Jovan Mišković

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Jovan Mišković
Jovan Mišković
Lični podaci
Datum rođenja(1844-07-18)18. jul 1844.
Mesto rođenjaNegotin, Kneževina Srbija
Datum smrti2. novembar 1908.(1908-11-02) (64 god.)
Mesto smrtiBeograd, Kraljevina Srbija
Vojna karijera
ČinGeneral

Jovan Mišković (Negotin, 6/18. jul 1844 — Beograd, 20. oktobar/2. novembar 1908) bio je srpski general, političar, vojni teoretičar, publicista i akademik. Mišković je bio general srpske vojske, predsednik Srpske kraljevske akademije.[1] Bio je i drugi vaspitač kralja Aleksandra Obrenovića do njegovog samoproglašenja punoletstva.

Jedan je od malobrojnih ljudi koji je javno podržao odluku kralja Aleksandra Obrenovića da se oženi sa Dragom Mašin, rekavši da mu je Aleksandar poput sina, pa da ne bi mogao da se protivi njegovoj odluci.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je u Negotinu 1844. godine, a 1865. završio beogradsku Artiljerijsku školu.[2] Za vrijeme Srpsko-turskog rata 1876—1877. komanduje Čačanskom, a potom Užičkom brigadom. Nakon toga je komandant Knjaževačke vojske. U idućem Srpsko-turskom ratu, 1877—1878. načelnik je Operativnog odjeljenja Vrhovne komande i Štaba Timočkog kora.[1]

Ministar vojni je od 1878. do 1880, uveo je novu formaciju i izveo delimičnu reorganizaciju srpske vojske. Od 1883. do 1885. načelnik je štaba aktivne vojske.[3]

U Srpsko-bugarskom ratu 1885. komandant je Drinske divizije i s njom učestvuje u bici na Slivnici i borbama oko Pirota.[2] Na zahtev kralja Milana Obrenovića postaje ministar vojni i dobija zadatak da obavi temeljne reforme u srpskoj vojsci.[2]

Ponovo je načelnik Glavnog đeneralštaba od 1888. do 1890.[3]

Bio je redovni član Srpskog učenog društva (Odbora za nauke jestastveničke i matematičke) od 2. VI 1875, pravi član Srpske akademije nauka (Akademije društvenih nauka) od 28. XII 1892. Predsednik SKA od 16. IV 1900. do 1. II 1903. [van funkcije: 2. XII 1902 — 1. II 1903]. Sekretar Akademije društvenih nauka SKA od 22. II 1906. do 22. II 1908.[4] Bio je i član Srpskog arheološkog društva od njegovog osnivanja 1883. godine,[5] kao i počasni član Srpskog lekarskog društva od 1873.[2]

Bio je saradnik Vojina, osnivač časopisa Ratnik. Obavljao je dužnosti predsednika Crvenog krsta i Streljačkog saveza.[2]

Sistematski je radio na sakupljanju toponimi i hidronima po čitavoj Srbiji. Takođe je sakupljao i zapisivao narodne zagonetke. Njegovi radovi daju značajne podatke o geografiji, istoriji, etnografiji, karakterologiji, arheologije Srbije.[2]

Tokom radne karijere važio je za veoma vrednog čoveka, rodoljobu, aktivistu i časnog oficira.[2]

Djela[uredi | uredi izvor]

Proputovao je celu Srbiju i dao opise mnogih oblasti.

Godine 1895. sa suprugom je proputovao Boku kotorsku i Jadran o čemu je ostavio kratke dnevničke zapise. Mišković piše za Herceg Novi da je najsrbastiji grad, pa Risan i da su u Herceg Novom sve dućanske reklame ispisane ćirilicom.[6]

Svakoj temi je prilazio multidisciplinarno, pa se njegova dela teško mogu smestiti u samo jednu naučnu oblast.[7] Napisao je mnogo članaka iz istorije ratova, taktike i geografije od kojih su važniji: Građa za noviju istoriju Srbije (1880), Iz ratovanja Srba sa Turcima (1882, 1883), Srpska vojska i vojevanje za vreme ustanka od 1804—1815. godine (1895).

