Administrativna podjela Srbije

Administrativna podjela Srbije određena je Uredbom o upravnim okruzima Vlade Republike Srbije iz 2006. godine^[1] i Zakonom o teritorijalnoj organizaciji Narodne skupštine Republike Srbije iz 2007. godine.^[2]

Republika Srbija je podijeljena Uredbom na dvadeset devet upravnih okruga, dok su jedinice teritorijalne organizacije prema Zakonu opštine i gradovi i autonomne pokrajine.^[2]

Regioni[uredi | uredi izvor]

Autonomne pokrajine

Srbija ima dvije autonomne pokrajine, Vojvodinu na sjeveru (39 opština i 6 gradova) i Kosovo i Metohiju na jugu (28 opština i 1 grad).^[2]

Autonomna pokrajina Vojvodina ima svoju skupštinu i vladu. Uživa autonomiju u određenim ovlašćenjima, kao što su infrastruktura, nauka, obrazovanje i kultura.^[3]

Autonomna pokrajina Kosovo i Metohija se nalazi pod upravom Privremene administrativne misije Organizacije ujedinjenih nacija na Kosovu od juna 1999. godine, poslije rata na Kosovu i Metohiji.

Statistički regioni

Srbija je podijeljena na pet statističkih regiona:

Upravni okruzi[uredi | uredi izvor]

Upravni okruzi su prvostepena administrativna podjela zemlje i najveći subjekti, sačinjeni od opština i gradova. Upravni okruzi su regionalna središta državne vlasti; oni predstavljaju čisto administrativnu podjelu i sjedišta su različitih državnih institucija, kao što su fondovi, kancelarije i sudovi. Oni nisu definisani Zakonom o teritorijalnoj organizaciji, ali jesu Uredbom o upravnim okruzima Vlade Srbije iz 2006. godine.^[1]

Srbija je podijeljena 29 upravnih okruga, od koji se 7 nalazi u Vojvodini, 9 u Južnoj i istočnoj Srbiji, 8 u Šumadiji i zapadnoj Srbiji i 5 u Kosovu i Metohiji, dok Grad Beograd predstavlja sopstveni upravni okrug.

Opštine i gradovi[uredi | uredi izvor]

Srbija je podijeljena na 145 opština i 29 gradova,^[2] koji čini osnovnu jedinicu lokalne vlasti. Svaka opština i grad imaju svoju skupštinu (koja se bira na svake četiri godine na mjesnim izborima), predsjednik opštine ili gradonačelnika, javne službe i budžet. Opštine obično imaju više od 10.000 stanovnika, a gradovi više od 100.000.^[2]

Opštine i većina gradova se sastoje od mjesnih zajednica, koji u većini slučajeva odgovaraju naseljima (selima) u ruralnim područjima (nekoliko manjih sela može činiti jednu mjesnu zajednicu, a veća sela mogu sadržati više mjesnih zajednica). Urbana područja mogu takođe biti podijeljena na mjesne zajednice. Njihova ovlašćenja uključuju komunikaciju izabranih predstavnika opštine ili grada sa građanima, organizovanje građanskih inicijativa vezanih za javnu službu i komunalna pitanja. Njima predsjedavaju savjeti, birani na poluformalnim izborima, čiji su članovi u osnovi volonteri. Uloga mjesnih zajednica je daleko vlažnija u ruralnim područjima; zbog blizine opštinskim središtima, mnoge urbane mjesne zajednice su nefunkcionalne.

Šest gradova: Beograd, Novi Sad, Niš, Požarevac, Užice i Vranje — podijeljene su na gradske opštine. Nadležnosti gradova i gradskih opština su podijeljene. Od njih, samo Novi Sad nije prošao potpunu transformaciju, jer novoformirana gradska opština Petrovaradin postoji samo formalno. Gradska opština Novi Sad obuhvata veliku većinu teritorije grada Novog Sada, i najveća je pojedinačna opština u zemlji, sa preko 300.000 stanovnika.