Alster (rijeka)
| Alster | |
|---|---|
 Snimak iz zraka dva jezera na rijeci Alster | |
 Karta Alstera i kanala u Hamburgu | |
| Opšte informacije | |
| Dužina | 56 km |
| Basen | 587 km2 |
| Sliv | Sjevernomorski |
| Plovnost | Plovna |
| Vodotok | |
| Koor. izvora | 53° 45′ 49.1″ N 10° 0′ 17.4″ E / 53.763639° S; 10.004833° I |
| V. izvora | 34 m |
| Ušće | Laba |
| Geografske karakteristike | |
| Država/e |  Nemačka |
| Naselja | Henštet-Ulcburg, Hamburg |
| Pritoke | Bredenbek, Amersbek, Osterbek, Tarpenbek. |
| Reka na Vikimedijinoj ostavi | |
Alster je rijeka u Sjevernoj Njemačkoj, desna pritoka Labe . Njen izvor se nalazi u blizini Henštet-Ulcburga, država Šlezvig-Holštajn i teče prema jugu kroz terotoriju grada Hamburga u uliva se u Labu u centru Hamburga.
Alster je druga najvažnija rijeka za Hamburg. Dok je rijeka Laba pod uticajem plime i oseke i od međunarodnog je značaja i podložna poplavama, Alster je ne-plimna, sporo teče i na nekim mjestima izgleda kao netaknuta idila prirode, dok je na drugom dijelu toka ukroćena i u urbanoj sredini. U centru grada, rijeka formira dva jezera, oba istaknuta obelježja u Hamburgu.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Dužina toka rijeke Alster je 56 km, izvor se nalazi na nadmorskoj visini od 31m, a ušće na 4m. Površina sliva je 587 km². [1] Lijeve pritoke su Bredenbek, Amersbek, Osterbek, Alte Alster, Lohbek, a desne Tarpenbek i Isebek, Susebek i Melingbek.
Gornji tok[uredi | uredi izvor]
Izvor Alstera je mali bazen u Timhagen Broku u blizini Henštet-Ulcburga, oko 25 km sjeverno od Hamburga. Mali potok čini nekoliko krivina prije ulaska na područje Hamburga u Duvenstedt i Voldorf-Olstedt. U tom trenutku, Alster je prošao nekoliko manjih brana i prošao ispod 15 mostova. Od sada pa nadalje, stanovnici Hamburga koriste rijeku za vodene sportove, posebno za kanu i kajak na rijeci, ili šetnje duž obala. U ulici Velingbutel, Alster prolazi pored dvorca Velingbutel. Između gradskih granica i prvog jezera u unutrašnjosti grada - Ausnalster - rijeka protiče ispod 42 mosta.
Donji tok[uredi | uredi izvor]
Za grad Hamburga, rijeka je glavna geografska karakteristika i uveliko određuje gradski pejzaž. Na rijeci u 13. vijeku napravljena su dva veštačka jezera, Ausnalster (Spoljni Alster) i manje Binenalster (Unutrašnji Alster). Ova dva jezera i okolni parkovi služe kao važna rekreativna područja u srcu grada. Posljednji dio Alstera između Klajne Alstera i njegovih ušća u Binenhafenu, zove se Alsterflit, kao dio mreže gradskih kanala, uključujući Blajhenflit, Herengrabenflit, Monkedamflit, Neurvalflit i Nikolaiflit. Alsterflit je regulisan dvjema branama u Rathaus / Rathausmarkt i Baumval, koji ga štiti od plime Elbe.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Hamburg je osnovan kraj rijeke Alster u 9. vijeku kao luka. Voda je plavila šanac utvrđenja.[1] Alster je pregrađen 1190. godine, prvobitno da bi napajao vodenicu. Godine 1235. izgrađena je još jedna brana za drugi mlin, koji je promijenio oblik rijeke u jezero.
U 15. i 16. veku izgrađen je kanal Alster da bi povezao Hamburg sa Libekom. Kanal je bio dugačak oko 8 km i izgrađen od Alstera do Beste, pritoke reke Trave, u Zilfeldu. Zbog teškoća u zadržavanju vode, posebno zbog blizine močvarnih područja, 91km dug put od Hamburga do Libeka bio je plovan samo od 1529. do 1550. [2] Hamburg se proširio duž obala Alstera, a nekoliko ustava je izgrađeno kako bi rijeka bila plovna. Do 19. vijeka transport vodom sa baržama korišćen je do grada Kajhude. Teglenice - koje transportuju građevinski materijal, gorivo i hranu - bile su postavljene ili vučene. [1]
Ekonomija[uredi | uredi izvor]
Alsterom se može ploviti oko 9 km uzvodno od ušća. Firme kao Alster Touristik pružaju javni i turistički prevoz trajektima u Hamburgu. [3] Duž celog toka kroz Hamburg, mogu se iznajmiti čamci sa veslima.
Ekologija[uredi | uredi izvor]
Generalno, Alster se ocenjuje da je čista rijeka. Hamburški Alster i njegova jezera i kanali poznati su po svojim belim labudovima, koji se čuvaju od javnih sredstava još od 16. vijeka.
Nasljeđe[uredi | uredi izvor]
Basen Alster bio je važan model za dizajn sliva rijeke Čarls, izgrađen početkom 20. veka. [4]
Rijeka je inspirisala kompozitora Oskara Fetrasa rođenog u Hamburgu da sastavi popularni valcer "Mondnaht auf der Alster" [5] engl. Moonlit Night on the Alster. Najveći hamburški vodeni centar, Alster-Švimhale, dobio je ime po rijeci.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Hans Wilhelm Eckhardt. Alster in Hamburg Lexikon, p. 24
- ^ Hans Wilhelm Eckhardt. Alster-Kanal in Hamburg Lexikon, p. 26
- ^ Alster Touristik alstertouristik.de
- ^ Haglund, Karl (2003). Inventing the Charles River. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press. ISBN 978-0-262-08307-2.
- ^ Oscar Fetrás - Mondnacht auf der Alster, youtube.com
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Haglund, Karl (2003). Inventing the Charles River. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press. ISBN 978-0-262-08307-2.
- Franklin Koplitzsch and Daniel Tilgner, ur. (2005). „Hamburg-Lexikon”. Hamburg Lexikon (na jeziku: German) (3 izd.). Ellert&Richter. ISBN 978-3-8319-0179-1.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Slike na bildarchiv-hamburg.de
- Slike Arhivirano na sajtu Wayback Machine (25. maj 2020) na bilderbuch-hamburg.de
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