Objavio je i više književnih djela:

Iz vojne geografije:

  • Putovanje po Srbiji (1874)
  • Hidrografija nezavisne kneževine Srbije (1880)
  • Kroz Bosnu, Hercegovinu i Boku kotorsku (1897)
  • Opis Rudničkog okruga, (1872)[3]

Iz istorije:

  • Rat Srbije sa Turskom 1877-1878 (1879)
  • Kosovska bitka (1890)

Studije:

  • Iz Knjažvačkog okruga (1881) za potrebe upoznavanja terena vojnostrateškog karakteara sa geografsko-topografskom slikom smatra se prvim delo naučnoistraživačkog karaktera o ovom kraju, čiji autor nije stranac.[7]
  • Dve stare crkve u Knjaževačkom okrugu, sa opisima crkve manastira Svete Trojice i crkve u Donjoj Kamenici, objavljena u Starinar srpskog arheološkog društva[7]
  • Neki stari gradovi i njihove okoline u Kraljevini Srbiji, sa posebnim akcentom na Ravnu i Koželj, objavljena u Starinaru srpskog arheološkog društva[7]
  • Topografski rečnik Jagodinskog okruga (1885), objavljenu i Glasniku srpskog učenog društva 61[8]
  • Kratki opis Jagodinskog okruga (1885), objavljenu i Glasniku srpskog učenog društva 64[9]

Odlikovanja[uredi | uredi izvor]

Odlikovanja Generala Jovana Miškovića [a]
Orden Miloša Velikog Orden Takovskog krsta Orden Takovskog krsta sa mačevima Orden Belog orla
Orden Svetog Save Orden Franca Josifa Orden Svetog Aleksandra Orden Gvozdene krune
Orden Svetog Stanislava Orden Medžedije Orden Svetog Stanislava sa mačevima Orden Legije časti

Domaća odlikvoanja[uredi | uredi izvor]

Strana odlikovanja[uredi | uredi izvor]

  • Orden Franca Josifa 1. reda, Austrougarska
  • Orden gvozdene krune 2. reda, Austrougarska
  • Orden Svetog Aleksandra 1. reda, Bugarska
  • Orden Svetog Stanislava sa zvezdom 2. reda, Rusija
  • Orden Svetog Stanislava 3. reda, Rusija
  • Orden Medžedije 2. reda, Turska
  • Orden legije časti 3. i 4. reda, Francuska
  • Orden rumunske zvezde za mačevima 3. reda[10]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b Vojna enciklopedija, Beograd, 1973, knjiga peta. pp. 525.
  2. ^ a b v g d đ e Đapović, Lasta. „Jovan Mišković - zaboravljeni etnograf i geograf”. Glasnik Etnografskog instituta SANU. LIV: 345—359. 
  3. ^ a b v Borisav Čeliković, priređivač: Rudnički okrug, Rudnička Morava. ISBN 978-86-519-0961-3.
  4. ^ „Jovan Mišković, biografija na sajtu SANU”. Arhivirano iz originala 9. 10. 2011. g. Pristupljeno 10. 10. 2010. 
  5. ^ Anonim (1884). „Članovi Srpskog arheološkog društva”. Starinar Srpskog arheološkog društva. 1: 8. 
  6. ^ Mišković, Jovan (2020). Dnevnički zapisi generala Jovana Miškovića (1865—1907). Negotin: Istorijski Arhiv Negotin. ISBN 978-86-84187-49-1. 
  7. ^ a b v g Krstić, Dejan (IV). „Etnografski doprinos Jovana Miškovića opisom Knjaževačkog okruga (3) - Vredni i privrženi zemlji (odlomak)”. Nove knjaževačke novine. 61: 8. ISSN 1821-3804. Pristupljeno 25. 9. 2013.  Proverite vrednost paramet(a)ra za datum: |date= (pomoć)
  8. ^ Mišković, Jovan (1885). „Topografski rečnik Jagodinskog okruga”. Glasnik srpskog učenog društva. 61: 1—205. 
  9. ^ Mišković, Jovan (1885). „Kratki opis Jagodinskog okruga”. Glasnik srpskog učenog društva. 64: 190—224. 
  10. ^ Acović, Dragomir (2012). Slava i čast: Odlikovanja među Srbima, Srbi među odlikovanjima. Belgrade: Službeni Glasnik. str. 564. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Ivetić, Velimir (2000). Načelnici generalštaba 1876—2000. Beograd: Novinsko-informativni centar VOJSKA. 
  • Milićević, Milić; Popović, Ljubodrag (2003). Generali Vojske Kneževnine i Kraljevine Srbije. Beograd: Vojnoizdavački zavod. ISBN 978-86-335-0142-2. 

Napomene[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Spomenice i medalje nisu uključene.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Vojne dužnosti
Vršilac dužnosti načelnika Glavnog generalštaba
1888–1890
Načelnik Glavnog đeneralštaba
1893–1896
Političke funkcije
Ministar odbrane Srbije
1878–1880
Ministar odbrane Srbije
1896–1897
Akademske funkcije
Predsednik Srpske akademije nauka i umetnosti
1900–1903
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Јован_Мишковић&oldid=27689661”