske partijske organizacije na Pokrajinskoj konferenciji KPJ za Srbiju.

U martovskim danima 1941. godine bio je jedan od organizatora i predvodnika demonstracija. Aktivno je učestvovao u u pripremama savetovanja Pokrajinskog komiteta KPJ za Srbiju, održanog 29. marta na Čukarici. Odmah bombardovanja Beograda i napada na Kraljevinu Jugoslaviju, 6. aprila 1941. godine, otišao je u Crnu Goru, ali se krajem meseca vratio u Beograd. Kao član MK KPJ za Beograd bio je jedan od organizatora Narodnooslobodilačke borbe u Beogradu. Učestvovao je u formiranju oružanih grupa, rukovodio akcijama prikupljanja oružja i sanitetskog materijala, prebacivanja ljudi u Kosmajski partizanski odred i dr. Juna 1941. godine učestvovao je u radu sednice PK KPJ za Srbiju. Od juna je održavao vezu sa Jankom Jankovićem, od koga je dobija podatke o uhapšenim članovima KPJ i pripremama policijskih racija.

Učestvovao je u pregovorima, u Beogradu, s predstavnicima građanskih partija i pripadnicima četničke organizacije Draže Mihailovića, zbog stvaranja jedinstvenog fronta borbe protiv okupatora. Bio je jedan od organizatora akcije spasavanja člana Politbiroa CK KPJ i sekretara PK KPJ za Srbiju Aleksandra Rankovića Marka iz zatvorske bolnice u Vidinskoj ulici. Septembra 1941. godine preuzeo je dužnost sekretara Mesnog komiteta KPJ za Beograd. Prilikom odlaska na sastanak sa sekretarom jednog rejonskog komiteta, i u ulici Grčića Milenka, 22. septembra 1941. godine, upao je u policijsku zasedu. Đuro je pokušao da pobegne, ali je ranjen, uhvaćen i prebačen u zatvor. Bio je podvrgnut strašnim mučenjima, ali ništa nije rekao, čak ni svoje ime, zbog čega je ubrzo streljan.

Ukazom Predsedništva Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ), a na predlog Vrhovnog komandanta Jugoslovenske armije maršala Josipa Broza Tita 9. maja 1945. proglašen je za narodnog heroja.

U toku Narodnooslobodilačke borbe, poginuo je i Đurov otac Petar, kao i jedan njegov brat.

Osnovna škola u Novom Beogradu, u bloku 37, nosi njegovo ime, a Carigradska ulica u Beogradu je od 1946. do 1997. godine nosila njegovo ime.

Galerija

• 
  Spomen tabla u bivšoj ulici Đure Strugara u Beogradu
• 
  Spomen-ploča Đure Strugara u Aleju boraca Narodnooslobodilačkog rata na Novom groblju u Beogradu
• 
  Orden narodnog heroja

Literatura

• Zbornik narodnih heroja Jugoslavije. Beograd: Omladina. 1957.  COBISS.SR 50964999
• Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982.  COBISS.SR 48703239