Džejms Padžet

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Džejms Padžet
Ser Džejms Padžet, 1. Baron
Lični podaci
Datum rođenja(1814-01-11)11. januar 1814.
Mesto rođenjaGrejt Jarmut, Ujedinjeno Kraljevstvo
Datum smrti30. decembar 1899.(1899-12-30) (85 god.)
Mesto smrtiLondon, Ujedinjeno Kraljevstvo
Prebivalište Engleska
NacionalnostEnglez
Naučni rad
PoljePatologija
Poznat poPadžetova bolest

Ser Džejms Padžet, 1. Baron (engl. Sir James Paget, 1st Baronet; Grejt Jarmut, 11. januar 1814 — London, 30. decembar 1899) je bio britanski hirurg i patolog, koji je najviše zapamćen po otkriću Padžetove bolesti i koji se smatra, zajedno sa Rudolf Virhovom, jednim od osnivača medicinske patologije. Njegova poznata dela su Predavanja o tumorima (1851) i Predavanja iz oblasti hirurške patologije (1853).[1][2]

Eponimi[uredi | uredi izvor]

Dok većina ljudi pri pominjanju Padžetove bolest taj eponim povezuje sa bolešću kostiju, postoje još tri eponima koja nose Padžetovo ime:[3][4][5]

  • Padžetova bolest kostiju,
  • Padžetova bolest bradavice (oblik intraduktalnog raka dojke koji se širi kroz kožu oko bradavice)
  • Ekstramamarna Padžetova bolest (Extramammary Paget disease).

Takođe, i jedna vrsta apscesa se naziva po njemu (Padžetov apsces).

Život i delo[uredi | uredi izvor]

Džejms Padžet je rođen 11. januar 1814. u engl. Great Yarmouth u Engleskoj kao osmo od šenaestoro dece. Njegov otac je bio pivar, brodovlasnik, povremeno i gradonačelnik. Njegov stariji brat Edvard Džordž Padžet (1809 — 1892) bio je profesor na Univerzitetu u Kembridžu.

U 16. godini Padžet je radio kao pomoćnik Čarlsa Kostertona, lokalnog hirurga i apotekara, a četiri godine kasnije upisao je studije u bolnici Svetog Vartolomeja u Londonu, za koju je kasnije bio vezan tokom svog života, jer je u njoj studirao, a nakon studija i radio od 1834. do 1871. Tokom prve godine školovanja, kao student u Vartolomejskoj bolnici, on je uočio neke bele tačkice u mišiću jednog od leša koji je secirao. Kada je ove promene posmatrao pod mikroskopom, Padžet je ustanovio prisustvo inkapsuliranog crva, koji je nešto kasnije nazvan trihinela spiralis (lat. Trichinella spiralis), od strane britanskog anatoma i paleontologa Ričarda Ovena (1804—1892). Ovo je bio prvi prikaz trihineloze u čoveka.[6]

Džejms Padžet je diplomirao na koledžu hirurga 1836. i iste godine postao član Kraljevskog koledža hirurga. U periodu od 1837. do 1843. Padžet je bio kustos anatomskog muzeja u koledžu hirurga, u kome je bio zadužen za nabavku organa i obavljanje disekcija. Padžet se nekoliko godina kasnije bavio prevođenjem medicinskih knjiga, pružanjem konsulativnih usluga i obavljanjem dužnosti zamenika glavnog urednika nekih medicinskih časopisa, kako bi dopunio jako oskudna novčana primanja.[7]

Bibliografija[uredi | uredi izvor]

  • Lectures on Tumours, etc. 1851.
  • Lectures on Surgical Pathology, Delivered at the R. C. S. England. 1863. 3rd editon by Will. Turner, 1870. American edition, Philadelphia, 1865.
  • On gouty and some other forms of phlebitis. St. Bartholomew’s Hospital Reports, London, 1866, 2: 82-92. Paget-Schrötter.
  • Pathological catalogue of the Museum of the Royal College of Surgeons.
  • On diseases of the mammary areola preceding cancer of the mammary gland.St. Bartholomew's Hospital Report, 1874, 10: 87-89.
  • Clinical Lectures and Essays. 1875.
  • On a form of chronic inflammation of bones (osteitis deformans). Medico-Chirurgical Transactions, London, 1877, 60: 37-63.
  • Additional cases of osteitis deformans. Medico-Chirurgical Transactions, London, 1882, 65: 225-236.
  • Stephen Paget, editor:Memoirs and letters of Sir James Paget. London, Longmans, Green and Co., 1901.
  • G. Turner:The Paget tradition.New England Journal of Medicine, Boston, 1931, 205: 622–629.
  • K. Reed, T. B. Grage:The Paget tradition revisited.American Journal of Surgery, Newton, MA, 1982, 144: 498–503.
  • B. V. Shenoy, B. W. Scheithauer: Sir James Paget.F. R. S. Mayo Clinic Proceedings, Rochester, 1983, 58: 51–55.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Who was Sir James Paget?”. www.jpaget.nhs.uk. Pristupljeno 2021-01-24. 
  2. ^ Buchanan, W. W. (1996). „Sir James Paget (1814-99): Surgical Osler?”. Proceedings of the Royal College of Physicians of Edinburgh. 26 (1): 91—114. PMID 11614125. 
  3. ^ „Sir James Paget, 1st Baronet | British surgeon and physiologist”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 24. 1. 2021. 
  4. ^ Buchanan, W. (1996). „The contribution of Sir James Paget (1814-1894) to the study of rheumatic disease”. Clinical Rheumatology. 15 (5): 461—472. PMID 8894359. S2CID 39624819. doi:10.1007/BF02229643. 
  5. ^ Colman, E. (2002). „Sir James Paget: The man and the eponym”. Calcified Tissue International. 70 (5): 430—431. PMID 11960206. S2CID 10554413. doi:10.1007/s00223-001-0042-1. 
  6. ^ McManus IC. Sir James Paget’s research into medical education. Lancet. 2005 Aug 6-12;366(9484):506-13.
  7. ^ Turner G. The Paget tradition. New England Journal of Medicine, 1931;205: 622-629

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Paget J., On a from of chronic inflammation of bones (osteitis deformans), Trans Med-Chir Soc, 1877,60,37:63
  • Schlossberg, Herbert. (2009). Conflict and crisis in the religious life of late Victorian England. New Brunswick, NJ: Transaction Publishers. str. 46. ISBN 978-1-4128-1027-2. 
  • Paget, Sir James, Bart. in Venn, J. & J. A., Alumni Cantabrigienses, Cambridge University Press, 10 vols, 1922–1958.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Džejms Padžet na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Џејмс_Паџет&oldid=26802947”