Alberto Moravija

Alberto Moravija
Alberto Moravija i Elsa Morante
Lični podaci
Datum rođenja	(1907-11-28)28. novembar 1907.
Mesto rođenja	Rim, Italija
Datum smrti	26. septembar 1990.(1990-09-26) (82 god.)
Mesto smrti	Rim, Italija

Alberto Moravija (ital. Alberto Moravia; Rim, 28. novembra 1907 — 26. septembra 1990) bio je italijanski pisac.

Biografija

Moravija se rodio u Rimu 1907. godine. S devet godina oboleo je od tuberkoloze kostiju koju je, uz poboljšanja i pogoršanja zdravstvenog stanja, konačno preboleo 1925. godine. Zbog bolesti nije uspeo da se školuje redovno i jedva je uspeo da završi gimnaziju. Bolest je, kaže Moravija, bila prva važna činjenica u njegovom životu. Druga važna činjenica je bila Fašizam. Bolesti i Fašizmu Moravija pripisuje toliku važnost, jer je zbog njih pretrpeo i učinio ono što inače nikada ne bi.

Nakon izlaska iz sanatorijuma Moravija se posvetio pisanju njegovog prvog romana, Ravnodušni ljudi, istovremeno radeći i za časopise književne avangarde - 900 i Pegazo. Moravija se svojim sredstvima finansirao objavljivanje Ravnodušni ljudi. Roman je međutim izazvao kontroverzne reakcije a fašistički orijentisana javnost je ga oštro osudila. Tridesetih godina Moravija je nastavio da objavljuje i da putuje (London, Pariz, Grčka), posetio je SAD (Njujork), Meksiko, Kinu.

Istovremeno se pogoršao njegov odnos sa fašističkim režimom. Optužen je da je nemoralan pisac i da ne čini interes italijanske države a potom italijansko ministarstvo kulture je zabranilo novinama da govore i pišu o njegovom romanu Pogrešne ambicije, a po objavljivanju romana Maskarada (satira na temu diktature u imaginarnoj srednjoameričkoj državi) zabranjuje mu se da se u novinama potpisuje svojim imenom.

Četrdesetih i pedesetih godina, dvadesetog veka, intenzivno je objavljivao romane, pripovetke, drame, pisao u novinama i časopisima. Dela su mu prevedena na sve glavne jezike Evrope. Nastavio je da putuje, posetio je još Srednji istok, Tursku, Egipat, Španiju, Rusiju, Indiju. Godine 1952. sve njegove knjige su stavljene na Indeks. Godinu dana kasnije, sa Albertom Karočijem utemeljio je književni časopis Nuovi Argomenti. Nastavio intenzivno da objavljuje.

Moravija se javno izjašnjava o pitanjima od književne avangarde, preko studentskih zahteva, kineske kulturne revolucije, ženskih pitanja, pa do seksualne revolucije, smatrajući da je jedna od društvenih funkcija modernog pisca izreći svoj stav o svim ideološkim temama koje karakterišu epohu. 1952. godine Moravija je dobio prestižnu italijansku književnu nagradu Strega (za zbirku pripovedaka I racconti) a književnu premiju Vijaređo je dobio 1961. godine za roman Dosada.

Od 1941. do 1962. godine je bio u braku sa italijanskom književnicom Elsom Morante. Od 1962. do 1983. godine je bio u braku sa književnicom Daćom Maraini.

Godine 1986. oženio je 45 godina mlađu Karmen Llera, sa kojom je ostao do smrti.

Dela prevedena na srpski

• Ravnodušni ljudi (Gli indifferenti, 1929)
• Maskarada (La mascherata, 1941)
• Agostino (Agostino, 1944)
• Rimljanka (La romana, 1947)
• Bračna ljubav (L'amore coniugale, 1947)
• Konformist (Il conformista, 1947)
• Prezir (Il disprezzo, 1954)
• Čočara (La ciociara, 1957)
• Nove rimske priče (Nuovi racconti romani, 1959)
• Dosada (La noia, 1960)
• Automat (L'automa, 1962)
• Pažnja (L'attenzione, 1965)
• Raj (Il paradiso, 1970)
• Ja i on (Io e lui, 1971)
• Noso Rog (Storie della preistoria, 1982)

Spoljašnje veze

• JUGOSLAVIJI NIJE SMETALA EROTIKA: Tri decenije od smrti slavnog, hvaljenog i osporavanog pisca Alberta Moravije (1907-1990) („Večernje novosti”, 27. septembar 2020)