Људи говоре
| Ljudi Govore | |
|---|---|
 Naslovna strana prvog izdanja | |
| Nastanak i sadržaj | |
| Autor | Rastko Petrović |
| Zemlja | Kraljevina Jugoslavija |
| Jezik | srpski jezik |
| Žanr / vrsta dela | roman, putopis |
| Izdavanje | |
| Datum | 1931. |
| Tekst | „Ljudi Govore“ (Vikizvornik) |
„Ljudi Govore“ su prozno književno delo srpskog avangardnog književnika Rastka Petrovića objavljeno 1931. To je ujedno i poslednje Petrovićevo književno ostvarenje objavljeno za života. U skladu sa avangardnom poetikom ovo delo je žanrovski difuzno i u sebi sadrži elemente kratkog lirskog romana, putopisa i eseja. Petrović već u kratkom uvodu knjige nagoveštava njene suštinske osobenosti, njenu genezu, predmet i formu, a posredno i značenje i poruku. Iz uvoda se vidi, a kasnije se tokom čitanja na više mesta potvrđuje, da je delo nastalo spontano, da se rađalo upravo u trenucima doživljaja, u samom događanju, odnosno da je pisanje dela bilo produžavanje neposrednog, autentičnog događaja.[1]
„Ljudi Govore“ se sastoje iz tri dela. U prvom delu glavni junak, koji je oblikovan autobiografski, odlazi na ostrvo na jednom jezeru, gde se upoznaje sa životom i stanovnicima na njemu. Sutradan odlazi na drugu obalu i obilazi gradić, da bi se istog dana vratio u ribarsko naselje odakle je krenuo svoj obilazak. Drugi deo opisuje dolazak istog putnika na isto mesto nakon godinu dana, gde otkriva nove detalje među ljudima i u prostoru. Treći deo je esejistički i lirski intoniran i u njemu su predstavljene refleksije i osećanja u vidu neposrednog doživljaja stvarnosti putnika zagledanog u prirodu i obuzetog glasovima iz daljine.
Predmet „Ljudi govore“, kako je Petrović zapisao u uvodu, nisu ni građevine ni predeli kao u klasičnom putopisu, već ono što se neposredno događalo pred njim, to jest ono što su ljudi govorili oko njega, što je na prvi pogled jednostavno i gotovo banalno, a što u suštini ispunjava svakodnevni život ljudi i univerzuma, kako beleži u uvodu.[2] Književna kritika je pohvalno pisala o ovom proznom delu. Milan Bogdanović je u tesktu iz 1931. istakao da je pisac uspeo da postigne težak rezultat da opšta stanja pruži živopisno.[3], dok će Marko Ristić zaključiti da su „Ljudi govore“ sa čisto umetničkog gledišta Rastkovo najskladnije, u izvesnom smislu najzavršenije delo.[4] Delo je vremenom dobilo status klasika srpske književnosti, i sastavni je deo lektire za treći razred srednjih škola u Srbiji.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Nedić 2002, str. 93.
- ^ Nedić 2002, str. 94.
- ^ Bogdanović 1961, str. 400.
- ^ Ristić 1962, str. 463.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Nedić, Marko (2002). „Rastko Petrović“ pogovor u knjizi: R. Petrović, „Ljudi govore“. Beograd: Gutenbergova Galaksija.
- Ristić, Marko (1962). „Napomene” u knjizi: Rastko Petrović, Izbor II. Novi Sad, Beograd.
- Bogdanović, Milan (1961). „Rastko Petrović” u knjizi: Stari i novi, knjiga 3. Beograd: Prosveta.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]
